Nieuws 09 november 2007

AFM over oligopolie big four: 'Bedrijven hebben zelf ook een rol'

Maatregelen om de hegemonie van de big four te doorbreken zijn in Nederland niet te verwachten. Ook internationaal zal er voorlopig geen actie worden ondernomen. Wel staat het onderwerp van audit market concentration and choice op de agenda van de IFIAR (International Forum of Independent Audit Regulators).

Dat zegt Janine van Diggelen, hoofd van de afdeling Toezicht Accountantsorganisaties van de AFM, die is aangesloten bij de IFIAR.

"Toen vorig jaar een Japans accountantskantoor in de problemen raakte, had dat geen internationale weerslag", zegt Van Diggelen. Ze duidt op het vroegere ChuoAoyama PricewaterhouseCoopers, de nummer drie in Japan die vorig jaar van de Japanse toezichthouder tijdelijk nationaal geen controlewerkzaamheden mocht verrichten.

Internationaal wordt er nagedacht over mogelijkheden hoe de keuze van met name beursfondsen voor accountantsorganisaties kan worden verbreed. Maar maatregelen zijn op korte termijn niet te verwachten."

Alleen in Engeland heeft de dominantie van de big four geleid tot aanbevelingen van de nationale toezichthouder, hoewel die nauwelijks ander gedrag dwingend voorschrijven.

In Nederland is de afhankelijkheid van een beperkt aantal grote accountantskantoren minder prangend, meent Van Diggelen. Mede door de in oktober 2007 toegekende oob-vergunningen aan dertien kantoren. "Dat zijn kantoren die aan de eisen voldoen om een organisatie van openbaar belang te controleren. Dertien kantoren, aanzienlijk meer dan de big four waarover in dit verband vaak gesproken wordt. Of dertien kantoren  genoeg zijn voor voldoende concurrentie, daarover hebben wij geen mening. Dat is primair een aangelegenheid van de NMA. Wij letten op de kwaliteit van de controles."

Van Diggelen wijst er op dat bedrijven zelf ook een rol hebben bij de risicospreiding. "Hun non-audit services betrekken zij soms van meer grote accountantskantoren. Als zij van accountantskantoor willen wisselen, kunnen zij extra beperkt zijn in hun keuze vanwege de onafhankelijkheidregels die gelden voor accountantskantoren."