Kwaliteit klimaatprojecten vaak ondoorzichtig
Uiteenlopende bepalingsmethoden maken het doorrekenen van CO2-reducerende projecten lastig. Dat stelt Wim Bartels van KPMG Sustainability naar aanleiding van een artikel in de Volkskrant eerder deze maand, waarin stond dat de claim van Nederlandse bedrijven dat ze 110.000 vliegreizen via compensatie klimaatneutraal hebben gemaakt, niet klopt.
KPMG is in Nederland het enige accountantskantoor dat is geaccrediteerd voor het afgeven van emissiecertificaten die beantwoorden aan het Kyoto-protocol.
Door de verschillende methoden is het eenduidig aangeven van de behaalde emissiereductie van een klimaatproject erg moeilijk, stelt Bartels. Ook is moeilijk aan te geven of de reductie zonder verkoop van emissierechten ook zou zijn gerealiseerd (de zogenoemde 'additionele waarde').
"Het Volkskrant-artikel lijkt een teken dat allerlei berichten over klimaatneutrale projecten wat kritischer worden bekeken", zegt Bartels. Hij legt uit dat er twee schema's zijn voor klimaatneutrale projecten.
Het ene schema valt onder het Kyoto-protocol en is geregeld via de VN. Bartels: "Dat protocol vertelt aan welke criteria projecten voor emissiereductie moeten voldoen. Daaronder vallen het beginsel van additionaliteit en het gebruik van bepaalde goedgekeurde methodieken voor het bepalen van de reducties."
De andere methode is die van de Voluntary Emisson Reduction (VER). De bepaling van die emissierechten is niet gereguleerd via een algemene voorgeschreven standaard. Desalniettemin geven sommige certificeringsorganisaties VER-verklaringen af, zoals SGS. De verhandeling van VER-rechten is sterk in opkomst voor klimaatcompensatie.
"Zij zeggen iets over bijvoorbeeld de CO2-opname van een bos", vervolgt Bartels. "Men kijkt naar de oppervlakte en de jaarlijkse groei van de bomen. Daaruit leidt men de CO2-opname af, maar dus niet via een algemeen voorgeschreven standaard. Het zou dus goed zijn als die er komt."
Volgens deze standaard beantwoordt bijvoorbeeld het klimaatneutrale project, dat Nuon heeft omschreven in haar door KPMG gecontroleerde duurzaamheidverslag 2002, aan de Kyoto-normen.
"Nuon heeft haar CO2-uitstoot gecompenseerd via boscertificaten die zijn gekocht van Trees for Travel", legt Bartels uit. "Deze certificaten voldoen volgens het verslag aan het Kyoto-protocol. Dat wil niet zeggen dat Trees for Travel Kyoto-geaccrediteerd moet zijn, maar dat de certificaten dat zijn. Dat betekent tevens dat de CO2-uitstoot van het bosproject moet zijn gevalideerd en geverifieerd door een instelling die is toegelaten door de UNFCCC". (United Nations Framework Convention on Climate Change, red.)
VER-certificering is niet per definitie onbetrouwbaar, vervolgt Bartels. "Maar de transparantie rondom de verkregen VER-rechten is niet altijd even groot. Zo is niet altijd helder volgens welke methode de VER-rechten zijn bepaald, wie heeft gecertificeerd en welke stappen door de betrokken organisaties zijn gezet."
"Verder is het begrip additionaliteit niet altijd even helder toegelicht. Terwijl juist dat kritisch is in de discussie rondom dit soort rechten."