Minister grijpt in op aanbestedingen overheid
Overheden raken veel van hun bevoegdheden kwijt om aan naar eigen inzicht aan te besteden. Dat is het voornemen van Maria van der Hoeven, minister van Economische Zaken. Op deze manier moet paal en perk worden gesteld aan de vele en onderling verschillende regels voor aanbesteding.
Ondernemers die willen meedingen overheidsopdrachten kampen hierdoor met hoge administratieve lasten en rechtsonzekerheid, aldus de minister. Voor aanbestedingen van meer dan 50.000 euro moeten eenduidige regels komen die zijn afgeleid van de Europese en de nationale praktijk.
De minister wil het mes zetten in de geschiktheidseisen, selectiecriteria en contractvoorwaarden die overheden stellen. Zo mag de financiële draagkracht van een onderneming in principe geen grond voor uitsluiting meer opleveren als met de opdracht minder dan € 1,5 miljoen is gemoeid.
Er komt een wettelijke verplichting voor overheden om hun opdrachten elektronisch te publiceren op TenderNed. Dit moet leiden tot minder zoekkosten voor bedrijven. Door de regelgeving stapsgewijs per procedure uit te schrijven, moet ze bovendien toegankelijker worden voor aanbestedende diensten.
Om mee te dingen naar opdrachten van meer dan 50.000 euro hebben ondernemers straks een zogeheten integriteitsverklaring aanbesteden (IVA) nodig, zo blijkt uit de voorstellen. Naast strafrechtelijke veroordelingen zullen onherroepelijke boetebeschikkingen van de NMa en Europese Commissie meewegen bij de aanvraag van zo'n verklaring.
Voor aanbestedingen van minder dan een halve ton hoeft er geen specifieke procedure te komen, aldus de minister. Aanbestedende instanties kunnen in zulke gevallen zelf wel een afweging maken tussen concurrentievoordeel en administratieve lasten.
Volgens het ministerie van Economische Zaken zullen de lasten voor het bedrijfsleven door het totale pakket aan maatregelen met 17 procent dalen. De uitvoeringslasten van de aanbestedende diensten nemen af met 4 procent.
Het plan, dat Van der Hoeven vorige week in een consultatiedocument heeft geschreven, volgt op een gang naar de rechter van MKB Nederland. Die wil hiermee zestien gemeenten en twee gewesten dwingen om hun aanbestedingsprocedures te staken.
Die zouden in strijd zijn met de wettelijke regels voor aanbesteding. Ook eist de koepelorganisatie van werkgevers dat er een toezichthoudend orgaan moet komen voor aanbestedingen in de publieke sector. Dit past echter niet in de plannen van Van der Hoeven.
Klachten over onprofessionele inkoop door de overheid zijn er al jaren. Zo betoogde de Twentse hoogleraar Jan Telgen twee jaar geleden al dat overheidsbestuurders er geen verstand van hebben. "Ze besteden tenminste 40 procent van hun budget, maar nog geen 4 procent van hun tijd aan inkoop."