Nieuws 23 september 2008

Docters van Leeuwen: 'Ik deed te weinig met marktsignalen'

Voormalig AFM-voorzitter Arthur Docters van Leeuwen vindt dat hij ten aanzien van de kredietcrisis "steken heeft laten vallen" toen hij tevens voorzitter was van het Committee of European Securities Regulators (CESR). Hij "deed te weinig" met signalen uit de markt, waaronder de vraag van een aantal derivatenhandelaren om meer toezicht.

Hij zei dat tijdens een congres georganiseerd door fiNext, dat de financiële functie van top-500 organisaties ondersteunt. Enkele sprekers blikten daar terug op de afgelopen twaalf maanden.

Docters van Leeuwen, nu voorzitter van Holland Financial Centre stak een hand in eigen boezem. "Het zit me niet lekker dat ik als voorzitter was van CESR, voorloper van wat hopelijk ooit een Europese toezichthouder moet worden, signalen uit de markt kreeg waar we te weinig mee heb gedaan."

Hij doelde op een moment, een paar jaar geleden, dat een aantal derivatenhandelaren kwam klagen over het gebrek aan belangstelling voor hun branche van de zijde van toezichthouders. Marktpartijen zouden te weinig doen aan het documenteren van hun transacties.

Docters: "Op zich al opmerkelijk, want marktpartijen vragen zelden om toezicht. We hebben een onderzoekje laten doen waaruit bleek dat documentatie niet goed op orde was en dat er bij bepaalde partijen in Engeland en Amerika wel wat veel risico geconcentreerd was. Maar eigenlijk hebben we het daar bij gelaten. Als ik dat signaal toen goed had opgepikt, waren de dingen misschien anders gelopen".

In een poging de huidige crisis te analyseren zei Docters van Leeuwen verder: "De essentie is dat het vertrouwen is aangetast. Alles drijft op regels en afspraken. Maar we hebben nu moeten vaststellen zodra daarover twijfel ontstaat, de financiële markten gevoelige systemen zijn die makkelijk uit balans kunnen raken".

Docters signaleerde verder een groot manco op het gebied van de verslaglegging: "Hoe kunnen we er in vredesnaam mee akkoord zijn gegaan dat instrumenten als conduits en andere Special Purpose Vehicles (SPV's) niet op de balans hoefden te worden vermeld? Wat heb je aan een balans als zulke zaken er niet op te vinden zijn?"

Met instemming citeerde de oud-AFM-voorzitter uit een vakblad dat op twee grote problemen wees.

Eén: risk managers van financiële instellingen werken allemaal met waarderingsmethodes en value-at-risk-bepalingen die niet verdisconteren dat andere marktpartijen met bijna identieke methodes werken. Die systemen genereren dus globaal dezelfde signalen. Dat werkt pro-cycliciteit in de hand.

Tweede probleem is dat instellingen hun posities hedgen met instrumenten net zo gevoelig zijn voor marktfalen als de posities die men wilde indekken.

Docters van Leeuwen zei geen grote depressie te verwachten. Hij hoopt wel dat de ontstane situatie ertoe leidt dat er nu eindelijk werk wordt gemaakt van de oprichting van een echte Europese toezichthouder.