NBA Nieuws - september 2013
AFM: nieuwe gedragsregels belangrijke stap voorwaarts - Passage certificaathouders in model notulen ava - Vaststellingsovereenkomst bij bezwaar crisisheffing - Voorstellen nieuwe controleverklaring - E-machtiging in toekomst via private registers - Extra documentatie consultatie ViO en VGBA.
Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 9, 2013
Bekijk alle artikelen uit dit nummer
AFM: nieuwe gedragsregels belangrijke stap voorwaarts
De NBA is met haar voorstel voor nieuwe gedrags- en beroepsregels voor accountants op de goede weg om de kwaliteit van accountantscontrole te versterken. Dat schrijft de AFM in een brief aan de beroepsorganisatie.
Duidelijke en controleerbare normen en gedragsregels, in het bijzonder met betrekking tot de onafhankelijkheid van accountants, dragen volgens de toezichthouder bij aan het terugwinnen van het vertrouwen in het accountantsberoep.
“Wij zijn verheugd met het initiatief vanuit de NBA om de huidige gedrags- en beroepsregels voor accountants en de onafhankelijkheid van accountants te versterken. Daarbij past geen ruimte voor onduidelijkheid, te nauwe relaties of de schijn van verstrengeling van belangen”, aldus AFM-bestuurslid Gerben Everts. “De door de NBA gepresenteerde voorstellen hebben dan ook onze steun, mits ze op verschillende punten nog wat worden aangescherpt of verbeterd.
Met versterkte gedrags- en beroepsregels en duidelijke en handhaafbare normen zal Nederland in het internationale speelveld positief afsteken. Dat is een rol die ons als Nederland op het terrein van accountancy past. Een belangrijke stap die bijdraagt aan het verhogen van de kwaliteit van de beroepsuitoefening van accountants en de aantrekkelijkheid zaken te doen en te investeren in Nederland.”
De NBA publiceerde vorige maand de Conceptverordening Gedrags- en Beroepscode Accountants (VGBA) en de Conceptverordening inzake de Onafhankelijkheid van Accountants bij Assurance-Opdrachten (ViO). Deze voorstellen stellen normen voor een goede uitoefening van het accountantsberoep en normen voor de onafhankelijkheid van accountants.
De AFM heeft in 2011 al aandacht gevraagd voor extra waarborgen voor de onafhankelijkheid van accountants. In het rapport ‘Prikkels voor kwaliteit accountantscontrole’ constateerde de AFM dat in situaties waar sprake is van expliciete geboden en verboden, de externe accountants en accountantsorganisaties die over het algemeen naleven.
In de vele situaties waar de huidige regelgeving nauwelijks expliciete geboden en verboden kent, moeten externe accountants en accountantsorganisaties zelf beoordelen of situaties de onafhankelijkheid bedreigen. De conclusie was toen dat deze beoordeling per accountant en organisatie sterk kan verschillen. De AFM heeft haar zorg uitgesproken over deze ongewenste situatie.
In de aanloop naar de publicatie van de voorstellen heeft de NBA een aantal gesprekken gehad met de AFM. Deze zijn gevoerd vanuit de visie dat de nieuwe gedrags- en beroepsregels, inclusief onafhankelijkheidsregels, duidelijke en handhaafbare normen moeten bevatten. Dit is terug te vinden in de voorstellen, stelt de toezichthouder.
Tegelijkertijd zouden de voorstellen op verschillende punten nog verder moeten worden aangescherpt of verbeterd. De volgende drie opmerkingen en aanbevelingen zijn daarbij volgens de AFM het belangrijkst:
- De AFM stelt voor in de VGBA en in de ViO te benadrukken dat voor sommige bedreigingen geldt dat: 1) het volledig wegnemen van de bedreiging het enige aanvaardbare niveau is, en 2) geen enkele maatregel, anders dan het weigeren of beëindigen van de professionele dienst of klantrelatie, de bedreiging zal kunnen wegnemen of beperken. De in de voorgestelde teksten opgenomen tussenzin “ten gevolge van een bedreiging die niet kan worden weggenomen door een maatregel” zou moeten worden geschrapt. Immers, daaruit zou kunnen worden afgeleid dat ruimte blijft bestaan voor alternatieve interpretaties en oplossingen en dit zou de handhaafbaarheid van de regeling ernstig schaden. Inbreuken op de onafhankelijkheid moeten direct worden weggenomen door (specifieke) maatregelen en dit laat geen tolerantie of comply-or-explain-overwegingen toe.
