Magazine 01 december 2010

Gespot - december 2010

Wat gebeurt er aan het front van wetenschap en onderzoek? Een maandelijkse selectie van lezenswaardige publicaties uit binnen- en buitenland.

Dit artikel is verschenen in de Accountant nr. 12, 2010

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

» Download dit artikel in pdf

Beleggers over prestatiemaatstaven

Mogelijke prestatiemaatstaven zijn omzet, nettowinst, totaalresultaat (comprehensive income) en operationele kasstroom. Geen van deze maatstaven blijkt wereldwijd een dominante voorkeur te hebben van beleggers. Beleggers blijken vooral te kijken naar achterliggende attributen die een indicatie geven van de kasstromen van een onderneming. Deze attributen meten de kwaliteit van de winst.

• Jan Barton, Thomas Bowe Hansen, Grace Pownall, Which Performance Measures Do Investors Around the World Value the Most - and Why? The Accounting Review, volume 85 (3), 2010, pages 753-789

Accountantskosten kortlopende schulden credit ratings

Op basis van Amerikaanse gegevens van 2003 tot 2006 stellen de onderzoekers vast dat meer kortlopende schulden gepaard gaan met lagere accountantskosten. Meer kortlopende schulden verhogen weliswaar de bedrijfsrisico's, maar gaan ook gepaard met meer toezicht en betere corporate governance, hetgeen de lagere accountantskosten verklaart. Ook een hogere credit rating hangt samen met lagere accountantskosten.

• Ferdinand Gul, John Goodwin, Short-Term Debt Maturity Structures, Credit Ratings, and the Pricing of Audit Services. The Accounting Review, volume 85 (3), 2010, pages 877-909

Brainstormen over frauderisico's

Amerikaanse controlestandaarden vereisen brainstormsessies over frauderisico's bij iedere audit. In twee artikelen wordt verslag gedaan van onderzoek ter zake.

Het eerste artikel beschrijft de resultaten van een experimenteel onderzoek onder 150 controlecliënten en 2.614 accountants naar drie procedures om over frauderisico's te brainstormen: nominal group (ieder bedenkt de risico's voor zichzelf, hetgeen tot een collectieve set leidt), round robin (waarbij groepspresentaties plaatsvinden van de individuele bevindingen, zonder discussie) en open discussion. De beide eerstgenoemde procedures leverden meer unieke frauderisico's op en een grotere toename van geplande controlewerkzaamheden. In het tweede artikel wordt een maatstaf voor brainstorming quality ontwikkeld en empirisch getoetst.

• James E Hunton, Anna Gold, A Field Experiment Comparing the Outcomes of Three Fraud Brainstorming Procedures: Nominal Group, Round Robin, and Open Discussion. The Accounting Review, volume 85 (3), 2010, pages 911-935;
• Joseph F. Brazel, Tina D. Carpenter, J. Gregory Jenkins, Auditors' Use of Brainstorming in the Consideration of Fraud: Reports from the Field. The Accounting Review, volume 85 (4), 2010, pages 1275-1301

ICM-technologie en gebreken in interne beheersing

In reactie op de eisen die de Sarbanes-Oxley Act heeft gesteld aan de interne beheersing, hebben diverse ondernemingen Internal Control Monitoring-technologie ingevoerd, gericht op het observeren van de effectiviteit van de interne beheersing. Invoering daarvan is geassocieerd met een lagere kans op materiële zwakheden in de interne beheersing en een lagere toename van de accountantskosten.

• Adi Masli, Gary E. Peters, Vernon J. Richardson, Juan Manuel Sanchez, Examining the Potential Benefits of Internal Control Monitoring Technology. The Accounting Review, volume 85 (3), 2010, pages. 1001-1034

Veranderende rol accountant

Het MAB van december 2010 is gedeeltelijk gewijd aan dit thema. In vijf artikelen wordt ingegaan op de rol van de externe accountant bij banken en in het bredere financiële systeem; de relatie tussen auditcommissie en externe accountant, de toenemende behoefte aan betrouwbare en relevante informatie over ‘gedrag en gedragingen’ en het verstrekken van assurance hierover door accountants, de toenemende behoefte aan zekerheid door een onafhankelijke controleur, waarbij niet alleen een oordeel over uitsluitend financiële gegevens wordt gevraagd, maar ook over maatschappelijk relevante informatie die niet altijd in geldswaarde is uit te drukken; en het verstrekken van zekerheid door de accountant over niet-financiële informatie.

• Dick Korf, De rol van de accountant in het financiële systeem - waarschuwen of rapporteren over risico's bij banken?;
• Ton Jansman en Jaap van Manen, Accountant en auditcommissie;
• Muel Kaptein en Philip Wallage, Assurance over gedrag en de rol van soft-controls;
• Peter Eimers en Arco ten Klooster, De maatschappelijke relevantie van de accountant;
• Michèl Admiraal, Assurance van niet-financiële informatie: utopie of groeimodel?

MAB, december 2010

Pensioenverslaggeving

De auteurs bespreken de onderliggende concepten van de internationale pensioenverslaggevingsstandaard (IAS 19) en zetten deze af tegen de kenmerken van Nederlandse pensioenregelingen die uitgaan van risicodeling. Door het binaire classificatiesysteem van IAS 19 (werkgever draagt niet dan wel volledig het risico van een pensioentoezegging) en door de veronderstelling dat de pensioenuitvoerder een verlengstuk is van de werkgever, kunnen de (risicodelende) Nederlandse pensioenregelingen niet goed worden ingedeeld. De auteurs beschrijven de achtergronden van het besluit van de Raad voor de Jaarverslaggeving om volledig afstand te doen van de IAS 19-benadering. Zij gaan in op de risicodelende mechanismen en tonen door middel van empirisch onderzoek aan dat risicodeling tussen de bij de pensioenregeling betrokken partijen ook daadwerkelijk plaatsvindt in de Nederlandse praktijk.

• Ralph ter Hoeven en Anne Laning, Het echec van de internationale pensioen verslaggevingsstandaard (IAS 19) in Nederland verklaard; een conceptuele en empirische duiding aan de hand van de ‘shared risk’-pensioenregelingen. MAB, december 2010