Nieuws
Maijoor: geen uitbreiding rol accountants banken - Hervormingsaccountants weigeren zetel in NIVRA-bestuur - NIVRA-onderzoeken Henri Sijthoff-prijs - Hypotheekfraude is witwassen - Europese Rekenkamer: vooruitgang EU-boekhouding - Accountant NY immuun voor claim als bedrijf zelf fraudeert.
Dit artikel is verschenen in de Accountant nr. 12, 2010
Bekijk alle artikelen uit dit nummer
Maijoor: geen uitbreiding rol accountants banken
AFM-directeur Steven Maijoor ziet weinig in de suggestie om de rol van accountants bij financiële instellingen uit te breiden. “De financiële crisis is niet een accountancycrisis”, zei Maijoor op 21 oktober 2010 tijdens een seminar in Amsterdam. “Maar ik ben terughoudend over een suggestie die de Europese Commissie in juni deed in zijn groenboek om de rol van accountants uit te breiden. Bijvoorbeeld bij de rapportage over risico’s en de certificering van de interne beheersing. Ik vraag me af of accountants business risks goed kunnen beoordelen en ik denk dat ze voorlopig hun handen vol hebben aan het goed uitvoeren van hun huidige taken. De banken zelf hebben deze risico’s al niet goed ingeschat. Voor accountants is die klus nog lastiger.” Ook zei de AFM-directeur er niet gerust op te zijn dat een accountant zich in zo’n situatie volstrekt onafhankelijk zou opstellen als hij zich eerder - al dan niet in een andere rol - positief uitsprak over het risicobeheer.
Deloitte opent vestiging Irak
Deloitte wil in het eerste kwartaal van 2011 een vestiging in Irak openen. Dit om de vele klanten in de olie-industrie beter te bedienen. Volgens Omar Fahoum, voorzitter van Deloitte Middle East, past de uitbreiding in de toenemende bedrijvigheid van Deloitte in het Midden-Oosten. De afgelopen twee jaar groeide de firma daar met duizend medewerkers tot 2.200 mensen. Een andere uitbreiding van Deloitte in de regio vindt plaats in Libië, eveneens met het oog op de olie-industrie.
Hervormingsaccountants weigeren zetel in NIVRA-bestuur
De snelgroeiende beweging van ‘twitteraccountants’ die actief willen werken aan hervorming van het accountantsberoep, treden (nog) niet toe tot het bestuur van de beroepsorganisatie. Dit ondanks een aanbod van het huidige NIVRA /NO vAA -bestuur tijdens een overleg op 9 november 2010 met drie vertegenwoordigers van de groep: Pieter de Kok (Coney), Joris Joppe (Coney) en Fou-Khan Tsang (Alfa Accountants & Adviseurs).
Pieter de Kok motiveert deze beslissing met het argument dat de groep het op gang gekomen ‘creatieve proces’ wil veiligstellen. “Wij willen in volledige vrijheid ideeën blijven leveren aan onze beroepsorganisatie. Dat zou niet meer lukken als we ons laten inkapselen in het bestuur of in een commissie.”
De hervormingsbeweging ontstond vanaf 13 oktober 2010 na een spontane suggestie van De Kok om zich kandidaat te stellen als NIVRA -voorzitter. Dit in een reactie onder een weblog van Marcel Pheijffer op Accountant.nl. Vooral de manier waarop NIVRA-voorzitter Ruud Dekkers had gereageerd op de ‘green paper’ van de Europese Commissie viel bij De Kok verkeerd. Na zijn suggestie stuurden tientallen accountants hem steunbetuigingen via Twitter.
Sindsdien zijn twee bijeenkomsten (tweetups) gehouden om te komen tot een hervormingsagenda. Op de op 5 november gehouden tweede tweetup is besloten om op 9 november in plaats van een tienpuntenplan voor hervormingen eerst een mission statement aan het bestuur te presenteren. “Het gevaar is levensgroot dat een boodschappenlijstje van tien punten als concrete oplossing wordt gezien en aangepakt, terwijl de dieperliggende essentie van de discussie achterwege wordt gelaten”, motiveert deelnemer Wilbert Snoei (Visser & Visser Accountants-Belastingadviseurs) die koerswijziging.
Tijdens de bijeenkomst met het bestuur is afgesproken op regelmatige basis en vanuit een positieve instelling met elkaar te blijven overleggen.
NIVRA-directeur Berry Wammes zegt te begrijpen dat de hervormers geen bestuursfunctie willen. “Wij creëren graag ruimte voor hun stem, want die vinden we buitengewoon belangrijk. Maar zij willen op hun eigen manier verder. Zij vinden dat ze anders de creativiteit en het enthousiasme van hun achterban niet meer kunnen mobiliseren.”
