Nieuws 30 oktober 2008

Oratie: 'In control-verklaring afschaffen'

De commissie Frijns moet bij de revisie van de code Tabaksblat de verplichte in control-verklaring afschaffen. De regelgeving waaruit deze verklaring voortvloeit leidt tot schijnzekerheden die het vertrouwen in organisaties ondergraven. Dat stelt Arco van de Ven in zijn oratie aan de Universiteit van Tilburg, die hij op 5 november 2008 uitspreekt.

Registeraccountant Van de Ven is dit jaar benoemd tot hoogleraar Bestuurlijke Informatievoorziening aan de TiasNimbas Business School van de Universiteit van Tilburg en de Technische Universiteit Eindhoven. De in control-verklaring is als regel ingevoerd op voordracht van de commissie Tabaksblat, die aanbevelingen deed voor corporate governance.

Deze regel bepaalt dat een raad van bestuur in het jaarverslag een verklaring opneemt over de adequaatheid en effectiviteit van de interne risicobeheersings- en controlesystemen van de onderneming.

Van de Ven meent dat regels en procedures tekortschieten voor sluitend risicomanagement.  Hij baseert zich hierbij op onderzoek waaruit zou blijken dat een goede administratieve organisatie mede gebaseerd is op de menselijke factor, naast de formele risico- en beheersingsmethodieken en wetgeving.

Vertrouwen, leiderschapsstijl en communicatie zijn ook bepalend voor de kwaliteit van de bedrijfsvoering. Regelgeving kan dan ook nooit alle risico's volledig afdekken, aldus Van de Ven. Hij verwijst in zijn oratie naar gemeenten die zich op formele regels baseerden toen zij tegoeden op IJslandse bankrekeningen zetten.

Zijn opmerkingen komen nadat deze week BING, het integriteitbureau van Nederlandse gemeenten, een onderzoek uitvoerde waarin het bureau concludeert dat de gemeente Amstelveen correct heeft gehandeld toen vijftien miljoen euro op een IJslandse bankrekening zette. BING verwees daarbij inderdaad naar de formele regelgeving en procedures, die door Amstelveen goed waren gevolgd.

Als er ondanks de regels voor risicobeperking toch zaken misgaan, leidt dat volgens Van de Ven tot de roep om extra regels voor risicobeheer. Dit geeft evenwel nog steeds onvoldoende zekerheid over risico's.  Het vertrouwen herstelt volgens Van de Ven  alleen als de naleving van regels gepaard gaat met een goed beoordelingsvermogen van bestuurders en managers.

Eerder dit jaar uitte hoogleraar Leen Paape in zijn inaugurele rede aan Universiteit Nyenrode kritiek op de huidige praktijk rond de in control-verklaring.