Belastingnieuws - oktober 2013
Clementie bij btw-schuld - Alles over de Authorised Economic Operator - Vrij geven voor een huis - Geen fiscale stimulans voor afkoop vakantiedagen - Controle box 3 blijft mistig.
Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 10, 2013
Bekijk alle artikelen uit dit nummer
Clementie bij btw-schuld
Triomfantelijk meldde de Belastingdienst in augustus 2013 dat de maanden daarvoor 76 miljoen euro extra aan achterstallige btw was binnengekomen. De aankondiging dit voorjaar dat er extra controles in aantocht waren met betrekking tot nog niet terugbetaalde btw, heeft effect gehad: zo'n 22.000 ondernemingen kwamen ‘vrijwillig’ over de brug met het restje btw dat nog als schuld op de balans stond.
Dergelijke restjes ontstaan omdat aan het eind van het boekjaar nogal eens blijkt dat de optelsom van de btw-aangiftes van het afgelopen jaar niet helemaal hetzelfde is als het jaartotaal. In de eerste maanden van het nieuwe jaar kan er dan een suppletieformulier worden ingevuld, waarmee aangifte wordt gedaan van het verschil.
Maar blijkbaar is dat formulier af en toe lastig te vinden - tot ergernis van de fiscus. Een projectteam concludeerde dat achterstallige btw eenvoudig is te achterhalen en dat er bij ‘enkele tienduizenden ondernemingen’ misschien wel enkele honderden miljoenen euro's op te halen zouden zijn, de boetes niet meegerekend. Maar eerst werd er dus gewaarschuwd: wie zich vrijwillig meldde, kon een boete ontlopen. Dat was een slimme aanpak. Officieel is het nu gedaan met de clementie. Wie bij de nu gestarte controles tegen de lamp loopt, betaalt een flinke boete.
Alles over de Authorised Economic Operator
Handelsbedrijven hebben baat bij een soepel grensverkeer. Met name in de afhandeling van goederenstromen die de buitengrenzen van de Europese Unie overschrijden, is nog veel winst te halen.
In dat verband is de status van Authorised Economic Operator (AEO) van belang. Bedrijven met die status krijgen onder meer minder controles (zowel fysiek als van documenten) en als ze wel voor controle worden geselecteerd, dan krijgen ze voorrang.
Douanediensten reiken op aanvraag drie typen certificaten uit waarmee de status van AEO kan worden verkregen. Over de eisen aan die certificaten, de achtergronden van het Europese douanebeleid en over de faciliteiten die kunnen worden verleend bij certificering, heeft de Europese Unie een nieuwe, online cursus samengesteld. Hij is gepubliceerd op http://ec.europa.eu/taxation_customs/common/elearning/aeo/index_en.htm. Met een tijdsinvestering van ruwweg twee uur krijgt de cursist inzicht in alle ins en outs van de AEO-status.
Vrij geven voor een huis
De erf- en schenkbelasting is een van de meest gehate belastingsoorten. Het idee dat als een burger iets krijgt de overheid daar ook altijd van moet profiteren, stuit velen tegen de borst.
Fiscalisten en estate planners weten in ieder geval dat deze belasting veel ouders ervan weerhoudt hun kinderen grote bedragen te schenken.
Vlak voor Prinsjesdag werd duidelijk dat er meer ruimte komt in de schenkbelasting. De noodzaak om de economie - en in het bijzonder de woningmarkt - te stimuleren, is voldoende aanleiding om het wat minder nauw te nemen met het beginsel dat de overheid bij elke gift een graantje meepikt. De verruiming komt ten goede aan woninggerelateerde schenkingen: over eenmalig geschonken bedragen tot € 100.000 die worden gebruikt voor aankoop of verbouwing van een huis of voor het aflossen van een hypotheek, hoeft geen schenkbelasting meer te worden betaald. Overigens: voor dit type schenkingen bedroeg de vrijstelling al € 51.407.
Adviseurs gaan ervan uit dat deze poging de woningmarkt aan te zwengelen zeker niet bij voorbaat kansloos is, mede omdat hij parallel loopt aan de wijzigingen in de AWBZ waardoor vermogende ouderen in een verzorgingstehuis een (veel) hogere bijdrage in de kosten gaan betalen, een reden temeer vermogen af te bouwen. Een en ander is precies in lijn met het pleidooi van PvdA-fractieleider Samsom voor beleid dat ‘slapende vermogens’ wakker maakt.