Vervolg-tweetups worden gepland. De deelnemers worden opgeroepen vooral out of the box te denken. “Er is nu even geen ruimte voor ‘kan niet want’, ‘mag niet want’... Over de grenzen van de beroeps- en wet regels heen denken graag. Wat nu niet kan, kan morgen wellicht wel”, aldus De Kok.
Aan de hervormingsagenda kan worden meegewerkt via de daarvoor gelanceerde website: hervormingsagenda.squarespace.com. Op het moment van sluiten van deze nieuwsrubriek telde de beweging 73 actieve deelnemers.
NBA Young Profs
Naar aanleiding van de fusie van NIVRA en NOvAA tot de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) hebben de ‘young professionals’ van beide beroepsorganisaties - NIVRA Young Professionals (NYP), AA-Link en het Jongerenplatform van de NOvAA - besloten samen verder te gaan als ‘NBA Young Profs’.
De website van NYP vermeldt de plannen van NBA Young Profs. Daarnaast is aangekondigd dat er een nieuwe Adviescommissie zal komen met negen jonge AA’s en RA’s, die zich gaat bezighouden met strategische zaken en functioneert als denktank voor alles wat er speelt aangaande het accountantsberoep.
Een samen te stellen pool van actieve deelnemers zal worden gevraagd zich in te zetten voor advies, commentaar, publicaties en het organiseren van evenementen. Jonge beroepsgenoten worden opgeroepen zich te melden voor de Adviescommissie en/of actieve pool.
NIVRA-onderzoeken Henri Sijthoff-prijs
In het kader van de Sijthoff-prijs deed het NIVRA enige onderzoeken:
- Accountantsverklaringen beursfondsen
Bij de jaarrekeningen over 2009 van alle onderzochte 73 beursgenoteerde ondernemingen zijn, met uitzondering van vijf ondernemingen die een toelichtende paragraaf in de accountantsverklaring hebben, ‘schone’ goedkeurende accountantsverklaringen afgegeven. - Verslag rvc mechanisch en formeel
De verslagen van raden van commissarissen in jaarverslagen van Nederlandse beursfondsen zijn vaak mechanisch en formeel van aard. Ze voldoen vaak slechts op minimale wijze aan de eisen van de Nederlandse corporate governance-code. - Toelichting financiële instrumenten verdient verbetering
De toelichtende informatie over financiële instrumenten in de jaarrekening kan duidelijker. Dat constateert het NIVRA na onderzoek van de jaarrekeningen 2009 van zes beursgenoteerde Nederlandse financiële instellingen. - NIVRA-onderzoek risicoparagraaf: informatie over ‘risk appetite’ kan veel beter
De kwaliteit van de risicoparagrafen bij Nederlandse beursfondsen is in vergelijking met twee jaar geleden verbeterd. Toch kunnen de ondernemingen nog een flinke slag maken. Slechts vijftien procent van de onderzochte bedrijven geeft bijvoorbeeld informatie over de risicobereidheid.
De vier volledige onderzoeksverslagen kunnen worden gedownload via Accountant.nl.
Pilot versnelde kredietaanvraag met SBR
ING en tien intermediairs zijn op 15 november 2010 een pilot gestart om kredietaanvragen voor ondernemers fors te versnellen door het gebruik van Standard Business Reporting (SBR, voorheen XBRL). ING en de intermediairs spreken af dat de bank tijdens de pilotperiode kredietaanvragen onder vijfhonderdduizend euro binnen vier werkdagen beoordeelt en aanvragen tussen vijfhonderdduizend en één miljoen euro binnen tien werkdagen. Voorwaarde is dat de intermediair de jaarcijfers via SBR aanlevert.
De desbetreffende intermediairs zijn: GIBO Groep, Reeleezee, CreAim, Meeuwsen ten Hoopen, Nicolai Tabak, Roza Accountants & Adviseurs, Berk, De Keijzer Nipius & Co Accountants, Adbeco Accountants en Belastingadviseurs en Lentink Accountants/Belastingadviseurs.
Zie ook pagina 18 e.v.
Geheimhouding notaris en advocaat onder druk
Wetgever, handhavers en toezichthouders oefenen steeds meer druk uit op het beroepsgeheim van notarissen en advocaten. Er is al wetgeving in de maak om inzicht te krijgen in de geldstromen die door notariskantoren lopen. De advocatuur bezint zich op voorstellen om beperkt inzage te geven in de cliëntendossiers. Het dagelijks bestuur van de Nederlandse Orde van Advocaten overlegt medio december 2010 opnieuw met de ministeries van Financiën en van Veiligheid en Justitie over de vormgeving van het toezicht op de advocatuur.