- De AFM benadrukt dat de naleving van de onafhankelijkheidsregels in overeenstemming moet zijn met de maatschappelijke verantwoordelijkheid van de accountant. De wijze waarop externe accountants invulling geven aan het daarvoor geldende toetsingskader hangt af van onder meer de grootte, de omvang en de maatschappelijke relevantie van de gecontroleerde ondernemingen. De wetgever heeft hiertoe het onderscheid aangebracht tussen oob's (beursfondsen, banken en verzekeraars) en niet-oob's. Met het maken van dit onderscheid moet het denken niet ophouden. De AFM acht het van belang er op te wijzen dat ook binnen de groep van niet-oob's grote verschillen bestaan in maatschappelijke relevantie. Dit betekent dat accountants voor grote niet-oob's (bijvoorbeeld grote gemeenten, woningcorporaties of grote niet-beursgenoteerde ondernemingen) verdergaande maatregelen moeten nemen om hun onafhankelijkheid te waarborgen en eerder zullen moeten aansluiten bij het regime dat geldt voor de oob's. De AFM beveelt aan dit in de toelichting te verduidelijken.
- Verder doet de AFM de aanbeveling om expliciet te verbieden dat onder directe aansturing van de externe accountant iemand die werkzaam is binnen de afdeling internal audit (of die soortgelijke werkzaamheden verricht) van de instelling die gecontroleerd wordt, controlewerkzaamheden uitvoert die normaal door assurance-teamleden van de externe accountant behoren te worden uitgevoerd (zogenaamde direct assistance). Direct assistance druist in tegen de onafhankelijkheid die voor een externe accountant dient te gelden.
De voorstellen van de NBA staan tot 2 september 2013 open voor reacties van alle belanghebbenden. De definitieve voorstellen zullen uiteindelijk door de minister van Financiën moeten worden goedgekeurd. De AFM vindt het belangrijk dat zo veel mogelijk belanghebbenden bijdragen aan deze belangrijke nieuwe regels en roept partijen die nog niet hebben gereageerd op dit alsnog te doen.
Passage certificaathouders in model notulen ava
Bij de wijziging van Boek 2 BW per 1 oktober 2013 is ook artikel 227, dat handelt over het vergaderrecht in de algemene vergadering, gewijzigd.
Volgens het oude artikel 227 lid 2 hadden houders van een met medewerking van de vennootschap uitgegeven certificaat op naam van een aandeel in een bv de bevoegdheid om de algemene vergadering bij te wonen en daarin het woord te voeren.
Sinds 1 oktober 2012 is dit gewijzigd. Het lid 2 geeft nu aan dat houders van certificaten waaraan bij de statuten vergaderrecht is verbonden vergaderrecht hebben. Het blijkt dat deze wijziging in diverse modelnotulen nog niet is doorgevoerd. Het is dan ook aan te raden om allereerst de statuten van de bv door nemen en daarna de tekst van de voorbeeldnotulen navenant aan te passen.
Voorstellen nieuwe controleverklaring
De International Auditing and Assurance Standards Board heeft op 25 juli 2013 haar voorstellen voor de nieuwe controleverklaring gepubliceerd.
De voorstellen hebben met name betrekking op het vermelden van de belangrijkste aangelegenheden uit de controle, het opnemen van een paragraaf over de continuïteit en het beginnen van de verklaring met de conclusie. Daarnaast geeft de IAASB de mogelijkheid om een deel van de standaardteksten in de verklaring op een website te plaatsen.
De voorstellen van de IAASB zijn gericht op het verhogen van de informatiewaarde van de controleverklaring en komen tegemoet aan de oproepen hiertoe van investeerders, analisten en andere gebruikers. “Accountants willen graag tegemoet komen aan de wens tot méér informatie in de rapportage door de accountant”, aldus NBA-voorzitter Huub Wieleman. De NBA herkent in de voorstellen aspecten die vorig jaar opgenomen zijn in de reactie van de NBA aan IAASB.
Uitgaande van het normale due processvan de IAASB zal de nieuwe verklaring op zijn vroegst vanaf december 2016 verstrekt kunnen worden. De IAASB hecht er echter aan dat de nieuwe controleverklaring zo snel mogelijk daadwerkelijk wordt verstrekt. In dat kader vraagt de IAASB nadrukkelijk naar de visie van partijen op eerdere implementatie in 2015 in combinatie met de mogelijkheid van eerdere toepassing.
De komende tijd bereidt de NBA haar reactie op de nieuwe en gewijzigde standaarden voor. De NBA wil dit doen in overleg met gebruikers, verschaffers van jaarrekeningen en accountants. Onderdeel van dat overleg zal zijn hoe de implementatie in Nederland het beste plaats kan vinden. De uiterste inzenddatum voor het commentaar is 22 november 2013. Uiteraard kunt u ook zelf reageren op de voorstellen.
Zie www.nba.nl.
Wordt accountant van studentenbedrijf
Voor werknemers die in 2012 meer dan 150.000 loon uit tegenwoordige dienstbetrekking genoten, moest op 31 maart 2012 door de werkgever zestien procent eindheffing afgedragen worden.
