Magazine 01 juni 2010

Gespot - juni 2010

Wat gebeurt er aan het front van wetenschap en onderzoek? Een maandelijkse selectie van lezenswaardige publicaties uit binnen- en buitenland.

Dit artikel is verschenen in de Accountant nr. 6, 2010

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

» Download dit artikel in pdf

Invloed van wetenschappelijk onderzoek op praktijk

In een uitgebreid overzichtsartikel worden de belangrijkste bijdragen van het wetenschappelijk onderzoek in accounting, auditing en control op de professionele praktijk samengevat. De onderwerpen die aan de orde komen zijn financiële verslaggeving (regulering, gebruik van informatie), accountantscontrole (oordeelsvorming, steekproeven, analytische procedures, communicatie met gebruikers, interne beheersing, fraude), belastingen, management accounting en accounting information systems.

• AAA Research Impact Task Force, The Impact of Academic Accounting Research on Professional Practice. Accounting Horizons, december 2009, pages 411-456

Keuze van een ERP-systeem

Uit empirisch onderzoek blijkt dat de keuze voor het al dan niet adopteren van een ERP-systeem vooral wordt bepaald door institutionele factoren, zoals het navolgen van concurrenten, het voldoen aan normen in de bedrijfstak, en de invloed van belangrijke leveranciers en afnemers.

• Joseph C. Ugrin, The Effect of System Characteristics, Stage of Adoption, and Experience on Intsitutional Explanations for ERP Systems Choice. Accounting Horizons, december 2009, pages 365-389

Assurance-standaard inzake broeikasemissies

In december 2007 heeft de IAASB een project goedgekeurd om te komen tot een assurance-standaard om vertrouwen te creëren bij de rapportages over broeikasgasemissies. Inmiddels heeft de IAASB hierover in oktober 2009 een Consultation Paper gepubliceerd. De auteurs geven de soorten informatie-elementen aan waarover zekerheid kan worden verschaft, en behandelen de vraagstukken die spelen bij de ontwikkeling van een standaard. Hun inzichten zijn mede gebaseerd op de uitkomsten van vier internationale IAASB-roundtables.

• Roger Simnett, Michael Nugent, and Anna L Huggins, Developing an International Assurance Standard on Greenhouse Gas Statements. Accounting Horizons, december 2009, pages 347-363

Effecten kredietcrisis in jaarrekening

Informatie die is opgenomen in de jaarrekening moet nuttig zijn voor de gebruiker bij het nemen van economische beslissingen. Het weergeven van de economische realiteit is daarbij - ook in crisistijd - een belangrijk uitgangspunt. Aan de hand van drie thema's (leningconvenanten, bijzondere waardeverminderingen en reorganisatievoorzieningen) onderzoeken de auteurs in welke mate een crisis invloed heeft op de weergave van de economische realiteit en daarmee het mogelijke gebruiksnut van de jaarrekening. De auteurs onderzoeken de effecten van de kredietcrisis in de jaarrekening 2008 van 99 Nederlandse beursfondsen.

• Robin Litjens en Ruud Vergoossen, Kredietcrisis en de jaarrekening van Nederlandse ondernemingen. MAB, juni 2010

Verwerking beleggingen in schuldinstrumenten

De verwerking van beleggingen in schuldinstrumenten (zoals obligaties) staat ter discussie, vooral in verband met de publicatie van IFRS 9 en de voorstellen van de IASB inzake de bepaling van waardeverminderingen op beleggingen in schuldinstrumenten (incurred loss of expected loss model). In dit artikel wordt een alternatief model gepresenteerd, waarin geamortiseerde kostprijs en reële waarde worden gecombineerd.

• Edward W. Trott, Accounting for Debt Instruments Held as Assets. Accounting Horizons, december 2009, pages 457-469

Afkeurend SOx-oordeel en mening aandeelhouders

Accountants die in het kader van SOx, sectie 404, een afkeurend oordeel geven over de interne beheersing kunnen worden beschouwd als te conservatief, of ze kunnen mede verantwoordelijk worden gehouden voor de materiële zwakheid in de interne beheersing. Uit onderzoek blijkt dat in de gevallen dat de zwakheid resulteert in een aanpassing van de jaarrekening (restatement) de ontevredenheid van de aandeelhouder met de accountant groter is. De aandeelhouder houdt in die gevallen de accountant mede verantwoordelijk en is van mening dat sprake is van lage audit- kwaliteit.

• Dana R. Hermanson, Jagan Krishnan, and Zhongxia (Shelly) Ye, Adverse Section 404 Opinions and Shareholder Dissatisfaction toward Auditors. Accounting Horizons, december 2009, pages 391-409

Accountantskosten in de jaarrekening

De auteurs bespreken de uitkomsten van een inventariserend jaarrekeningenonderzoek naar de wijze waarop beursgenoteerde ondernemingen in de jaarrekening 2008 zijn omgegaan met de nieuwe wettelijke verplichting de accountantskosten in de jaarrekening te vermelden. Een beperking die uit het onderzoek blijkt, is dat de informatieverstrekking nog onvoldoende vergelijkbaar is.

• Dick van Offeren, Tim Verdoes en Joop Witjes, Accountantskosten in de jaarrekening van beursgenoteerde ondernemingen. MAB, juni 2010

Loyaliteitsdividend

Het betalen van een extra dividend aan zogeheten ‘loyale’ aandeelhouders is een van de voorstellen om de communicatie tussen ondernemingen en ‘stabiele’ aandeelhouders te bevorderen. Juridisch is het voorstel omstreden. Economisch blijkt het volgens dit artikel evenzeer kwestieus. De auteur ontraadt zelfs het voorstel voor grote internationale gevestigde ondernemingen en wijst op mogelijke alternatieve oplossingen, maar ziet ook de nadelen daarvan onder ogen.

• Piet Duffhues, Geen loyaliteitsdividend voor langetermijnaandeelhouders. MAB, juni 2010