Magazine 01 september 2013

Gespot - september 2013

Wat gebeurt er aan het front van wetenschap en onderzoek? Een maandelijkse selectie van lezenswaardige publicaties uit binnen en buitenland.

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 9, 2013

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

Tekst: Joost van Buuren en Chris Knoops

Controlekwaliteit en controlebeprijzing

In auditing onderzoek wordt veelal verondersteld dat controlekwaliteit en controlekosten met elkaar samenhangen: hoe hoger de controlekosten, des te hoger de controlekwaliteit. Gebaseerd op economische theorie concluderen Amerikaanse onderzoekers dat dit niet zo hoeft te zijn als sprake is van diensten waarbij voor- en achteraf onzekerheid is over welke kwaliteit is geleverd, zogenaamde credence goods. De onderzoekers onderbouwen dat accountantscontrole als credence good is aan te merken. Gevolg is dat accountantscontrole vatbaar is voor over-, onderbehandeling en het berekenen van te hoge prijzen. 

• Causholli, M., & Knechel, R. (2012). An examination of the credence attributes of an audit. Accounting Horizons, 26(4), 631-656

Financiering en accountantsverklaringen

Finse onderzoekers hebben de rol van de accountantsverklaring onderzocht bij kredietverlening aan het mbk. Zij verwachtten dat bedrijven met een anders dan goedkeurende verklaring vaker moeten financieren met leverancierskrediet dan met bankkrediet. De resultaten geven echter geen ondersteuning aan hun verwachting, de strekking van de verklaring verklaart verschillen in de mate van kredietverlening tussen bedrijven niet. 

• Niemi, L., & Sundgren,S. (2012). Are modified audit opinions related to the availability of credit? Evidence from Finnish SMEs. European Accounting Review, 21(4), 767-796

Overmoedige managers

In een experiment is onderzocht wat de effecten zijn van overmoedige managers op kwaliteit van de jaarrekening. Het blijkt dat zij minder conservatief zijn bij het bepalen van schattingen in de jaarrekening. Uit de aanvullende analyse blijkt dat externe monitoring van de managers dit gedrag niet beperkt. 

• Ahmed, A. & Duellman, S. (2013). Managerial overconfidence and accounting conservatism.Journal of Accounting Research, 51(1), 1-30

Helder taalgebruik leidt niet tot overreactie

De SEC heeft in 1998 regels opgesteld om de leesbaarheid van financiële publicaties te vergroten: korte zinnen, gebruik van de actieve vorm en goed gebruik van ‘kopjes’ (plain English rule). De auteurs repliceren een experiment van Rennekamp (2012), die aantoonde dat een helderder jaarverslag leidt tot een te grote mate van vertrouwen in de resultaten en daarmee een overreactie van niet-professionele beleggers. De resultaten van het experiment onder accountancy-studenten, als representant voor experts op het gebied van financiële verslaggeving, toont juist aan dat experts de waardering van de onderneming niet laten beïnvloeden door de manier waarop de informatie wordt gepresenteerd. Wel tonen de resultaten aan dat een verhoogde leesbaarheid leidt tot een groter verwerkingsgemak. 

• Beest, F. van Beest, Beugelink, H. & Cerdijn, J. (2013). Helderheid van taalgebruik in financiële verslaggeving, waardering en leesgemak: een nader onderzoek. Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie, 87(9), september

Conceptual framework

De auteurs bespreken en evalueren de eerste fase van het conceptual framework van de International Accounting Standards Board. 

• Offeren, D. van, Witjes. J., & Verdoes, T. (2013). Ontwikkelingen in het conceptual framework. Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie, 87(9), september

Organisatiecultuur in zorgsector

Marktwerking in de gezondheidszorg moet leiden tot meer concurrentie en transparantie. Exogene factoren dwingen zorginstellingen ertoe om meer openheid van zaken te geven en een zakelijke koers te gaan varen, wat een veranderingsproces in de organisatiecultuur vereist. Maar wat is de gewenste organisatiecultuur in zorginstellingen en welke rol kan een financial bij dit veranderingsproces spelen? De auteurs rap- porteren de uitkomsten van een beperkt onderzoek naar de organisatieculturen van zorginstellingen in Nederland en de mogelijke rol van de financial (controller in de zorg) daarbij. 

• Roon, Å. van, & Rouwelaar, H. ten (2013). De financial als ambassadeur voor een gezonde balans tussen zorg en zakelijkheid. Een onderzoek naar de organisatieculturen van zorginstellingen in Nederland. Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie, 87(9), september

COSO Framework voor internal control

COSO heeft op 14 mei 2013 een geupdate versie van het Internal Control - Integrated Framework (IC-framework 2013) uitgebracht. Droogsma geeft aan wat de toegevoegde waarde is van dit geüpdate framework ten opzichte van de eerder in 1992 door COSO uitgebrachte framework voor Internal Control. Het framework is in opzet een grote sprong voorwaarts wat internal control betreft. 

• Droogsma. J. (2013). Reacties van COSO op de maatschappij van nu. De geüpdate versie van het framework voor internal control, een grote sprong voorwaarts of (te) veel mooie woorden? Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie, 87 (9), september

Innovatieprijzen

Winnen van een innovatieprijs zou, zo stelt de theorie, een gunstig effect moeten hebben voor bedrijven. De auteurs tonen aan dat winnen van een innovatie-rijs er echter niet toe leidt dat bedrijven zes barrières die zij kunnen tegenkomen beter herkennen. 

• Eijk. R. van der, Dolfsma, W., Noseleit, F., Renselaar, P. van, & Hendrix, J. (2013). Laten winnaars van een innovatieprijs goede bedrijfsvoering zien? Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie, 87(9), september