Veel werkgevers en hun adviseurs tekenden hiertegen bezwaar aan.
Om die grote aantallen bezwaren correct te verwerken, kunnen ondernemers die bezwaar gemaakt hebben tegen de crisisheffing aangeven of zij door een vaststellingsovereenkomst aansluiten bij proefprocessen. Ondernemers kunnen aansluiten bij de proefprocessen wanneer zij op basis van zuivere rechtsvragen maar zonder individuele specifieke situaties bezwaar hebben gemaakt.
De Belastingdienst stuurt hen binnenkort een brief met als bijlage een vaststellingsovereenkomst. De ondernemers die deze vaststellingsovereenkomst sluiten liften mee op een aantal proefprocedures. De uiteindelijke uitkomst van de hoogste rechterlijke instantie zal op hen van toepassing zijn. De bezwaren van ondernemers die hiervan geen gebruikmaken worden individueel afgehandeld.
Er worden twee soorten vaststellingsovereenkomsten verstuurd aan verschillende doelgroepen. Het is dus zaak voor de bezwaarmaker om allereerst na te gaan of hij de juiste overeenkomst heeft ontvangen.
Wordt accountant van studentenbedrijf
De NBA zoekt enthousiaste accountants of trainees in de Praktijkopleiding die het leuk vinden om één of meer studentenbedrijven te begeleiden.
Veel studenten van hbo- en mbo-opleidingen grijpen met een team de kans om tijdens hun studie in een beschermde omgeving een echt bedrijf te starten en te runnen. Zelf een ondernemingsplan schrijven, een product ontwikkelen, inkopen of importeren en zorgen voor een goed resultaat. Zo wordt deze nieuwe generatie ondernemers goed op de toekomst voorbereid. Deze studentenbedrijven maken deel uit van Jong Ondernemen. De NBA is hoofdsponsor van dit project. Wanneer u een studentenbedrijf begeleidt:
- geeft u financiële adviezen;
- ondersteunt u bij het opstellen van de openings-balans en de exploitatiebegroting;
- controleert u de halfjaar- en de jaarcijfers.
Het begeleiden van een studentenbedrijf kost u ongeveer zestien uur per jaar. Voor studenten van de Praktijkopleiding geldt dat deze werkzaamheden kunnen worden meegenomen in de rapportages. Begeleiden van een studentenbedrijf kan dus onderdeel zijn van de Praktijkopleiding.
Interesse om studenten te begeleiden? Neem dan contact op met Wilma Wakker, Communicatie & Ledenservice van de NBA, telefoon 020-3010408, per e-mail w.wakker@nba.nl.
Meer informatie over Jong Ondernemen is te vinden op www.jongondernemen.nl.
54 gevallen onrechtmatig titelgebruik
Vorig jaar zijn 54 gevallen van onrechtmatig gebruik van de accountantstitel gemeld bij de Belastingdienst/Bureau Economische Handhaving.
Dit is bijna een derde van het totaal aantal meldingen. Dit betreffen ook meldingen uit voorgaande jaren. In vijftien gevallen is een proces-verbaal opgemaakt. Van de in totaal 193 meldingen zijn 172 kantoren of personen aangeschreven met het verzoek te stoppen met het titelgebruik. In de overige gevallen was het kantoor of persoon al eerder gemeld of bleek er geen sprake te zijn van onrechtmatig titelgebruik. 121 kantoren of personen zijn gestopt met het onrechtmatig titelgebruik. Van de overige aangeschrevenen heeft het merendeel aangegeven ook te stoppen. Een kleine minderheid geeft geen gehoor aan ons verzoek. Van die kantoren of personen zijn de dossiers overgedragen aan de Belastingdienst/Bureau Economische Handhaving. Dit jaar is de NBA in samenwerking met de Belastingdienst/Bureau Economische Handhaving een project tegen onrechtmatig titelgebruik gestart. Benieuwd naar de resultaten? Bekijk dan de infographic op www.nba.nl.
E-machtiging in toekomst via private registers
De Belastingdienst ondersteunt het gebruik van private machtigingsregisters voor belastingplichtigen die hun aangiften via een fiscaal intermediair indienen.
Momenteel functioneren diverse authenticatie- en machtigingssystemen bij elektronische communicatie met overheid, burger en bedrijven naast elkaar. Voor burgers is er DigiD en voor bedrijven is er eHerkenning.
Daar waar een fiscaal intermediair door een klant is gemachtigd, werkt de belastingdienst nog met een opt-out-procedure: de klant moet reageren op een bericht van de Belastingdienst over zijn machtiging. In het kader van het beschikbaar stellen van vooraf ingevulde aangiften (VIA's) aan intermediairs wordt dit laatste als ongewenst gezien.
