Magazine 01 juni 2005

Vrije vogels

Geen vaste baan meer, maar op detacheringsbasis klussen doen. Steeds meer, met name jonge, RA’s kiezen hiervoor. “Terug naar een vast dienstverband? Ik sluit het niet uit, maar ben niet van plan om er veel voor in te leveren.”

Dit artikel is verschenen in de Accountant nr. 10, 2005

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

» Download dit artikel in pdf

Tot nu toe gaat het nog om een bescheiden groep, RA’s die zich als interimmer verhuren. Maar het is wel een groep die snel groeit. “Er is een grote behoefte aan RA’s die het bedrijfsleven adviseren bij de invoering van zaken zoals IFRS, Tabaksblat en Sarbanes-Oxley”, zegt Erik Kolthof, business development manager bij Yacht. “Dat zijn klussen die, nu accountantskantoren een strikte scheiding hebben moeten aanbrengen tussen controle- en advieswerkzaamheden, vaak via detacheringsbureaus worden gedaan.”

Controleurs

Wie nu denkt dat RA’s zich massaal op de interimmarkt storten, komt vooralsnog bedrogen uit. Kolthof: “Van de 350 financieel
specialisten die wij op dit moment detacheren, is hooguit tien procent RA.”

Dit percentage komt overeen met wat andere detacheerders melden. Wel denkt ook Patrick Schrama van DPA Financial People dat het aantal de komende tijd gestaag zal groeien. “De afgelopen drie jaar had het bedrijfsleven het zwaar. Er is toen fors bezuinigd, ook op het inhuren van externen. Maar inmiddels trekt de economie weer aan. Er zal dus een groter beroep op interimmers worden gedaan.”

Piet-Jan Boringa, directeur van Alterim Audit Support, verwacht zelfs dat het de komende jaren niet bij het detacheren van RA’s als consultants zal blijven. “Over een paar jaar zal er ook een schreeuwend tekort zijn aan RA’s als controleurs. Daarom verwacht ik dat wij tussen nu en drie jaar ook accountantsdiensten op detacheringsbasis zullen aanbieden.”

Eigen mening

Hoe is het om als RA op detacheringsbasis te werken? We vragen het aan drie praktijkdeskundigen: Ronald Veenstra, Richard Roost en Jeroen ten Hoedt. De eerste twee zijn via Yacht werkzaam als interimmer, de laatste via Alterim Audit Support. Ronald Veenstra (34) is op dit moment actief als adviseur van een grote verzekeraar. “Ik moet de control-functie verbeteren. Tot nu toe is controlling bij deze opdrachtgever voornamelijk het verlengstuk van de boekhouding. Er worden bijvoorbeeld weinig analyses gemaakt. Men wil dat de controlling beter en sneller wordt.”

Waarom is Veenstra interimmer geworden? “Ik heb zeven jaar bij PricewaterhouseCoopers gewerkt. Ik was er assistent-manager. Ik kon wellicht manager en misschien later nog partner worden. Toch miste ik iets. Ik controleerde een financiële omgeving, terwijl ik zelf nooit onderdeel van zo’n omgeving ben geweest. Na al die jaren als accountant vorm je een mening over hoe organisaties zich zouden moeten inrichten. Die mening kun je in management letters opschrijven, maar je moet maar afwachten of men bereid is het op te pikken. Daarom heb ik PwC gevraagd of ik niet gedetacheerd kon worden in de consultancy. Dat bleek mogelijk te zijn. Ik heb dat acht maanden gedaan. Het beviel zo goed dat ik ermee door wilde.”

Allround

Dat gebeurde ook, aanvankelijk via ConQuaestor, de inmiddels verzelfstandigde consultancypoot van PwC, en uiteindelijk bij Yacht. Veenstra: “Een voordeel van het werken als interimmer is dat ik word gedwongen om zo allround mogelijk te zijn. Je moet niet alleen goed in je werk zijn en jezelf blijven opleiden, maar ook je commerciële zintuigen ontwikkelen.”

Er zijn ook nadelen. “Zeker het eerste jaar heb ik heel veel uren gedraaid. Dat heb ik langzaam maar zeker afgebouwd. Dat is een bewuste keuze. Ik ben onlangs namelijk voor de tweede keer vader geworden.”

Ronald Veenstra denkt dat hij nog wel een tijdje op detacheringsbasis blijft werken. “Aanvankelijk wilde ik het drie jaar doen. Die zijn inmiddels voorbij. Ik zeg niet dat ik nooit meer ergens in vaste dient wil treden, maar op dit moment hoeft dat niet voor mij.”

