Nieuws 22 december 2009

AFM: Toelichtingen financiële verslaggeving moeten substantieel beter

De toelichtingen in de financiële verslaggeving van beursgenoteerde ondernemingen moeten substantieel beter. Dat constateert de Autoriteit Financiële Markten (AFM) op basis van de onderzoeken die zij in 2009 uitvoerde.

Toelichtingen zijn voor de belegger van groot belang om de omstandigheden van de onderneming goed te kunnen beoordelen. De AFM is van mening dat de toelichtingen over een aantal posten in de financiële verslaggeving moeten worden verbeterd. Ook moeten ze concreter worden. 

De toelichtingen moeten vooral duidelijker op drie punten: 

1. Om een inzicht te geven in de liquiditeitsrisico's zijn ondernemingen verplicht een liquiditeitsoverzicht op te nemen in de toelichting. Hierin wordt echter vaak niet met alle toekomstige betalingsverplichtingen rekening gehouden. Vooral de betalingen uit renteverplichtingen ontbreken.
2. In de toelichtingen bij waardeverminderingen van activa (impairment) zou vaker aandacht moeten worden besteed aan de specifieke oorzaken daarvan. De toelichtingen beperken zich veelal tot een verwijzing naar de algemeen economische omstandigheden.
3. Een of meer van de drie vereiste verklaringen over de interne risicobeheersings- en controlesystemen ontbreekt in een aantal gevallen. Slechts de helft van de onderzochte ondernemingen verklaart bijvoorbeeld dat er geen indicaties zijn dat deze systemen in het lopende jaar niet naar behoren zullen werken.

De AFM onderzocht in 2009 de financiële verslaggeving van 63 beursgenoteerde bedrijven. In 24 gevallen betrof het een onderzoek waarbij werd nagegaan of uitgevende instellingen in voldoende mate opvolging hebben gegeven aan mededelingen die de AFM naar aanleiding van de financiële verslaggeving over het voorgaande jaar deed. Bij achttien van de 24 ondernemingen (in 2008 vijftien van de 27) is in voldoende mate opvolging gegeven aan de mededelingen. De zes ondernemingen die de mededelingen niet in voldoende mate hebben opgevolgd selecteerden zich voor een volledige desktopreview. Het percentage ondernemingen dat in voldoende mate opvolging heeft gegeven aan de mededelingen van de AFM is toegenomen van 55 procent in 2008 naar 75 procent in 2009. Dit is zonder meer een goede ontwikkeling, maar er blijft ruimte voor verbetering. 

Bij 38 van de 63 afgeronde desktopreviews heeft de AFM de onderneming om een nadere toelichting verzocht over de toepassing van de verslaggevingsvoorschriften. Dit is even vaak als in 2008. Aan 36 instellingen werden één of meer mededelingen gedaan, waarvan er één (2008: twee) vergezeld werd van een aanbeveling. Slechts twee ondernemingen konden de bij de AFM gerezen twijfel over de juiste toepassing van de verslaggevingsvoorschriften wegnemen. Bij een gelijk aantal onderzoeken is het aantal ondernemingen waaraan de AFM in 2009 één of meer mededelingen heeft gedaan toegenomen met zes. Dat is 20 procent meer dan in 2008. 

De mededelingen hebben vooral betrekking op de onjuiste toepassing van de verslaggevingsvoorschriften in IFRS 7 (Informatieverschaffing over financiële instrumenten), IAS 12 (Winstbelastingen), IAS 1 (Presentatie van de jaarrekening) en IAS 36 (Bijzondere waardeverminderingen van activa). De bevindingen betreffen veelal het niet, onvolledig of onjuist opnemen van toelichtingen. Daarnaast wees de AFM verschillende ondernemingen op onvoldoende naleving van de regels met betrekking tot de verwerking van deelnemingen in geconsolideerde groepsmaatschappijen en de vorming van wettelijke reserves in de enkelvoudige jaarrekening. 

De AFM heeft in 2009 in haar register de (half)jaarlijkse financiële verslaggeving van 240 ondernemingen opgenomen. Van circa 130 ondernemingen nam zij de tussentijdse verklaringen op. Nog teveel ondernemingen deponeren hun stukken te laat. De AFM gaf in negen gevallen (2008: zes) een aanwijzing om ondernemingen ertoe te bewegen de jaarlijkse financiële verslaggeving te deponeren. 

De AFM heeft in 2009 door de invoering van de Transparantierichtlijn voor het eerst ook toezicht uitgeoefend op de halfjaarlijkse financiële verslaggeving van beursgenoteerde ondernemingen. In 2010 zal zij thematisch onderzoek doen naar de halfjaarlijkse financiële verslaggeving. Hierbij wordt een vergelijking gemaakt tussen de halfjaarlijkse financiële verslaggeving van 2008 en die van 2009. Op deze manier wordt bekeken wat het effect van de invoering van de Transparantierichtlijn is op de halfjaarlijkse financiële verslaggeving.