Magazine 01 september 2005

Verklaringen van de interne accountant

Moeten interne accountants hun certificerende bevoegdheid houden? Volgens Jan van Rijnbach is die discussie behalve heel oud ook volstrekt onnodig.

Dit artikel is verschenen in de Accountant nr. 1, 2005

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

» Download dit artikel in pdf

Jan van Rijnbach

Met enige verbazing nam ik kennis van het oplaaien van een discussie in ‘de Accountant’ van juli/augustus 2005 met betrekking tot het afgeven van verklaringen door interne accountants. Een kwestie die al geruime tijd geleden (meer dan een kwart eeuw?) werd opgelost, mede door het ingrijpen van de staatssecretaris van Economische Zaken. Na de instelling van een commissie en een besluit van de tot bezinning gekomen Ledenvergadering konden interne accountants hun werk gewoon blijven voortzetten. De huidige GBR is hiermee in overeenstemming.

Interne accountants mogen geen verklaring afgeven bij de gepubliceerde jaarrekening. Om te laten uitkomen dat zij niet naar buiten mochten treden werd benadrukt dat zij uitsluitend een certificaat mochten afgeven bij de interne jaarrekening. Dit was een wat ongelukkige formulering. Er was namelijk helemaal geen interne jaarrekening. De interne accountant richt zijn controle op de te publiceren jaarrekening. Daarbij geeft hij een verklaring af aan zijn opdrachtgever (raad van bestuur) met een kopie aan de externe accountant.

Naast de hiervoor bedoelde interne verklaring geven interne accountants ook nog andere verklaringen af (zie daarvoor ‘de Accountant’ van juli/augustus 2005). Wat ik mij hiervan herinner is dat deze verklaringen voornamelijk betrekking hadden op gegevens die verankerd waren in de gepubliceerde jaarrekening. Zij werden er voor een bepaald doel door de interne accountant uitgelicht en na een detailcontrole van een verklaring voorzien. Het doet een beetje vreemd aan dat dit verschijnsel wederom ter discussie wordt gesteld. Ook al omdat volgens de reacties in ‘de Accountant’ nimmer van enig misverstand is gebleken. Zeker wanneer niet getreden wordt buiten het kader van de door de externe accountant gecertificeerde jaarrekening kun je je niet voorstellen dat daartegen bezwaar bestaat. Het lijkt vergezocht om in dit verband de onafhankelijkheid erbij te halen.

Onafhankelijkheid is primair een instelling, een houding, en geldt in gelijke mate voor in- en externe accountants. Dat externe accountants daarnaast een steuntje in de rug hebben omdat zij ook onafhankelijk zijn van hun cliënt is van belang wanneer hun verklaringen algemeen toegankelijk zijn. Het gevaar dat verklaringen van interne accountants in het publieke debat een rol zouden kunnen spelen - zoals wordt gesuggereerd in ‘de Accountant’ - kan worden voorkomen door op de verklaring te vermelden dat publicatie niet is toegestaan.

Wat mij ten slotte verbaast is dat de algemeen directeur van het NIVRA - een instituut dat alle registeraccountants omvat - op voorhand partij kiest. Zijn voorganger wachtte destijds het oordeel van de Ledenvergadering (en van de regering) af.

Noot
Jan van Rijnbach was voorheen intern accountant.