Magazine 01 november 2013

Gespot - november 2013

Wat gebeurt er aan het front van wetenschap en onderzoek? Een maandelijkse selectie van lezenswaardige publicaties uit binnen en buitenland.

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 11, 2013

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

Tekst: Joost van Buuren en Chris Knoops

Invloed management op accountant-assistenten 

In een experimenteel onderzoek is bestudeerd of de interactie tussen management en assistenten van een controleteam invloed heeft op de controlekwaliteit. De onderzoeksresultaten bevestigen dit vermoeden. Als management en assistenten niet goed bij elkaar passen qua ervaring en kennisniveau, neemt ongeveer de helft van de assistenten uit het onderzoek genoegen met ontoereikend controlebewijs. De assistenten gebruikten vervolgens vage documentatie in het controledossier om dit tekort te verbloemen. 

• Bennett, G., & Hatfield, R. (2013). The effect of the social mismatch between staff auditors and client management on the collection of audit evidence. The Accounting Review, 88(1), 31-50 

Rules versus principles-based 

Wat is het effect van duidelijke voorschriften in de externe financiële verslaggeving? Onderzoekers hebben dit bestudeerd in geval van de classificatie van lease contracten. Deze classificatie kan grote gevolgen hebben voor het beeld van de jaarrekening. Uit het onderzoek blijkt dat duidelijke voorschriften, zoals toegepast in US GAAP, er toe leiden dat vaker het leasecontract als operational lease wordt gekenmerkt, dan wanneer IFRS wordt toegepast. 

• Collins, D., Pasewark, W., & Riley,M. (2012). Financial reporting outcomes under rules-based and principles-based accounting standards. Accounting Horizons, 26(4), 681-705 

Sneller is beter, toch? 

Recentelijk is in Amerika de termijn waarbinnen de jaarcijfers bij de SEC moeten worden gedeponeerd, de 10K-formulieren, verkort van negentig naar 75 dagen. Door reacties van kapitaalmarkten te bestuderen, is de impact van deze maatregel onderzocht. De reactie op het deponeren van jaarcijfers door kleine bedrijven wordt als minder geloofwaardig beschouwd door de kapitaalmarkten, terwijl er voor de grote bedrijven geen effect is geobserveerd. Alleen bij grote bedrijven die binnen zestig dagen deponeren, heeft dit een positief effect ten opzichte van de oude termijn. 

• Doyle, J., & Magilke,M. (2013). Decision usefulness and accelerated filing deadlines. Journal of Accounting Research, 51(3), 549-581

Effect IFRS 

Was het invoeren van IFRS een goede maatregel? Duits onderzoek suggereert dat dit het geval is, omdat IFRS heeft geleid tot betrouwbaarder voorspellingen van het resultaat door analisten. De onderzoekers beoordeelden hierbij de effecten van een betere toelichting op de jaarrekening. Ze relativeren overigens de uitkomsten, omdat een betere kwaliteit van toelichting in geval van IFRS maar een klein gedeelte verklaart van de totale geobserveerde toename van de betrouwbaarheid van resultaatsvoorspellingen door analisten in de onderzochte periode. 

• Glaum, M., Baetge, J., Grothe, A., & Oberdörster, T. (2013). Introduction of International Accounting Standards, disclosure quality and accuracy of analysts' earnings forecasts. European Accounting Review, 22(1), 79-116

Effecten verplichte kantoorroulatie

Naar aanleiding van de voorstellen van de Europese Commissie heeft de Tweede Kamer er inmiddels mee ingestemd dat organisaties van openbaar belang iedere acht jaar verplicht moeten rouleren van accountantskantoor om zo de onafhankelijkheid van de accountant te waarborgen. Het is onmogelijk alle consequenties van verplichte kantoorroulatie te voorspellen maar dit artikel geeft een overzicht van de aspecten die daarbij een rol kunnen spelen. De auteurs bespreken de belangrijkste opvattingen van verschillende stakeholders in de praktijk, geven een overzicht van onderzoek over de effecten van roulatie en de duur van de controletermijn op de controlekwaliteit, en gaan in op de mogelijke gevolgen voor de marktconcentratie en kosten. 

• Anna Gold, Corinna Ewelt-Knauer en Christiane Pott. Verplichte roulatie van accountantskantoren: Een benadering vanuit praktisch, empirisch en theoretisch perspectief. MAB, 87(11), november 2013 

Bijzondere waardeverminderingen vastgoed AWBZ-zorginstellingen 

Invoering van een nieuw bekostigingssysteem voor vastgoed en nieuwe maatregelen voor extramuralisering van de AWBZ-zorg kunnen leiden tot bijzondere waardeverminderingsverliezen in de jaarrekening 2012 van AWBZ-zorginstellingen. In dit artikel zijn bevindingen en aanbevelingen opgenomen over de waardering en toelichting van vastgoed in de jaarrekening 2012 en 2011. De belangrijkste conclusie is dat de informatieverstrekking in de toelichting van de jaarrekening is verbeterd, maar dat verdere verbetering gewenst is. 

• Frans Schaepkens en Lianne Suurland. Vastgoed in de jaarrekening van AWBZ-zorginstellingen. MAB, 87(11), november 2013

GRC in ziekenhuizen 

De auteurs presenteren een aanzet tot een maturity model om de volwassenheid van Nederlandse ziekenhuizen op het terrein van governance, risicomanagement en compliance (GRC) vast te stellen, te monitoren en te verbeteren. De waarde van het model ligt in de ondersteuning van een praktische aanpak die ziekenhuizen alsmede andere organisaties kunnen hanteren om hun huidige GRC-volwassenheid te bepalen en deze te verbeteren. 

• Abbas Shahim en Ronald Batenburg. Een governance, risicomanagement en compliance (GRC) volwassenheidsmodel voor de Nederlandse ziekenhuizen. MAB, 87(11), november 2013