Magazine 01 juli 2014

Grensoverschrijdende titel

Binnenkort studeren de eerste studenten af van de International Executive Master of Auditing (IEMA). Via deze Engelstalige opleiding kunnen studenten een accountantstitel behalen in Nederland, Florida en het Verenigd Koninkrijk en op termijn mogelijk ook in Duitsland. Een gesprek met de twee Nederlandse initiatiefnemers.

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 7/8, 2014

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

» Download dit artikel in pdf

IEMA: unieke samenwerking Universiteit Maastricht, VU en Universiteit Florida

 Roger Meuwissen, hoogleraar control and auditing en hoofd van de afdeling Accounting van Universiteit Maastricht: "Wij werken al heel lang samen met de University of Florida. Robert Knechel die als hoogleraar aan de University of Florida is verbonden, is tevens deeltijdhoogleraar in Maastricht. De afgelopen jaren ontstond bij ons beiden het idee om het steeds internationalere karakter van de accountancy te vertalen in het onderwijs. Hiervoor hebben we ook de VU benaderd."

Oscar van Leeuwen, hoogleraar bestuurlijke informatieverzorging aan de VU en partner bij Grant Thornton: "Eurocommissaris Barnier van Interne Markt wil dat er een Europese accountant ontstaat. Maar op dit moment is de wet- en regelgeving op het gebied van accountancy in de diverse lidstaten heel verschillend. Het betekent dat een accountant niet weet hoe het binnen zijn vakgebied in de diverse EU-landen is geregeld. Ook is de licentie die hij heeft niet in alle lidstaten geldig."

Mondiale karakter

Meuwissen: "Alle drie de universiteiten hebben goede contacten met de big four, dus voor ons was het belang van een opleiding die meer aandacht besteedt aan het toenemende mondiale karakter van de accountancy volstrekt helder. We besloten een programma te ontwikkelen in een internationale setting, met een internationaal curriculum en internationale studenten." Van Leeuwen: "Wij willen studenten opleiden die voldoende kennis in huis hebben om te werken aan internationale auditopdrachten voor accountantskantoren en interne accountantsdiensten die wereldwijd actief zijn. Daarom kunnen bij ons studenten een accountantstitel behalen die in diverse landen geldig is."

Die opleiding, de International Executive Master of Auditing, ging van start in oktober 2012. Het is een postmaster, althans voor Nederlandse studenten. Die kunnen de opleiding doen nadat zij hun accountantsstudie met een master hebben afgesloten. De VS en het Verenigd Koninkrijk, waar de opleiding zich ook op richt, kennen een andere structuur. In de VS is de bachelor-fase bijvoorbeeld een jaar langer en kunnen studenten aan het einde hiervan zich aanmelden voor de IEMA-opleiding.

Duitse licentie

Het curriculum bestaat naast de drie hoofdvakken financial accounting & reporting, auditing & assurance en internal control & accounting informationsystems, uit vakken als corporate finance, management accounting & control en actuarial sciences. Ook wordt het vak international practice onderwezen. Dat geeft studenten inzicht in hoe ze moeten omgaan met internationale opdrachten en hoe accountantskantoren wereldwijd opereren.

Meuwissen: "Daarnaast besteden we aandacht aan internationale wet- en regelgeving, belasting- en ondernemingsrecht in de diverse landen en de specifieke beroepsregels die voor accountants gelden en de organisaties die daar toezicht op houden."

Hoog op het verlanglijstje van Meuwissen en Van Leeuwen staat de mogelijkheid om de studenten ook op te leiden voor de Duitse accountantstitel. Van Leeuwen: "We praten hierover met de instanties in Duitsland. Als ik vertel dat het land achthonderd bladzijden aan regels kent die voor accountants gelden, dan begrijp je dat het een traag proces is. We maken vorderingen maar gezien de complexiteit van de regelgeving waag ik me niet aan een voorspelling wanneer we in de opleiding ook de Duitse licentie kunnen aanbieden."

Hoog studiegeld

Op dit moment telt de IEMA-opleiding ruim dertig studenten verdeeld over twee studiejaren. Ze zijn afkomstig uit Nederland, Duitsland, Italië, Slovenië, Turkije, Oekraine, Peru en China.

Het is geen goedkope opleiding: de kosten bedragen 17.000 euro per student. Wel geldt een korting als een werkgever studenten als groep aanmeldt.

Meuwissen: "In de meeste gevallen betaalt de werkgever het studiegeld. Dat is inderdaad hoog, maar dit soort opleidingen komt niet in aanmerking voor financiering van de overheid. Het moet dus volledig particulier worden gefinancierd."

Door het internationale karakter en de hoogte van het studiegeld ligt de conclusie voor de hand dat de studenten met name afkomstig zijn van de big four. Volgens Oscar van Leeuwen is die conclusie iets te voorbarig: "Vanaf het begin nemen er ook studenten van middelgrote kantoren als Mazars en Grant Thornton en interne accountantsdiensten deel."

Tot slot wil Roger Meuwissen nog een volgens hem positief aspect van de IEMA-opleiding noemen. "Onze studenten hebben niet, zoals gebruikelijk bij de Nederlandse postmasters, wekelijks op vrijdag college. Zij volgen het onderwijs in zes blokken van twee weken. In die periode kunnen zij zich volledig op de studie richten. In de tussenliggende periodes hebben ze daarentegen geen colleges waardoor zij volledig inzetbaar zijn voor hun werkgever. Dit sluit goed aan bij de tendens in de accountancy om te komen tot een collegevrije periode in het begin van het jaar als de kantoren het heel druk hebben."

Opbouw tweejarige IEMA-postmaster

De opleiding bestaat uit zes seminars van twee weken waarin studenten onderwijs volgen. Tussen de seminars is sprake van distance learning waarbij studenten cases en groepsopdrachten uitwerken en commentaar daarop ontvangen. De opleiding is opgebouwd volgens onderstaand schema:

1e jaar

• 1ste blok Maastricht
• 2de blok Gainesville (Florida)
• 3de blok Amsterdam

2e jaar

• 1ste blok: Maastricht
• 2de blok: Amsterdam/Maastricht voor de Nederlandse titel, Londen voor de Engelse accountantstitel en Gainesville voor de Amerikaanse titel
• 3de blok: Amsterdam