De ministeries zijn onder meer bezorgd over het geringe aantal meldingen (22) van ongebruikelijke transacties door advocaten. Dat is veel minder dan bij accountants (617 meldingen), notarissen (389) en belastingadviseurs (92).
Hypotheekfraude is witwassen
Wie met valse salarisgegevens een hypothecaire lening afsluit en daarmee een woning koopt, maakt zich niet alleen schuldig aan valsheid in geschrifte en oplichting, maar ook aan witwassen. Dat heeft de Hoge Raad 29 oktober bepaald.
Een man kreeg in 2005 een hypotheek van 137.500 euro van de SNS bank. Daarvan kocht hij een woning in Enschede. De rechtbank veroordeelde de fraudeur voor valsheid in geschrifte en oplichting. Hij werd echter vrijgesproken van witwassen. Volgens artikel 420bis van het Wetboek van Strafrecht moet de dader crimineel verworven geld niet alleen voorhanden hebben, maar verhullen of verbergen. En van dat laatste was volgens de rechtbank geen sprake.
Volgens het Openbaar Ministerie gaat de rechtbank ten onrechte uit van onderdeel a uit lid 1 van dat wetsartikel, terwijl de tenlastelegging is gebaseerd op onderdeel b. In beroep kreeg het OM daarin gelijk van het gerechtshof Arnhem.
De Hoge Raad heeft nu uitgesproken dat het hof terecht heeft gezegd dat sprake is van witwassen op grond van onderdeel b. Daarin staat dat het verwerven, voorhanden hebben, overdragen en omzetten ook valt onder witwassen. De bepaling is ontleend aan de Europese Witwasrichtlijn die bovendien het gebruikmaken van het crimineel verworven voorwerp strafbaar stelt. En de fraudeur heeft de woning gebruikt als eigenaar. In 2008 oordeelde de Hoge Raad al dat ook belastingontduiking een vorm van witwassen is.
Randstad, Mediq en Vesteda winnen Sijthoff-Prijs
Uitzendconcern Randstad, geneesmiddelenleverancier Mediq en woningbelegger Vesteda hebben de FD Henri Sijthoff-Prijs voor de beste financiële verslaggeving over 2009 gewonnen, in de respectievelijke categorieën AEX, Mid- en Smallcap en niet-beursgenoteerd.
Dit jaar constateerde de jury, waarin onder meer oud-NIVRA-voorzitter Frans van der Wel, meer in het algemeen dat de leesbaarheid van verslagen tegenvalt. Jaarverslagen en financiële websites bevatten doorgaans veel informatie, maar verschaffen onvoldoende duiding. Veel onderdelen zijn onderworpen aan specifieke regelgeving en hoewel per onderdeel deze regelgeving wordt gevolgd ontstaat er geen holistisch jaarverslag. Het blijft te veel een fragmentarisch geheel.
Oud Nieuws op Accountant.nl:
‘de Accountant’/Accountant.nl duikt regelmatig in de archieven voor wat historisch perspectief en verrassende feiten. Maandelijks in ‘de Accountant’. Zie Accountant.nl voor een uitgebreider versie met het complete bronmateriaal en eerdere afleveringen.
Oud Nieuws (18): Humor in De Accountant
In De Accountant van begin twintigste eeuw vinden we aan het eind van ieder nummer de rubriek ‘Varia’. Korte berichten over, niet verrassend, van alles en nog wat. Nieuws uit binnen- en buitenland, maar ook stukjes met een hoog tongue-in-cheek-gehalte. Humor dus, en dat hadden de lezers van het blad blijkbaar nodig. ‘Dat levert nog eens eene welkome afwisseling in ons niet van zwarigheid ontbloot bestaan.
Een kleine bloemlezing. Van het bericht is de huidige redactie er overigens niet helemaal van overtuigd dat het ook als humor is bedoeld.
Een nieuw soort brandkast!
“In het jaarverslag van eene belangrijke vennootschap lezen wij o.a.: De effecten worden in open bewaring gegeven aan eene door Commissarissen aan te wijzen geldinstelling of gedeponeerd in de statutaire brandkast.
Vraag: Is zulk eene statutaire brandkast meer betrouwbaar dan eene Chadwood of Lips’
kast?”
