Magazine 01 mei 2011

Master AA: praktische opleiding voor mkb-accountant

In de masteropleiding Accounting & Auditing (Master AA) verwerven (toekomstige) accountants extra leidinggevende, onderzoeks- en adviesvaardigheden. Daarnaast leren zij te denken en werken vanuit internationaal perspectief. De opleiding is onlangs gestart, maar geniet nog geen grote bekendheid.

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 5, 2011

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

» Download dit artikel in pdf

Leendert Haaring

De Master AA is een samenwerkingsverband tussen vier hogescholen (Avans, Fontys, Hogeschool Rotterdam en Hogeschool Utrecht) en de NOvAA. Medio september 2010 startten twaalf studenten met de door de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) geaccrediteerde masteropleiding in Utrecht. “Deze professional masteropleiding is praktisch ingestoken en gericht op de mkb-prakijk”, vertelt Tino Luinstra, beleidsmedewerker van de NBA. “Het grote verschil tussen een professional master en een universitaire master is de praktijkcomponent. Dat wat je leert pas je in de dagelijkse werkpraktijk toe. Bij de universitaire master is dat niet altijd het geval. Daarom kan de opleiding ook interessant zijn voor de RA werkzaam in het mkb. Dat praktische waar de ondernemer werkzaam in het midden- en kleinbedrijf om vraagt, is minder sterk verweven in de RA-opleiding dan in de route naar de AA-titel.”

Vier thema's

De opleiding, die normaliter tweeënhalf jaar duurt, is opgebouwd rond vier thema's: de startende onderneming (ondernemingsplan en strategisch management), de groeiende onderneming (bestuurlijke informatievoorziening en controleleer), de bedrijfsovername en het staken van de onderneming (fiscale en juridische advisering). “Deze opbouw is uniek. Je volgt een duidelijke leerlijn”, aldus Luinstra. “Je doorloopt in de opleiding in feite de cyclus van een bedrijf.” Studenten brengen zelf vanuit de praktijk cases in, die klassikaal worden besproken onder leiding van lectoren of docenten uit de beroepspraktijk. Piet de Keijzer, programmamanager van de Master AA voor de desbetreffende hogescholen: “Beroepsproducten en beroepssituaties worden vanuit verscheidene gezichtspunten behandeld. Studenten moeten laten zien de aangeleerde kennis geïntegreerd te kunnen toepassen. Als zij bijvoorbeeld een controle doen bij een bedrijf dan gebruiken ze niet alleen de kennis die zij bij controleleer opdoen, maar ook kennis die zij bij andere vakken opdoen. Ze kijken dus multidisciplinair naar een vraagstuk. Het uiteindelijke doel is de ondernemer in het mkb beter te kunnen adviseren over zijn bedrijfsvoering.” Actuele onderwerpen als ICT en internationalisering krijgen een plaats in het tweede jaar van de opleiding.

“Een belangrijk doel van de opleiding is het aanscherpen van de kritische houding van de student”, vertelt De Keijzer.“Dit doen we door studenten colleges te laten volgen op het gebied van onderzoeksmethodologie en ze papers te laten schrijven op het gebied van externe verslaggeving, controleleer, fiscale advisering, corporate governance, risicomanagement en ondernemersplannen, waaronder bedrijfsovername.”

Praktijk en theorie

De opleiding kan worden gevolgd door AA's en RA's, maar ook door studenten in de aanloop naar de laatste fase van hun AA-route: de praktijkopleiding. De praktijkopleiding is zoveel mogelijk geïntegreerd in de masteropleiding. “Het juist toepassen van de regelgeving leer je namelijk niet alleen uit de boeken, maar vooral ook door te handelen in de praktijk”, aldus De Keijzer. “Zo krijgen studenten vanuit de masteropleiding begeleiding bij het opstellen van het persoonlijke ontwikkelingsplan van de praktijkopleiding en kunnen zij de papers gebruiken voor hun essays van deze opleiding.” Aan het einde van iedere periode bespreekt de student met een vakdocent en de externe praktijkbegeleider (onder voorzitterschap van een persoonlijke studiebegeleider) de ingeleverde werkstukken voor de theoretische opleiding en de praktijkopleiding.

Terughoudend

De opleiding startte in september 2010. Op de vraag waarom er tot dusverre nog maar twaalf inschrijvingen zijn, antwoordt De Keijzer: “De masteropleiding is nieuw en nog niet zo bekend. Studenten en kantoren hebben het alternatief om na de bacheloropleiding met het postbachelortraject te kunnen voldoen aan de theoretische eisen van de AA-accountant. De kosten van de Master AA zijn aanmerkelijk hoger. We kunnen ons voorstellen dat kantoren en studenten nog terughoudend zijn. Wij denken dat deze masteropleiding in de toekomst zijn meerwaarde zal bewijzen. Kantoren zullen de opleiding niet meer zien als een alternatief voor het postbachelortraject, maar als een investering in de toekomst. We zien steeds meer studenten van de AC- opleiding vragen naar de inhoud en mogelijkheden van de masteropleiding.”

Het hele traject tot de AA-titel duurt ook langer als je de masteropleiding volgt. Luinstra: “Maar wat je verliest aan de voorkant verdien je aan de achterkant dubbel en dwars terug. Het feit dat je bijvoorbeeld eerder met management- en coachingsvaardigheden in aanraking komt, betekent dat jij voor jouw kantoor al heel snel inzetbaar bent als coach of als manager.”

Stuur voor meer informatie een e-mail naar Piet de Keijzer of naar Alice van der Grein.

Studenten: ‘Je ontwikkelt kritische houding’

Wilmer Bor

“Sinds 2008 werk ik bij Flantua-Verheij accountants & adviseurs in Utrecht. Samen met negen collega's ben ik werkzaam in de samenstel- en controlepraktijk. Mijn organisatie was direct enthousiast over het lesprogramma. Met name in het ontwikkelen van de papers merken mijn collega's dat er een andere weg wordt gevolgd dan het basis postbachelortraject. Vanwege de kritische houding die je in de opleiding ontwikkelt, vraag je aan verschillende collega's advies over een te kiezen casus voor je paper. Ook ben je eerder bereid om naar verschillende invalshoeken daarvoor te kijken.”

Marel Vermond-Hooijkamp

“Ik ben in 2005 begonnen bij Baker Tilly Berk NV. Eerst werkte ik in de controlepraktijk. Nu in de samenstelpraktijk. Mijn functie is gevorderd assistent-accountant, maar ik werk als opdrachtleider op het kantoor in Leiden, dat 45 medewerkers telt. Ik verwacht van de opleiding dat er een goede aansluiting is tussen theorie en praktijk, dat er wordt ingespeeld op de actualiteit en dat de klant uiteindelijk het masterniveau duidelijk herkent in de advisering. De onderzoekscomponent in de opleiding moet er toe leiden dat je als accountant zoekt naar de vraag achter de vraag en dat je dus beter in staat bent om in te spelen op de echte behoefte van de klant.”