Magazine 01 oktober 2007

'Keurmerk' Verdiesen vraagt aanscherping

Volgens de voorstellen van de commissie Verdiesen vallen 'overige opdrachten' (zonder derdenbelang) niet onder het kwaliteitskeurmerk. Zulke opdrachten worden niet extern getoetst. Dick van Onzenoort wil aanscherping. "Als een stuk van een accountant afkomt, dan moet het gewoon goed zijn."

Dit artikel is verschenen in de Accountant nr. 2, 2007

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

» Download dit artikel in pdf

Dick van Onzenoort

Het rapport van de Commissie Regelgeving (‘commissie Verdiesen’) leidt tot de nodige discussie in vakliteratuur en onder collega-accountants. Het NIVRA heeft discussiebijeenkomsten georganiseerd waarin dit het rapport, alsmede dat van de commissie Van de Luitgaarden, wordt besproken. Bij één van die bijeenkomsten was ik aanwezig. Zo langzamerhand beginnen er voor- en tegenstanders te ontstaan van de voorstellen van de commissie Verdiesen. Hierbij komt met name de vraag aan de orde of er wel of niet een onderscheid moet worden aangebracht in werkzaamheden met of zonder derdenbelang. Collega Jan Achten vraagt in Opinie van juli/augustus 2007 om een nadere uitwerking van het derdenbelang.

Mijn kritiek richt zich eveneens op het derdenbelang, maar dan wel op een ander onderdeel daarvan.

De commissie stelt voor om bij een samenstellingsopdracht zonder derdenbelang, deze te kwalificeren als ‘overige opdracht’. Voorbeelden zijn een aangifte inkomstenbelasting met bijlagen, tussentijdse overzichten enz. die alleen bestemd zijn voor de opdrachtgever. Door de kwalificatie als ‘overige opdracht’ zijn minder voorschriften van toepassing en valt deze niet onder externe toetsing. Voorwaarde is dat geen samenstellingsverklaring wordt afgegeven. Er kan wel een vormvrije mededeling worden afgegeven waarin de accountant zijn betrokkenheid bij de financiële informatie duidelijk maakt en waarin hij tevens aangeeft dat geen samenstellingsopdracht conform COS 4410 is uitgevoerd.

Ik vraag me oprecht af hoe een dergelijke vormvrije mededeling er uit zou moeten zien. Dit rijmt namelijk niet met hetgeen de commissie schrijft over ‘het kwaliteitskeurmerk’ voor de openbaar accountant. Belangrijke peilers voor dit keurmerk zijn onder andere een opleiding tot AA of RA, het voldoen aan permanente-educatieverplichtingen, het voldoen aan gedrags- en beroepsregels en het toetsen van de werkzaamheden.

De vraag komt op hoe je dit keurmerk dan precies tot uitdrukking moet brengen. Volgens de commissie via de standaardproducten (controle, beoordelen, samenstellen). Kortom: de bijbehorende verklaring, ondertekend door de AA of RA, is dus eigenlijk het kwaliteitskeurmerk.

Maar de overige opdracht valt niet in die categorie. Ten eerste heeft de commissie het hier over het kwaliteitskeurmerk voor de openbaar accountant. Je kunt je afvragen of de overige opdrachten, immers zonder derdenbelang, hier wel onder vallen. Maar daarmee begeef ik mij op het terrein van de commissie Van de Luitgaarden.

Ten tweede wordt voor de overige opdrachten juist voorgesteld deze niet onder externe toetsing - één van de peilers van het keurmerk - te laten vallen! De ‘overige opdrachten’ komen dus helemaal niet in aanmerking om met het ‘kwaliteitskeur- merk’ te worden bestempeld.

Bedoelt de commissie dan (dus) dat je de ‘vormvrije mededeling’ dan maar zonder ondertekening als AA of RA moet wegdoen? Dat zal toch niet de bedoeling zijn? Of, wat ik een van de commissieleden tijdens de NIVRA-voorlichtingsbijeenkomst hoorde suggereren, op blanco papier? Ook dat lijkt me niet. Natuurlijk, papier is geduldig en je kunt in de ‘vormvrije mededeling’ precies aangeven wat je wel en vooral wat je niet gedaan hebt. Maar de kritische lezer zal dan nog vaker dan bij een samenstellingsverklaring gaan vragen wat de accountant nu eigenlijk voor zijn geld heeft gedaan.

Ik prijs de commissie Verdiesen voor haar voorstellen, maar de uitwerking behoeft mijns inziens verdere aanscherping. Ik wijs het voorstel voor een indeling van samenstellingsopdrachten naar gelang het al dan niet aanwezig zijn van een derdenbelang niet op voorhand af. Maar zoals ik het rapport nu lees, kun je bij overige opdrachten het kwaliteitskeurmerk niet gebruiken.

Voor suggesties hoe de ‘vormvrije mededeling’ er dan uit zou moeten zien, hou ik me graag aanbevolen. Daarbij staat wat mij betreft één ding voorop: Als een stuk van een accountant afkomt, dan moet het gewoon goed zijn. Of er nu wel of geen derdenbelang is, en of er nu een samenstellingsverklaring of een vormvrije mededeling wordt afgegeven.

Noot
Dick van Onzenoort is compliance officer en verbonden aan bureau Vaktechniek van ABAB Accountants te Best. Dit artikel is geschreven op persoonlijke titel.