Meer vrouwen is inderdaad kwestie van kwaliteit
Volgens Frank van der Noll gaan veel van de voornemens en uitspraken van Jos Nijhuis voorbij aan de opvatting van veel Nederlandse vrouwen over de combinatie werken en zorg. De echte oplossing ligt volgens hem in een gericht HRM-beleid dat aansluit op zowel het bedrijfsbelang, de opvattingen van vrouwen als de maatschappelijke trends.
Dit artikel is verschenen in de Accountant nr. 6, 2007
Bekijk alle artikelen uit dit nummer
Frank van der Noll
In het interview met Jos Nijhuis, bestuursvoorzitter van PricewaterhouseCoopers (‘de Accountant’, december 2006) wordt aandacht besteed aan de mogelijkheden voor vrouwen binnen PwC en de wijze waarop PwC hiermee bij monde van Nijhuis zegt om te willen gaan. Het interview sprak mij aan en toch ook weer niet.
Nijhuis signaleert terecht dat vrouwen om allerlei bewuste en onbewuste redenen afhaken, wat overigens niet alleen geldt voor accountantskantoren. Deze uitstroom doet vermoeden dat er kennelijk onvoldoende voorwaarden worden gecreëerd voor vrouwen om door te stoten naar de top van organisaties; het zogenoemde glazen plafond is dus nog steeds niet verdwenen. Ondanks het voorgaande bestaat er consensus over het feit dat meer vrouwen in organisaties nieuwe inzichten en daarmee een verbeterde performance kunnen bewerkstelligen. Het is daarom noodzakelijk om in een organisatie adequate randvoorwaarden te scheppen, zodat optimaal kan worden geprofiteerd van het aanwezige vrouwelijke arbeidspotentieel. Vreemd genoeg proberen beleidsbepalers hier al vele jaren verandering in aan te brengen maar heeft dit kennelijk niet bijzonder veel resultaat. Ook niet bij PwC, zoals blijkt uit de uitspraken van Nijhuis over het aantal aanwezige vrouwelijke partners bij en uitstroomcijfers. Naar mijn mening zijn hiervoor echter tal van oorzaken aan te dragen, waarvan de vrouw en haar opvattingen zelf misschien wel de belangrijkste zijn. Deze invalshoek mis ik in vrijwel alle bijdragen die over dit vraagstuk in ‘de Accountant’ zijn geschreven.
Uit wetenschappelijk onderzoek is de laatste jaren duidelijk geworden dat Nederlandse vrouwen sterk de behoefte voelen om werken en zorg op een verantwoorde wijze te kunnen combineren. Deze gevoelens zijn bij vrouwen van allerlei opleidingsen ambitieniveaus merkbaar en dienen ook voluit te worden gerespecteerd door organisaties waar zij werkzaam zijn. Het is namelijk evident dat deze wens van vrouwen een belangrijk maatschappelijk belang dient. Het business-model van accountantsorganisaties laat een verantwoorde combinatie van werk en zorg echter niet altijd toe. Naar mijn mening ligt een antwoord voor dit (maatschappelijk) vraagstuk in een passend humance resources management-beleid dat recht doet aan zowel het bedrijfsals het persoonlijke belang. Wat mij in Nijhuis' statement aanspreekt is dat hij vindt dat kwaliteit van (HRM) beleid dit vraagstuk kan helpen oplossen, door onder meer een grotere verscheidenheid in het aanwezige personeel te creëren zodat de geleverde prestaties kunnen verbeteren.
De mindere kant van Nijhuis' verhaal betreft zijn magere commentaar om deze situatie blijvend te willen veranderen in zijn eigen organisatie. Opmerkingen als “Ik ben met 25 procent vrouwelijke partners op termijn heel gelukkig” of “Mochten de promotieen verloopcijfers van vrouwen afwijken van die van mannen, dan hebben onze business unit leaders iets uit te leggen”, zijn te algemeen van strekking en verraden een gebrek aan daadwerkelijke bereidheid om het bestaande business-model ter discussie te willen stellen in relatie tot vrouwen, hun wensen en kansen.
Dit laatste is nu nadrukkelijk aan de orde, want de behoefte aan meer vrouwen is niet alleen binnen de accountancy van belang maar in meer sectoren, gelet op de toenemende krapte op de arbeidsmarkt. Nijhuis stelt dat binnen drie jaar vijftien procent van de partners vrouw moet zijn. Dat lijkt mij een prima moment om weer eens bij PwC langs te gaan om te zien of men hierin is geslaagd, of dat dit alleen een pr-verhaal is geweest. Kortom, meer vrouwen is inderdaad een kwestie van kwaliteit!
Noot
Frank van der Noll is verantwoordelijk voor internal audit bij Biomet Europe BV en was voorheen werkzaam als extern accountant. Dit artikel is geschreven op persoonlijke titel.