Magazine 01 juni 2009

Gespot - juni 2009

Wat gebeurt er aan het front van wetenschap en onderzoek? Een maandelijkse selectie van lezenswaardige publicaties uit binnen- en buitenland.

Dit artikel is verschenen in de Accountant nr. 6, 2009

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

» Download dit artikel in pdf

Kredietcrisis

Het themanummer van het MAB van juni 2009 is gewijd aan de kredietcrisis. Naast een column van Jules Muis, die zich afvraagt of academici in voldoende mate bij de kredietcrisis als poortwachters hebben gefunctioneerd, worden in vijf artikelen aspecten van de crisis behandeld. Arnoud Boot geeft een uitgebreid overzicht van de macro- en micro-economische aspecten vanuit een historisch perspectief. Hij analyseert de oorzaken van de crisis en concludeert dat fundamentele hervormingen noodzakelijk zijn. Boot stelt ook dat de overheid veel te grote belangen heeft verworven in de financiële sector, waarbij de risico's enorm zijn. Smeulders, Hillenga en Krishan gaan in op de interne beheer-sing die bij verzekeraars is ontstaan als gevolg van de kredietcrisis. Als casestudie hanteren ze AIG. Vink diept het thema securitisatie uit. Securitisatie is ontwikkeld voor de financiering van activa die door hun eigenlijke aard niet verhandelbaar zijn. Securitisatie van sub-prime hypotheken heeft in 2008 mede tot de kredietcrisis geleid. Pruijm bespreekt het risicomanagement en de interne controle bij financiële instellingen en meent dat vanwege het falen van risicomanagement eerder moet worden gesproken van kredietschandalen dan van kredietcrisis. Ten slotte vervolgt De Koning het thema van risicomanagement en bepleit hij meer transparantie in het financieel risicobeheer.

Themanummer Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie, juni 2009:

• Jules Muis, Kredietcrisis: academici als poortwachters;
• Arnoud W.A. Boot, Kredietcrisis vraagt breed begrip;
• Felix Smeulders, Jack Hillenga en Samantha Krishan, Kredietcrisis en de interne beheersing bij verzekeraars;
• Dennis Vink, Securitisatie: hoe nu verder?;
• Ruud Pruijm, Risicomanagement, interne controle en de kredietschandalen;
• Fred de Koning, De kredietcrisis: het failliet van risk management?

Jaarrekeningen en accountantscontrole in een ongereguleerde omgeving

Indien ondernemingen niet wettelijk verplicht zouden zijn om een jaarrekening op te maken en te overleggen aan stakeholders, zouden ze dat dan toch doen? Deze vraag is het onderwerp van een onderzoek in een Amerikaanse context voor kleine niet-beursgenoteerde ondernemingen. In het bijzonder werd onderzocht welke factoren bepalend zijn bij de beslissing om jaarrekeningen op te maken, om dit wel of niet te doen op basis van een baten/lastenstelsel, en om al dan niet een professionele accountant in te schakelen voor het samenstellen, beoordelen of controleren van de jaarrekening. Ook werd onderzocht welke baten jaarrekeningen voor ondernemingen opleverden. De belang-rijkste conclusie is dat ondernemingen die door accountants gecontroleerde jaarrekeningen opmaakten eenvoudiger krediet konden verkrijgen en dat ondernemingen die het baten/lastenstelsel hanteerden krediet konden verkrijgen tegen een lagere rentevoet.

• Kristan D. Allee, Teri Lombardi Yohn, The Demand for Financial Statements in an Unregulated Environment: An Examination of the Production and Use of Financial Statements by Privately Held Small Businesses. The Accounting Review, no 1, 2009, pages 1-25

Jaarrekeningbeleid en timing van securitisatie

Het securitiseren van hypotheken leidt voor de securitiserende onderneming veelal tot boekwinsten en tot het verbeteren van de gerapporteerde solvabiliteit. Het verbeteren van de jaarrekeningkengetallen door middel van securitisatie is een vorm van jaarrekeningbeleid door middel van het uitvoeren van transacties. Onderzoek wijst uit dat het securitiseren in significante mate gebeurt tegen het einde van het betreffende kwartaal, vooral als daarmee de winst zodanig kan worden verhoogd dat winstdrempels worden overschreden. Ook heeft securitisatie een groot effect op de solvabiliteitsratio's. Hieruit blijkt dat de boekhoudkundige effecten een belangrijk element van de securitisatiebeslissing zijn geweest.

• Patricia M. Dechow, Catherine Shakespeare, Do Managers Time Securitization Transactions to Obtain Accounting Benefits? The Accounting Review, no 1, 2009, pages 99-132

Timing van winstaankondigingen

Winstaankondigingen die slecht nieuws bevatten worden vaak bekend gemaakt nadat de kapitaalmarkt is gesloten (in plaats van vlak voordat de kapitaalmarkt opengaat). De achtergrond daarvan is dat de markt daarmee meer tijd beschikbaar heeft om het slechte nieuws te absorberen en analyseren, om daarmee tot een evenwichtiger marktreactie te komen.

• Jeffery T. Doyle, Matthew J. Magilke, The Timing of Earnings Announcements: An Examination of the Strategic Disclosure Hypothesis. The Accounting Review, no 1, 2009, pages 157-182

Informatie over overnames in de jaarrekening

Onderzoek wijst uit dat naarmate een groter deel van de verkrijgingsprijs van een overname wordt gealloceerd aan goodwill, minder informatie over de overname wordt opgenomen in de jaarrekening. Dit sluit aan op de hypothese dat ondernemers die een minder gunstige overname hebben gerealiseerd daarover minder transparant zijn. Beleggers blijken het verschil in transparantie inzake de overname niet onmiddellijk te verwerken in hun oordeelsvorming.

• Ron Shalev, The Information Content of Business Combination Disclosure Level. The Accounting Review, no 1, 2009, pages 99-132