Taskforce NFI wil ontwikkeling aanjagen
Sinds oktober 2010 heeft het NBA-kernproject Verantwoording en assurance van niet-financiële informatie (NFI) zijn eigen zeskoppige taskforce. Doel: de leden én het maatschappelijk verkeer overtuigen van de rol die accountants op dit terrein kunnen spelen.
Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 5, 2011
Bekijk alle artikelen uit dit nummer
Leendert Haaring
Niet-financiële informatie is kwantitatieve en kwalitatieve informatie die niet in euro's uit te drukken is en onderdeel uitmaakt van het bedrijfsproces. Voorbeelden zijn de performance van maatschappelijk verantwoord ondernemen, het risicomanagement van de organisatie en het realiseren van strategische en operationele doelstellingen. Robert Mul: “NFI is ook internationaal een veel gebruikte, maar onhandige titel. Het zegt immers wat het niet is; maar wat is het wel?” Mul is voorzitter van de Taskforce NFI en geeft bij de NBA leiding aan de afdeling Beleid & Beroepsontwikkeling. “Het gaat ons om de rol van de accountant bij verantwoordingsinformatie. Voor de beoordeling van de betrouwbaarheid van deze gegevens komt al gauw de accountant in beeld. Ook voor niet-financiële gegevens kan een accountant beoordelen of de administratieve organisatie en interne controle - de AO/IC - binnen een bedrijf op orde zijn. De accountant kan ook als adviseur optreden, bijvoorbeeld bij het systematisch verankeren van informatiestromen in de planning en control cyclus van een organisatie. Als accountants dit niet oppakken, zullen anderen dit doen. Zo certificeren milieueconomen milieuverslagen, oordelen organisatiekundigen over bezoekers- of leerlingenaantallen en verschaffen bestuurs- en bedrijfskundigen zekerheid over de realisatie van de strategische doelen van organisaties.”
Accountant moet er toe doen
Waarom zouden juist accountants zich moeten verdiepen in niet-financiële informatie. Zouden ze zich niet moeten concentreren op hun core business, gezien de recente kritiek op het accountantsberoep?
Mul: “Accountants moeten de dingen goed doen. Dat is het kwaliteitstraject. Maar ze moeten ook de goede dingen doen. Als de openbare accountants alleen blijven doen wat ze deden - de jaarrekening controleren en kijken of dit niet in tegenspraak is met de rest van het jaarverslag - dan neemt hun relevantie af. Beleggers, banken en andere gebruikers van de controleverklaring hechten steeds minder waarde aan financiële resultaten uit het verleden. Men kijkt steeds meer naar andere factoren van het functioneren van een bedrijf, factoren met een hogere voorspellende waarde voor succes of falen in de toekomst. De aandacht gaat niet meer uit naar de jaarrekening sec, maar naar het complete jaarverslag. En de bedrijven zelf willen niet zozeer zekerheid over de financiële cijfers van het afgelopen jaar. Die hebben ze zelf opgesteld. Ze willen een volwaardige gesprekspartner, met verstand van de branche, die op basis van zijn blik in de keuken op strategisch niveau een sparringpartner kan zijn.”
Lessen uit de kredietcrisis
De activiteiten van de Taskforce NFI sluiten aan bij het Plan van Aanpak ‘Lessen uit de kredietcrisis’ van de NBA om het vertrouwen in de accountant te versterken. De NBA heeft de aanbevelingen van de parlementaire onderzoekscommissie De Wit en van de Tweede Kamer omgezet in concrete voornemens. Een daarvan betreft de versterking van de poortwachtersfunctie. Accountants gaan assurance verschaffen bij de opzet en werking van het risicomanagement, corporate governance en de inhoud van het commissarissenverslag. De taskforce sluit ook aan op andere ontwikkelingen in het accountantsberoep, zoals de voorstellen voor Integrated Reporting, de integratie van jaar- en duurzaamheidsverslagen (zie ook Accountant april 2011, pagina 34), en One Reporting: de rol van de accountant daarbij.
Assurance is niet het doel
Een van de aandachtspunten van de taskforce is het mkb (zie kader). Waarom?
“Mvo dringt steeds meer door in het mkb, alleen is er nog weinig ervaring opgedaan met het presenteren van de resultaten. De accountant kan hierbij helpen. Daarom heeft de NBA een apart project gestart, mvo voor het mkb. Doel is een praktische wegwijzer die accountants helpt om de maatschappelijke en duurzame prestaties van hun klanten zichtbaar te maken. De publicatie verschijnt naar verwachting dit najaar, tijdens de Accountantsdag.”
Waar accountants en gebruikers bij niet-financiële informatie voor moeten waken is het voorbijschieten van het doel. “Dat doel is niet altijd het geven van assurance. Het gaat erom dat niet-financiële informatie voor bedrijven steeds relevanter wordt en dat accountants kunnen adviseren hoe de gegevens op een betrouwbare manier deel gaan uitmaken van bedrijfsvoering. Dat kan tot de behoefte aan een accountantsverklaring leiden, maar dat is geen doel op zich.”
Aandachtsgebieden Taskforce NFI
- Ontwikkelen NBA-beleid NFI
- Communicatie naar gebruikers, verschaffers en accountants
- Aanstellen van ‘vaandeldragers’
- Publiciteit genereren
- NFI in accountantsopleiding en permanente educatie
- Aansluiten bij internationale ontwikkelingen
- Ontwikkelen van een kader voor controle, assurance en vertrouwen
- Aandacht voor NFI bij mkb-kantoren en mkb-bedrijven
Leden Taskforce
De Taskforce NFI bestaat uit zes leden: Robert Mul (voorzitter), Wim Bartels (KPMG), Koos Boering (Syntens, namens AIB), Marcel van Dijk (Rabobank, namens de intern accountants), Jan van der Hilst (PwC) en Peter van der Knaap (Algemene Rekenkamer, namens de overheidsaccountants). Michèl Admiraal (NBA) is secretaris en projectleider. De Taskforce NFI komt tweemaandelijks bij elkaar.
Projectinformatie
Aan de Taskforce NFI zijn twee projecten voorafgegaan: niet-financiële informatie voor de publieke en voor de private sector. Dit laatste leidde tot het discussierapport ‘Meer dan euro's alleen’. Diverse organisaties en instanties leverden op verzoek van het NIVRA-commentaar op negen stellingen uit het rapport. Daarnaast is het rapport besproken met vakgroepen van het NIVRA, NOREA, CI/VRC, IIA en de RJ.
Binnen de Taskforce NFI is ook een rapid response force actief die iets publiceert zodra er nieuws is. Een recent voorbeeld is de opiniebijdrage van Wim Bartels over de mogelijke rol van accountants bij het vaststellen en controleren van (niet-financiële) beloningscriteria voor bedrijfsbestuurders op Accountant.nl (8 maart 2010, Accountant.nl > Opinie; zie ook Accountant, april 2011, pagina 56).
Dit jaar concentreert de taskforce zich op communicatie naar de leden. Volgend jaar staat het maatschappelijk verkeer op de agenda.
Sinds kort bestaat er ook deLinkedIn Klankbordgroep NBA Taskforce NFI.