Spookcijfer: Inkoop overheid revisited
Slimmer inkopen door de overheid levert de maatschappij zo’n 10 miljard euro op. In tijden van niet te onderschatten begrotingsmalheur bij de Nederlands overheid gaat zo’n boodschap erin als koek. De boodschapper is DPA Supply Chain, dat in een onderzoek onder overheidsinkopers onder andere vroeg naar de besparingen die mogelijk zouden zijn als de overheid haar inkoopprocessen professionaliseert.
Dit artikel is verschenen in de Accountant nr. 11, 2009
Bekijk alle artikelen uit dit nummer
De conclusie: een verbeterpotentieel van 19 procent ligt onder handbereik en op een inkoopvolume van jaarlijks 57 miljard euro is dat maar liefst tegen de 10 miljard. DPA helpt graag om die besparingen te realiseren, dat moge duidelijk zijn.
Minister van Economische Zaken Maria van der Hoeven is in elk geval enthousiast over het onderzoek. Ze schrijft in het voorwoord: “Jaarlijks is in Nederland ruim 57 miljard euro gemoeid met publieke inkoop. Op dit moment zullen zowel inkopers als bedrijven het met mij eens zijn dat er nog wel iets te verbeteren valt aan onze manier van werken. We streven met elkaar naar een grotere efficiëntie en naar lagere kosten.”
Haar collega Wouter Bos zal de deur van zijn werkkamer waarschijnlijk wagenwijd openzetten om dit verhaal aan te horen, want in zijn strijd tegen het oplopende begrotingstekort kan de minister van Financiën wel wat hulp gebruiken.
Maar waarom schrijven we dit in de rubriek Spookcijfers? Deugt het onderzoek soms niet? De opzet lijkt redelijk doordacht en zal met n=145 ook wel tamelijk representatief zijn. Wel is de redenering dat er 10 miljard te verdienen valt voor de maatschappij wel wat kort door de bocht. Want als de overheid 10 miljard minder uitgeeft aan de inkoop van dezelfde hoeveelheid spullen, dan is het een ijzeren wet dat het bedrijfsleven minder omzet bij de overheid. Dus dat levert ook weer ‘maatschappelijke schade’ op die eigenlijk van die 10 miljard af moet.
Toch heeft de jeuk over het cijfer een andere oorzaak. Dezelfde minister die nu schrijft dat er in Nederland 57 miljard euro is gemoeid met publieke inkoop, moest in 2008 op Kamervragen van PvdA’er Mei Li Vos nog antwoorden: “(…) Er bestaat op dit moment geen exact inzicht in het totaal van de Europees en niet-Europees aanbestede overheidsopdrachten of in de omvang van het inkoopvolume van de gehele overheid. Aan overheidsdiensten is niet de verplichting opgelegd om op één en dezelfde manier te administreren hoeveel geld precies waaraan wordt uitgegeven.”
We berichtten daar al eerder over in deze rubriek en wezen toen ook op een rapportje van het adviesbureau Significant, waarin staat: “(…) Het is op dit moment nog niet mogelijk om met een marge van 20 procent aan te geven voor hoeveel miljard het Rijk extern inkoopt.”
Blijkbaar heeft de minister in een jaar tijd voor elkaar gekregen dat de inkoopadministraties op orde zijn. Een ongekende prestatie. Of zou het cijfer niet meer dan een slag in de lucht zijn? U mag het zelf zeggen.