Magazine 01 oktober 2012

Boeken - oktober 2012

Bestuurlijke informatievoorziening - De kunst van het heldere denken - De professionele accountant - Hoe creativiteit werkt.

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 10, 2012

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

Tekst: Rob Heinsbroek

Bestuurlijke informatievoorziening

De hoofdlijnen van bestuurlijke informatievoorziening in zes delen waaronder: betrouwbaarheid, relevantie, BIV en automatisering en het beheer van de bestuurlijke informatieverzorgingsfunctie. Het boek is primair bedoeld voor studenten en sluit aan op de eisen die de Commissie Eindtermen Accountantsopleiding stelt aan het vakgebied BIV. Voorzien van veel praktijkvoorbeelden, schema's, figuren en tabellen die de verschillende hoofdthema's belichten. Tevens voorzien van een uitgebreide begrippenlijst. Met 428 pagina's valt deze stevig op de mat.

Oscar van Leeuwen, Jon Bergsma, Bestuurlijke informatieverzorging in perspectief - relevante en betrouwbare informatie voor sturing en beheersing, Noordhoff Uitgevers 2012, ISBN 9789001817435

De kunst van het heldere denken

Waarschijnlijk weten we allemaal wel dat we onze eigen vermogens en ons verstand van bepaalde zaken vaak genoeg overschatten. Het is natuurlijk ook zo verleidelijk om te denken dat we het allemaal zo goed weten. Zeker accountants, we hebben toch niet voor niets zo'n lange opleiding gedaan? Toch blijft het oppassen geblazen en Dobelli biedt ons de helpende hand met zijn beschrijvingen van 52 zogenaamde denkfouten die met praktische voorbeelden worden geïllustreerd. Zo zijn er heel wat ‘biassen’; de authority bias, de availability bias, de confirmation bias. Eerlijk gezegd weet ik niet of daar keurig Nederlandse vertalingen van zijn, maar zolang we maar weten waarover we praten nietwaar? En wat dacht u van de incentive superresponse neiging? Klinkt erger dan het is. Bekijkt u het als ‘grote gevoeligheid voor prikkels’ en Dobelli geeft prachtige voorbeelden wat er gebeurt als het doel van het prikkelsysteem en de prikkels niet met elkaar in overeenstemming zijn; zoals de financieel adviseur die u producten aanraadt waarover hij commissie krijgt. Zo staan er wel meer voorbeelden in dit vlot leesbare boekje die zo in de ethiekcursussen in de financiële sector kunnen worden gebruikt.

Rolf Dobelli, De kunst van het heldere denken - 52 denkfouten die je beter aan anderen kunt overlaten (Nederlandse vertaling van Die Kunst des klaren Denkens), De Bezige Bij 2012, ISBN 9789023472636

De professionele accountant

Zonder de terminologie in de titel te gebruiken gaat dit werkje er natuurlijk wel over: de professioneel-kritische houding, of professional scepticism als u wilt. Geheel terecht al anderhalf jaar een belangrijk speerpunt in de educatieve verplichting van elke RA en AA. De auteurs (beide RA overigens) maken een onderscheid tussen de professioneel kritische instelling en de professionele oordeelsvorming. Niet ten onrechte want Standaard 200 doet dat immers ook, maar dat wist u uiteraard al. De auteurs zien geen heil in verbetering van de professionele oordeels- en besluitvorming door extra wet- en regelgeving. Daarentegen wijzen zij bijvoorbeeld op de belangrijke factoren bij een goede oordeelsvormingen zoals; het genereren van hypothesen en deze onderzoeken, het voorkomen van bias. Het boek wordt afgesloten met een aantal duidelijke en nuchtere conclusies en aanbevelingen.

Niels van Nieuw Amerongen en Albert Bosch, De professionele accountant, V&A Academy Press 2012, ISBN 9789461071651

Hoe creativiteit werkt

Het fenomeen ‘creativiteit’ heeft al heel wat wazige ‘zo-moet-je-het-doen’-boekjes opgeleverd, maar Lehrer gaat een fijne stap verder. We kunnen het ons aanleren. Zo beschrijft hij het nut van concentratie en focus, maar ook van ontspanning om na een uurtje luieren ineens het juiste idee te hebben. En wel hierom: “De slaperige geest is ontspannen en ongeordend en staat open voor allerlei onconventionele ideeën.” Dat horen we graag om de siësta in te stellen in de kantoorkolossen aan de Zuidas. Verder bespreekt Lehrer enige wetenschappelijke inzichten uit de neurowetenschappen die soms verrassend praktische tips opleveren. Het inrichten van de werkplek op kantoor bijvoorbeeld. En hoe zit het dan met het beroemde ‘dagje op de hei’ om te brainstormen? Werkt niet. Tien mensen bij elkaar zetten levert vast en zeker leuke ideeën op, maar altijd minder dan dezelfde tien personen apart, die later hun ideeën uitwisselen. En dan graag na een kort middagdutje uiteraard.

Jonan Lehrer, Imagine - Hoe creativiteit werkt (Nederlandse vertaling), Business Contact 2012, ISBN 9789025459994