Nieuws 11 december 2007

Te weinig interesse voor gemeentelijke rekenkamers

Nog geen zes van de tien rapporten van gemeentelijke rekenkamers worden in gemeenteraden behandeld. Toch is de kwaliteit goed. Dat blijkt uit een rapport van de het ministerie van Binnenlandse Zaken.

Op 1 januari is het een jaar geleden dat gemeenten verplicht werden eigen rekenkamers in te stellen. Voor provincies bestond die verplichting al een jaar langer. De meeste aandacht in de rekenkamers en de rekenkamercommissies gaat uit naar doeltreffendheid en onderwerpen als inhuur van adviseurs, subsidie en begroting.

Over de invloed van lokale rekenkamers is al vaker onderzoek verricht. Het tijdschrift Binnenlands Bestuur verwijst naar eerder onderzoek van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Daarin komt naar voren dat raadsleden en ambtenaren vinden dat het beleid niet voldoende is gewijzigd naar aanleiding van de rapporten van lokale rekenkamers.

Het rapport van het ministerie, getiteld Leren Afrekenen, is positiever. Hoewel slechts een minderheid van de rapporten in de raad belandt, nemen volgens de onderzoekers de provincies en gemeenten de aanbevelingen toch over. De geringe belangstelling van gemeenteraadsleden en provinciale staten voor de rapporten, ligt niet aan de slechte kwaliteit van de stukken.

Volgens het rapport van het ministerie beschikken de rekenkamers over voldoende budget en ondersteuning en is de deskundigheid van voldoende niveau. Ook investeren gemeenten en provincies genoeg in de deskundigheidsbevordering.

Vrijwel alle rekenkamers en rekenkamercommissies bepalen zelfstandig en op eigen initiatief welke zaken ze onderzoeken. In één op de drie gemeenten vindt afstemming plaats met de raad over de onderzoeksagenda.

Toch plaatsen de onderzoekers kanttekeningen. Veel gemeenten en provincies zijn zich onvoldoende bewust van het perspectief van hun rekenkamers en - commissies. Er zijn lokale overheden die hun rekenkamers beschouwen als hulpmiddel bij reflectie op het beleid.

Andere zien daarentegen de rekenkamers als instrument bij het afleggen van rekenschap en verantwoording. Lokale overheden moeten volgens de onderzoekers een duidelijke keuze maken voor welke insteek zij kiezen.