Nieuws 05 februari 2009

Risico's toezicht woningcorporaties al jaren bekend

Er zijn aanwijzingen dat de toezichthouders van woningbouwcorporatie Rochdale zich hebben laten inpakken door de ontslagen directeur Möllenkamp. Risico's bij het toezicht op woningcorporaties zijn echter al bekend sinds 2005.

Rochdale is in opspraak geraakt doordat de directeur verdachte vastgoedtransacties zou hebben afgesloten en zichzelf hebben verrijkt. Ondanks waarschuwingen van KPMG over de vastgoedtransacties, grepen de commissarissen niet in. 

Deloitte onderzoekt deze kwesties. 

Ondertussen worden de berichten in de media steeds wilder. Commissarissen zouden zich hebben laten omkopen, meldt bijvoorbeeld de Telegraaf. 

Minister Van der Laan (Wonen) heeft deze week een gesprek met de commissarissen van Rochdale. Met name hoogleraar Jan van Cuilenburg, voorzitter van de Raad van Commissarissen, zou zich mogelijk te vriendschappelijk hebben opgesteld richting Möllenkamp. 

De Telegraaf meldt dat er ook vragen zijn gerezen over de passieve houding van KPMG over de onrechtmatige salarisverhogingen, bonussen en pensioenaanvullingen die Möllenkamp zichzelf toe-eigende. 

Woningcorporaties hebben een eigen governance-code. Maar een periodieke controle van de handhaving vindt niet plaats, aldus een onderzoek uit 2005 van adviesorganisatie De Galan over corporate governance in zelfstandige bestuursorganisaties. Daarin legden de onderzoekers een aantal risico's bloot met betrekking tot toezicht op woningcorporaties. 

Eén daarvan is de geringe afstand tussen toezichthouders en de organisatie. In de zaak Rochdale lijkt daar sprake van te zijn. Een probleem bij corporaties is dat die vaak werken vanuit een stichting. Daardoor zijn de commissarissen verantwoording schuldig aan het bestuur. Verantwoording afleggen aan de minister is daardoor een lastig punt, aldus het onderzoek. 

"Opmerkelijk is dat de helft van de woningcorporaties slecht scoort op het item ‘het toezichthoudend orgaan informeert de minister over de mate waarin de prestatienormen zijn gerealiseerd'." 

Belanghebbenden kunnen het gedrag van woningcorporaties wel laten toetsen door koepelorganisatie Aedes. Maar dat gebeurt weinig, aldus het onderzoek van De Galan.