(maart 1910)
Potjeslatijn
“Wie van ons weet wat een Voorzienigheidsfonds is, of Inkoomgelden? Men vindt deze en meer dergelijke uitdrukkingen in het jaarverslag eener Bankinstelling in eene kleine Belgische plaats. Arme anti-Franskiljons! Ze hebben het Hollandsch vergeten, en het Fransch niet geleerd, al bedienen zij zich ook van Fransche zinswendingen. Van den ondervoorzitter wordt betuigd, dat hij in het bestuur der Bank eene ‘verkleefde werking’ heeft getoond, wat echter niet wegnam, dat hij door familieaangelegenheden ‘aan ons midden werd weggenomen’.
Van de winsten wordt ‘bestatigd’ dat zij ‘fel zijn aangegroeid’.
Onweerstaanbaar kluchtig klinkt de mededeeling, dat de cliënten voor fr. 553.751.50 waarborgen hebben ‘ingegeven’. Dat pilletje schijnt aan de maag der Bank geen kwaad te hebben gedaan.
Toch was ’t niet onaardig, wanneer wij ter vervanging van den bij ons geijkte term ‘Portefeuille’, de uitdrukking ‘tasch’ uit dit verslag overnamen. ‘Wisseltasch’ klinkt niet slecht; ‘weerdentasch’ kunnen wij voor onze Vlaamsche broeders laten.”
(september 1909)
Nog meer curiosa
“De redactie van Accountancy verricht goed werk door van tijd tot tijd de specialiteiten in ons vak voor ’t voetlicht te brengen in al hunne groteske uitingen. Dat levert nog eens eene welkome afwisseling in ons niet van zwarigheid ontbloot bestaan.
Als bijdrage kan nog gelden de kennisgeving van verhuizing van een der groote mannen, die het noodig of wenschelijk achtte, de berichtkaart geheel vol te doen bedrukken, en o.m. de tramlijnen opnoemt waaraan zijn kantoor gelegen is. We hebben toch geen confectiezaak of zomertuin?”
(mei 1907)
Accountant NY immuun voor claim als bedrijf zelf fraudeert
Aandeelhouders in de staat New York kunnen geen schadeclaim indienen tegen controlerend accountants die fraude van de onderneming over het hoofd hebben gezien. Het recht van de staat New York staat geen claims tegen derden toe als de onderneming zelf de schade heeft veroorzaakt.
Dat heeft een verdeeld Court of Appeal in New York beslist in twee zaken van AIG- en Refco-aandeelhouders tegen PricewaterhouseCoopers respectievelijk KPMG, Ernst & Young en Grant Thornton. De claims stuiten volgens het hof af op twee principes.
Het principe van in pari delicto komt erop neer dat je geen schadevergoeding kunt eisen bij een derde als je boter op het hoofd hebt. Een onderneming die fraudeert, veroorzaakt zelf de schade voor de aandeelhouders, die daarop dus geen derden als accountants of advocaten mogen aanspreken.
Daarnaast is volgens het principe van imputation een onderneming niet aansprakelijk voor handelingen van haar vertegenwoordigers wanneer vaststaat dat deze puur uit eigenbelang hebben gehandeld, in strijd met de belangen van de vennootschap.
Namens de meerderheid van de zeven raadsheren legde Susan Phillips Read uit dat het versoepelen van de principes om claims ontvankelijk te kunnen verklaren niet opweegt tegen het belang van stabiliteit en zekerheid in het handelsrecht. Bovendien is het hof er niet van overtuigd dat het aansprakelijk stellen van derden een extra prikkel is om wangedrag en beroepsfouten van accountants en andere derden af te schrikken.
De rechterlijke uitspraak heeft tot grote beroering geleid. Onder meer omdat controlerend accountants hierdoor praktisch immuun worden voor nalatigheid als een werknemer van het bedrijf zich bezondigt aan fraude.
Vermoedelijk zal het US Supreme Court te zijner tijd het laatste woord spreken over de kwestie.
Forensics IFO fuseren
De forensische accountants van Instituut Financieel Onderzoek (IFO) bundelen hun krachten met de onderzoeksbureaus Fox-IT en Interseco (particuliere beveiliging). De nieuwe combinatie Triforensic heeft vier vestigingen, vijftig onderzoekers en zeven partners, van wie vier RA’s, de ex-IFO’ers Coen Mateijssen, Evert Jan Lammers, Jaap ten Wolde en Erik Zuijderwijk.
De bureaus fuseren naar eigen zeggen vanwege de groeiende vraag naar forensisch onderzoek, onder andere naar faillissementsfraude, beleggingsfraude en compliance en toezicht. Advocaten en belangengroepen vragen daarnaast steeds vaker om aansprakelijkheid van bestuurders te onderzoeken.