Uiteenlopende reacties op dubbelfunctie Zalm
Huidig Fortis/ABN-topman Gerrit Zalm is tevens voorzitter van het toezichthoudend orgaan op de IASB. Volgens sommigen geeft dat zeker in deze tijd, waarin verslaggevingsregels onder forse druk staan, het risico van belangenconflicten.
Dat blijkt uit een artikel in het wekelijkse zakenblad FEM Business van 31 januari 2009.
Gerrit Zalm is eind november 2008 benoemd tot bestuursvoorzitter van de combinatie van ABN Amro en Fortis Bank Nederland. Sinds begin 2007 is hij echter tevens voorzitter van de IASC Foundation. Deze houdt toezicht op de International Accounting Standards Board (IASB), de opsteller en bewaker van de wereldwijde verslaggevingsregels IFRS.
Juist de laatste tijd staat de onafhankelijkheid van de IASB onder stevige druk. Zo ging de standard setter onder dwang van de bankensector en de Europese Commissie met grote tegenzin over tot een versoepeling van de waarderingsregels voor banken.
Volgens critici die in FEM Business aan het woord komen heeft Fortis/ABN Amro nu een topman die uit hoofde van zijn andere functie moet ingaan tegen een mede namens hemzelf gevoerde lobby.
"In de financiële wereld is men zeer bezorgd over dit mogelijke belangenconflict", zegt Nicolas Verón, econoom bij de Brusselse denktank Bruegel Institute. "Het probleem is het imago van de IASB en de legitimiteit van de Foundation. Deze organisatie heeft iemand nodig die op de barricaden klimt om de onafhankelijkheid te verdedigen. Moeilijk voor te stellen dat een bankier dat zal doen."
"Er zijn grote spanningen tussen de bancaire sector en de IASB en als hier een belangenconflict mogelijk is, dan staat de legitimiteit van dat toezicht op het spel", aldus Véron. "Als er twijfel ontstaat over de onafhankelijkheid van de IASB heeft dat gevolgen voor de acceptatie van IFRS."
Ook Gilad Livne, docent accounting & finance aan de Cass Business School van de City University London, ziet bezwaren: "Een bankier aan de top van de IASB - ik kan me voorstellen dat men daar een rare smaak van in de mond krijgt."
Zalm heeft in december 2008 al laten weten niet weg te gaan bij de IASC Foundation.
Nederlandse partijen zien evenmin problemen in de functiecombinatie. NIVRA-directeur Gert Smit zegt in FEM Business dat hij ervan uitgaat dat Zalm zijn verantwoordelijkheden goed kan scheiden. "Hij is niet bezig met de inhoud van de standaarden, hij houdt toezicht."
Geheel los van de positie van Zalm stelde AFM-directeur Steven Maijoor onlangs dat de huidige governance-structuur van de IASB te veel ruimte geeft aan kortetermijnbelangen.
Zie ook het artikel 'Banken ontsnappen aan fair value' in 'de Accountant' van januari 2009.