Magazine 01 mei 2014

Gespot - mei 2014

Wat gebeurt er aan het front van wetenschap en onderzoek? Een maandelijkse selectie van lezenswaardige publicaties uit binnen en buitenland.

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 5, 2014

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

Tekst: Joost van Buuren en Chris Knoops

Doelstellingen financiële verslaggeving

Jaarlijks publiceert het tijdschrift Accounting and Business Research een speciale uitgave over de stand van zaken van de financiële verslaggeving. Dit is gebaseerd op het project van de Britse accountantsorganisatie (ICAEW) 'Information for Better Markets' en een jaarlijkse conferentie. Er zijn artikelen opgenomen over de fundamentele doelstellingen van de financiële verslaggeving. Steven Zeff geeft een historisch overzicht en analyse, Luzi Hail gaat in op het waarderingsperspectief en Lakshmanan Shivakumar gaat in op het verantwoordingsperspectief. Martin Walker bespreekt de vraag in hoeverre we kunnen vertrouwen op winstcijfers, wat onderzoek ons leert over resultaatsturing. 

• Zeff, S. The objectives of financial reporting: a historical survey and analysis (pp. 262-327);
• Hail, L. Financial reporting and firm valuation: relevance lost or relevance regained? (pp. 329-358);
• Shivakumar, L. The role of financial reporting in debt contracting and in stewardship (pp. 362-383);
• Taylor, P. What do we know about the role of financial reporting in debt contracting and debt covenants? (pp. 386-417);
• Walker, M. How far can we trust earnings numbers? What research tells us about earnings management? (pp. 445-481).

Accounting and Business Research, 43(4), 2013

Informatievoorsprong

Worden bij transacties van aandelen door het management betere resultaten gerealiseerd dan bij transacties door externe aandeelhouders? Met andere woorden, is er informatieasymmetrie en wellicht verkeerde duiding van beschikbare informatie bij externe aandeelhouders? Ja, beweert een Nederlandse onderzoeker. Hij baseert zijn resultaten op transactiegegevens van beursgenoteerde bedrijven in Nederland over de periode 1999-2008.

• Veenman, D. (2013). Do managers trade on public or private Information? Evidence from fundamental valuations. European Accounting Review, 22(3), 427-465

Winststuring in Europa

Is de mate van winststuring gelijk tussen alle Europese landen of vindt er in het ene land meer earnings management plaats dan in het andere? Nederlandse onderzoekers gaan hierop in en baseren hun onderzoek op gegevens uit negen Europese landen over de periode 1989-2009. Zij beweren dat er systematische verschillen zijn in het niveau van winststuring tussen Europese landen vanwege onder andere de lokale verslaggevingseisen.

• Peek, E., Meuwissen, R., Moers, F., & Vanstraelen, A. (2013). Comparing abnormal accruals estimates across samples: An international test. European Accounting Review, 22(3), 533-572

Milieuverslaggeving

De auteur onderzoekt voor Nederlandse beurs- en niet-beursgenoteerde bedrijven welke factoren de variëteit aan milieu-informatie in duurzaamheidsverslagen verklaren. Bedrijven met grotere hoeveelheden CO₂-uitstoot (meer vervuilende bedrijven) en bedrijven waarbij het duurzaamheidsverslag extern is geverifieerd, publiceren meer milieu-informatie, waaronder meer informatie die als objectief en controleerbaar wordt beschouwd. Grotere en beursgenoteerde bedrijven verstrekken meer milieu-informatie. Voor nagenoeg alle bedrijven geldt dat ze op een milieu-index die is gebaseerd op de richtlijnen van de Global Reporting Initiative minder publiceren dan vijftig procent van de maximale score.

• Braam, G.J.M. (2014). Determinanten van milieuverslaggeving. MAB, april

Aansturing interne transacties

Zijn het beheersingsperspectief en het fiscale perspectief in één aansturingssysteem van interne transacties te integreren? Uit een analyse van de achtergronden en overwegingen die ten grondslag liggen aan de aansturing van interne transacties blijkt dat er sprake is van fundamentele verschillen tussen beide perspectieven. De auteurs pleiten ervoor om één aansturingssysteem op te zetten waarin rekening wordt gehouden met beide perspectieven. Daarvoor is het noodzakelijk dat de belastingadministraties akkoord gaan met het eventueel toepassen van twee verschillende verrekenprijzen (één voor de beheersing van de interne transacties en één voor de fiscale regelgeving) en het eventueel hanteren van verschillende geografische indelingen, mits goed onderbouwd en gedocumenteerd. 

• Burgers, I.J.J., & Meer-Kooistra, J. van der (2014). Eén systeem voor de aansturing van grensoverschrijdende interne transacties? Het beheersingsperspectief en het fiscale perspectief nader bekeken. MAB, april

Sociale reorganisatie en bedrijfsresultaat

De auteurs onderzoeken in hoeverre het sociale karakter van een reorganisatie het bedrijfsresultaat na de reorganisatie beïnvloedt. Uit het onderzoek blijkt dat langer de tijd nemen voor reorganisaties gunstig is, dat met reorganiseren niet te lang moet worden gewacht, en dat socialer reorganiseren het bedrijfsresultaat op de korte termijn niet negatief beïnvloedt. 

• Aalbers, H.L., & Dolfsma, W.L. (2014). Sociale reorganisatie en bedrijfsresultaat. MAB, april

Big data

Welke factoren zijn van invloed op de implementatie van een big data-strategie? Uit een case study bij zeven Nederlandse retail-organisaties blijkt dat een groot aantal succesfactoren voor 'traditionele' dataverwerking en informatiemanagement ook geldt voor big data, maar dat onder meer management support, bedrijfscultuur, definiëren en standaardiseren van data en geavanceerde data-analyse-expertise van extra kritisch belang zijn vanwege het afdelings- en systeemoverschrijdende karakter van de implementatie van een big data-strategie. 

• Belt, J.G.I. van den, & Nillesen, C.A.C. (2014). Kritische succesfactoren voor de inzet van Big Data: is groot wel anders? MAB, april