Magazine 01 januari 2008

Coup mislukt

Een ongekend hoge opkomst. Een overdaad aan juridische haarkloverij. Een mislukte coup van de Stichting Wakkere Accountant. En wat frustratie over de techniek. Ziehier de ingrediënten van de NIVRA-Ledenvergadering van 12 december 2007. Een impressie.

Dit artikel is verschenen in de Accountant nr. 1, 2008

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

» Download dit artikel in pdf

Algemene Ledenvergadering 12 december 2007

Wie zijn invloed wil laten gelden moet daar soms heel wat voor over hebben. Alleen al het bemachtigen van een stemkastje voor de Ledenvergadering vergde flink wat geduld in de rijen bij de ingang. Oorzaak: de ongekend hoge opkomst van zo'n zeshonderd leden, die daarmee nog hoger was dan verwacht. Velen hadden het er graag voor over, want er stond wat op het spel. Een dissidente groep leden - de Stichting Wakkere Accountant onder aanvoering van Corneel Spil - had zich in de aanloop naar de Ledenvergadering flink laten gelden en de jaarvergadering beloofde dan ook vuurwerk.

De inzet: een aantal moties die er feitelijk op neerkomen dat de dissidenten meer macht willen in het bestuur. Zij vinden dat kleine kantoren ten onrechte aan dezelfde kwaliteitseisen moeten voldoen als de accountants van grote kantoren. De grote kantoren zouden de kwaliteitseisen als concurrentiemiddel gebruiken om goedkoper werkende collega's uit de markt te weren. De Stichting Wakkere Accountant wilde dan ook de eisen versoepelen voor accountants die wel de RA-titel voeren, maar geen wettelijke controles uitvoeren.

Stemverhoudingen

De grote vraag bij aanvang van de vergadering was: hoe liggen de stemverhoudingen? Het antwoord op die vraag liet echter even op zich wachten. Dat werd voor een deel veroorzaakt door haperende stemkastjes en een schaarste aan microfoons in de zaal, maar vooral door de juridische haarkloverij in de discussie. Eerst werd er uitgebreid stilgestaan bij de verdeling van bevoegdheden van de voorzitter en de leden in de vergadering. Spil wilde daarover een motie indienen, er werd geopperd die motie in twee stukken knippen, en weer anderen meenden dat zo'n motie juridisch helemaal niet kon. Het werd al gauw een discussie die alleen voor juridisch sterk onderlegden nog goed te volgen was.

‘Millimeter’

De discussie ontlokte Jos van Huut - voorzitter van Mazars - de oproep om vandaag toch liever niet te veel op de millimeter te gaan discussiëren. Uiteindelijk kwam de eerste lakmoesproef pas na meer dan een uur in stemming: motie 22 van Spil werd door 78 procent van de stemmen - inclusief volmachten waren er zo'n 1.400 stemmen ‘aanwezig’ - verworpen. Daarmee was de angel uit de vergadering: alle moties van de Wakkere Accountant bleken daarna op een vergelijkbare uitslag te kunnen rekenen. En het was dan ook voorspelbaar dat de door het bestuur voorgestelde nieuwe bestuursleden het in de stemming makkelijk haalden, al was de overmacht op dat punt nog groter dan gedacht.

Ledenraad

Niettemin duurde de discussie nog uren voort, tot ongenoegen van velen. Het was dan ook niet verrassend dat een motie van een aantal middelgrote kantoren, onder andere bedoeld om de invloed van activistische groeperingen te beperken, het met ongeveer tweederde van de stemmen haalde. De motie, ingediend door Jos van Huut, vraagt het NIVRA-bestuur om in Den Haag te lobbyen voor wetswijziging, zodat er een drempel wordt gesteld van minimaal driehonderd leden voor het aanvragen van een Ledenvergadering. Nu is wettelijk bepaald dat veertig accountants volstaan.

Van Huut lichtte de motie nader toe: “We zitten hier nu al een paar uur. Begrijp me goed: bij een publiekrechtelijke organisatie hoort een goede afstemming en raadpleging van de leden. Maar ik vind dat we dat op een betere manier moeten vormgeven, bijvoorbeeld door het instellen van een ledenraad.”

Jezus

Dat lokte weer opmerkingen uit over de vraag hoe die ledenraad dan moet worden samengesteld uit de verschillende bloedgroepen van het vak: openbaar accountants, accountants in business, interne accountants en overheidsaccountants. Feitelijk schuilt daarin de echte pijn van de discussie: het NIVRA heeft gekozen voor een pluriforme organisatie, maar niet iedereen voelt zich daarbij ‘senang’: de belangen van de verschillende bloedgroepen lopen immers sterk uiteen. “Het enige wat ons bindt is onze opleiding”, zo merkte iemand op.

Intussen probeerde voorzitter Willem van Wijngaarden de uitwaaierende discussie te beperken tot de kern. Die pogingen bleken regelmatig vruchteloos, want steeds opnieuw ging het alle kanten uit. De onderwerpen varieerden van Enron en de macht van de AFM tot het gegeven dat Jezus als eenling toch ook veel kon veranderen en de vraag of er niet een extra termijn nodig is om te kunnen reageren op standpunten van het bestuur. Bij tal van aanwezigen groeide het ongenoegen over de gang van zaken.

Young Professionals

Martine Cranendonk verwoordde het standpunt namens de NIVRA Young Professionals. Ook zij bleek zich absoluut niet te kunnen vinden in de standpunten van de Wakkere Accountant. “Het is in onze visie een groep die wel de lusten wil van de titel, maar de lasten niet wenst te dragen. Wie onze titel wil devalueren kan zich maar beter laten uitschrijven.” Het leverde haar het grootste applaus van de hele vergadermarathon op.

Waar vervolgens nog over werd gediscussieerd: de plannen voor de vereenvoudiging van de het stelsel van regels voor accountantskantoren - waar zowel de Stichting Wakkere Accountant als vertegenwoordigers van grote kantoren problemen mee bleken te hebben, met verschillende argumenten. Verder de definitie van de term besloten verkeer en het stelsel van permanente educatie. Ten aanzien van dat laatste pleiten verschillende partijen voor een andere aanpak, aangezien het huidige puntensysteem, in de woorden van een van de leden, ‘lijkt op een ophokplicht voor accountants’. Een motie van die strekking haalde het niet.

Geen rondvraag

Scheidend voorzitter Willem van Wijngaarden droeg vervolgens de voorzittershamer over aan zijn opvolger Jan Helderman, die heel kort nog de prioriteiten voor het volgende jaar opsomde (zie ook interview op pagina 20). Dat Van Wijngaarden daarna vergat om de rondvraag af te werken, leek niemand te deren. Na vijf uur vergaderen was alles immers al gezegd.