Geen fiscale stimulans voor afkoop vakantiedagen
Nog een ‘slapend vermogen’: het stuwmeer aan vakantiedagen die Nederlandse werknemers maar niet (willen) opnemen.
Gemiddeld beschikten werknemers eind 2012 over zestien niet opgenomen vakantiedagen, zo werd onlangs geconcludeerd uit een ledenenqûete van de werkgeversvereniging AWVN. Die dagen zouden tezamen een waarde vertegenwoordigen van 16 miljard euro. Is het geen goed idee, zo vroegen Kamerleden van de PvdA aan het kabinet, om verkoop van die vakantiedagen tijdelijk fiscaal te stimuleren? De gemiddelde werknemer zou dan enkele duizenden euro's tegemoet kunnen zien: een extraatje dat de Nederlandse economie goed kan gebruiken.
Minister Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid hielp de vragenstellers uit de droom. Ten eerste omdat afkoop van vakantiedagen alleen mogelijk is als het gaat om bovenwettelijke vakantiedagen, de dagen meer dan de wettelijk verplichte twintig dagen. “Werknemers moeten verlof nemen om rust te genieten als doeltreffende bescherming van hun veiligheid en gezondheid”, vermeldt het antwoord van Asscher. De minister vermoedt dat het grootste deel van de genoemde zestien dagen wettelijk verplichte vakantiedagen betreft. Het economische effect van afkoop van de overige dagen zou dus waarschijnlijk klein zijn. Maar ook een lager tarief voor de afkoop van die dagen komt er niet. Dat leidt namelijk “tot een ongelijke behandeling tussen werknemers die wel de beschikking hebben over een aantal af te kopen dagen en werknemers die dat niet hebben”. Bovendien zou een dergelijke maatregel kunnen leiden tot tariefsarbitrage: werknemers zouden dan een deel van hun salaris kunnen inruilen voor meer vakantiedagen, om die vervolgens tegen een lager belastingtarief weer af te kopen - met netto een positieve opbrengst voor hen, maar een budgettaire derving voor de Staat.
Controle box 3 blijft mistig
De Belastingdienst geeft niet prijs wat de criteria zijn die bepalen of en hoe de gegevens gecontroleerd worden die belastingplichtigen verschaffen over hun vermogen.
“Die criteria zijn onderdeel van de controlestrategie en om toekomstig misbruik te voorkomen kan ik geen mededelingen doen over de werkwijze bij controle”, schrijft staatssecretaris Weekers van Financiën in zijn antwoord op Kamervragen van de SP. Die partij wilde onder meer weten bij hoeveel mensen de fiscus de box 3-aangifte grondig heeft gecontroleerd en hoeveel fte's de Belastingdienst inzet voor dergelijke controles. Ook dergelijke cijfers verschafte Weekers niet. Hij gaf wel aan dat voorinvulling van vermogensgegevens - op basis van gegevens van bijvoorbeeld financiële instellingen en gemeenten - een steeds belangrijker rol gaan spelen in de handhaving. Momenteel wordt gewerkt aan verwerken van gegevens over kapitaalverzekeringen in deze voorinvulling. Ook gegevens over vastgoed (tweede huizen) krijgen steeds meer aandacht. De Belastingdienst kan gegevens bij het Kadaster opvragen, maar een automatische gegevensuitwisseling met die organisatie is er niet. Datzelfde geldt voor gegevens over vastgoed van Nederlandse belastingplichtigen in Turkije en Marokko. De fiscus kan over individuele belastingplichtigen informatie opvragen, maar meer niet. Weekers schrijft wel dat momenteel de mogelijkheden worden onderzocht om een Memorandum of Understanding te sluiten inzake automatische inlichtingenuitwisseling met deze landen. Een dergelijk verdrag is al gesloten met de lidstaten van de Europese Unie: vanaf 1 januari 2015 vindt, onder meer over vastgoed, automatische gegevensuitwisseling plaats. De eerste uitwisseling zal betrekking hebben op het jaar 2014.