Overnames

Richard Roost (40) adviseert diverse bedrijven op het gebied van IFRS, Tabaksblat en Sarbanes-Oxley. Daarnaast begeleid hij als interimmanager fusies en overnames. Ook verricht hij voor enkele opdrachtgevers nog werkzaamheden die op het terrein van de accountancy liggen. Werken op projectbasis was voor hem een logisch vervolg op hetgeen hij sinds 1997 deed. “Vanaf dat moment ben ik gestopt als openbaar accountant en cfo geworden bij een van mijn toenmalige opdrachtgevers, een conglomeraat
van machinefabrieken. Dat heb ik vier jaar gedaan. Toen ik daarmee stopte, had ik een ruime ervaring opgebouwd met de financiële en organisatorische gevolgen van overnames. Ik wilde deze kennis inzetten in een eigen bedrijf. Gelukkig is er een toenemende belangstelling voor deze dienstverlening.”

Behoorlijk buffelen

Als gevolg hiervan is hij gedwongen zich met de vraag bezig te houden of hij al dan niet personeel in dienst moet nemen. “Maar je moet die mensen dan ook voortdurend aan het werk houden en dus opdrachten aannemen die je wellicht normaliter niet zou doen. Dat blijft een dilemma.”

Een voordeel van het eigen baas zijn is de mogelijkheid om tot op zekere hoogte zelf je tijd in te delen. “Natuurlijk is het behoorlijk buffelen in drukke tijden. Maar daarentegen heb ik in het laatste kwartaal van 2004 de gelegenheid gehad om een rondreis te maken door Zuidoost-Azië. Uiteraard zijn er ook nadelen. Bijvoorbeeld het vrijmaken van tijd voor het bijhouden van je vakkennis en de administratieve rompslomp.”

Richard Roost sluit een terugkeer naar het vak van openbaar accountant niet uit. “Het vak wordt voor mij weer interessanter omdat het onderdeel audit belangrijker wordt.”

‘Dezelfde taak’

Voor Jeroen ten Hoedt (32) is het op peil houden van zijn vakkennis juist geen enkel probleem. “Ik vind dat je in jezelf moet investeren. Als zelfstandige moet je beter zijn dan iemand die in vaste dienst is. Dat is je toegevoegde waarde. Daarom bezoek ik seminars om mijn vakkennis te vergroten.”

Sinds 2004 is hij zelfstandig ondernemer. “Ik doe op interimbasis de jaarverslaggeving en fiscale aangifte voor Nederland en België van softwareproducent Baan. Daarnaast assisteer ik bij de verslaggeving van een zusterbedrijf van IHC Caland.”

Een voordeel van het bestaan als interimmer is volgens hem dat hij ‘dezelfde taal’ spreekt als zijn opdrachtgevers. “Ik ben nu zelf ondernemer. Dat praat wel zo gemakkelijk met degene aan de andere kant van de tafel, die ook een eigen bedrijf runt.”

Minder uren

Ten Hoedt maakt tegenwoordig minder uren dan toen hij nog financieel directeur was. “Ik werk nu veertig uur per week. Ik neem ook geen werk mee naar huis. Dat was vroeger wel anders, toen ik mij verantwoordelijk voelde voor de gezinnetjes van honderd werknemers.”

Als nadeel ervaart hij de afwezigheid van collega’s. “Het is niet echt een groot probleem, maar soms mis ik het wel. Een ander nadeel is het feit dat je als eenling niet zo snel door grote opdrachtgevers wordt ingehuurd. Ik werk niet voor niets via een detacheringsbureau. Hierdoor kom ik wel bij dat soort bedrijven binnen.”

Bij de terugkeer naar een vast dienstverband kan Ten Hoedt zich op dit moment niet zo veel voorstellen. “Ik sluit het niet uit. Maar ik ben niet van plan om er veel voor in te leveren. En dan heb ik het niet alleen over geld, maar ook over de inhoud van het werk.”

‘Inkomen minimaal verdubbeld’

Werken op detacheringsbasis verdient beter dan een vast dienstverband. Alhoewel niemand exact wil aangeven hoe groot de omzet is, zijn de inkomsten van de drie RA’s in dit artikel minimaal verdubbeld in vergelijking met toen men nog in vaste dienst werkte. Wel benadrukt iedereen dat van dit bedrag nu ook zelf zaken moeten worden gefinancierd, zoals een pensioenregeling, die vroeger ten dele door de werkgever werden betaald, en een arbeidsongeschiktheids- en beroepsaansprakelijkheidsverzekering.