De rijksoverheid wil alle authenticatie- en machtigingssystemen, waaronder DigiD en eHerkenning, binnen enkele jaren migreren naar één uniform stelsel: het eID-stelsel.
Ook de fiscale machtigingen gaan onder dit stelsel vallen. Voor burgers wordt hiertoe een publiek machtigingsregister ontwikkeld. Voor belastingplichtigen die hun aangiften via een fiscaal intermediair indienen zal de Belastingdienst het gebruik van private machtigingsregisters ondersteunen.
Deze private machtigingsregisters komen onder toezicht van de overheid. Het eID-stelsel specifieert standaarden en stelt normen voor informatiebeveiliging en bescherming van de privacy. De governance van het eID-stelsel geeft invulling aan toezicht en handhaving van de gestelde normen.
Concepthandreiking geactualiseerde Wwft-richtsnoeren
De NBA legt een concepthandreiking vande Wwft-richtsnoeren voor ter consultatie.
Dit concept is aangepast op basis van de wijzigingen in de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) die per 1 januari 2013 van kracht zijn.
Het concept van deze aangepaste Wwft-richtsnoeren voor belastingadviseurs en accountants is opgesteld door vertegenwoordigers van De Nederlandse Orde van Belastingadviseurs (NOB), het Register Belastingadviseurs (RB) en de NBA. Deze richtsnoeren hebben voor leden de status van een NBA-Handreiking. Deze publicatie heeft voor leden van de NBA niet de status van beroepsreglementering of aanwijzing.
U kunt op de handreiking reageren tot en met 15 september 2013. Mail uw reactie naar consultatie-wet-en-regelgeving@nba.nl. Met het toezenden van uw reactie geeft u de NBA toestemming voor plaatsing op de website, tenzij u expliciet aangeeft dat de NBA uw reactie niet op de website mag plaatsen.
Extra documentatie consultatie ViO en VGBA
Vanaf begin juli 2013 kan men reageren op de voorstellen voor de conceptverordening inzake de Onafhankelijkheid van Accountants en de aangepaste conceptverordening Gedrags- en Beroepsregels Accountants.
Naast de al beschikbaar gestelde documentatie in het kader van deze consultatie, zijn er nu twee nieuwe documenten beschikbaar gesteld. Het eerste document betreft een analyse om inzicht te geven in de verschillen van de ViO met de meest recente Code of Ethics (CoE) enerzijds en de Nadere Voorschriften Onafhankelijkheid (NVO) anderzijds.
Het tweede document is een door het Adviescol- lege voor Beroepsreglementering (ACB) opgestelde presentatie met een toelichting op de belangrijkste uitgangspunten en achtergronden van de ViO en het gewijzigde concept van de VGBA.
‘Houd de voorlopige aanslag actueel’
De belastingdienst roept op om voorlopige aanslagen zo actueel mogelijk te houden.
Daarmee kan de Belastingdienst zich op de meest actuele gegevens baseren en bijvoorbeeld de EVA 2014 op een goed niveau vaststellen. Deze afspraak is enkele jaren geleden in het Becon-overleg gemaakt bij het vervallen van de schattingsopgave. Om voorlopige aanslagen in te dienen of te wijzigen kan het digitale aanvraag-/ wijzigingsprogramma van de Belastingdienst worden gebruikt.
Klachtencommissie NBA
De Klachtencommissie NBA heeft een nieuwe samenstelling.
De afgelopen vier jaar heeft de Klachtencommissie NBA zich onder het voorzitterschap van Jan Los AA ontwikkeld tot een effectieve instantie, die een vaste gedragslijn heeft ontwikkeld voor een zorgvuldige klachtafhandeling en die jaarlijks tientallen klachten afhandelt.
Per 1 juli 2013 heeft Jan Los afscheid genomen van de Klachtencommissie. Deopvolgend voorzitter is Ebo Roek RA. Ook commissielid Dick van Onzenoort RA, die vanaf het begin betrokken is geweest bij de Klachtencommissie, heeft dit jaar afscheid genomen. Met ingang van 1 mei 2013 maakt Frank Koster RA deel uit van de Klachtencommissie.
Huidige samenstelling Klachtencommissie
- drs. Ebo Roek RA, voorzitter
- mr. Hans van Ginkel, plaatsvervangend voorzitter
- Arletta de Bis Hulleman AA
- Paul Bosschart AA
- Boudewijn de Kock AA
- Henk Verheuvel AA
- mr. drs. Frans van der Bruggen RA
- Frank Koster RA
- drs. Jan Oudejans RA
- Wim Schoonderbeek RA
De Klachtencommissie wordt bijgestaan door mr. Maaike Hommes en mr. Eefje Nelwan, secretarissen.