Vergeet uw bank niet
Als de rechtsvorm van een bedrijf verandert, moet de bank dat weten. Anders worden achteraf nog allerlei contracten gewijzigd. Omdat ondernemers dat wel eens vergeten, hopen de banken dat accountants de informatie tijdig doorgeven. Of de ondernemers aansporen dat te doen.
Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 3, 2012
Bekijk alle artikelen uit dit nummer
“De afgelopen jaren hebben wij enkele duizenden klanten gehad die hun rechtsvorm hebben gewijzigd. Een eenmanszaak werd een vennootschap onder firma of een maatschap. Of een maatschap werd een eenmanszaak of een bv. Dat heeft allemaal gevolgen voor de hoofdelijke aansprakelijkheid. Ook als het aantal vennoten verandert, is dat van belang bij zakelijke kredietverlening”, zegt Gerard Nesselaar, business process manager bij ING Nederland.
Beleidsmedewerker vaktechniek Gerard van IJzendoorn van de NBA: “Je kunt niet verwachten dat de contracten die je als privépersoon hebt getekend automatisch overgaan op de vennootschap.”
Minder contact
Nesselaar probeert de processen rond mkb-klanten met een zakelijk krediet te verbeteren. Die processen stokken wanneer de bank er te laat achter komt dat een ondernemer veranderingen heeft doorgevoerd die van belang zijn voor de bank. In de kredietovereenkomst staat wel dat de ondernemer dit soort wijzigingen aan de bank moet melden. Maar het schiet er nogal eens bij in.
Nesselaar: “Tien tot vijftien jaar geleden nam de accountant dit door met de klant en informeerde hij de bank. Dat gebeurt nauwelijks meer. Waarom? Ik heb er geen verklaring voor. Vroeger kwam de ondernemer vaker op een kantoor langs om geld af te storten of andere zaken te regelen. Dan sprak hij meteen zijn accountmanager. Dat terloopse contact is veel minder geworden, omdat de ondernemer een groot deel van zijn bankzaken zelf online dan wel telefonisch kan regelen. De contacten met accountants zijn nog wel even intensief als vroeger.”
Rompslomp
Sha-ied Ahmadali, teamleider sectormanagement bij Rabobank Nederland: “We komen in de praktijk vaak tegen dat bedrijven pas naderhand doorgeven dat zij hun rechtsvorm hebben gewijzigd. Dan moeten wij achteraf allerlei reparaties uitvoeren in de overeenkomsten. En mogelijk ook in de zekerhedenstructuur. Een ondernemer maakt van zijn eenmanszaak een bv omdat dat een goede bescherming is tegen persoonlijke aansprakelijkheid. Maar de hoofdelijke aansprakelijkheid voor het krediet blijft zoals die was. Als er verder tenminste niets is veranderd. Feitelijk hebben we als bank met dezelfde persoon te maken, alleen via een andere entiteit. De juridische afspraken moeten op naam van de bv worden gesteld. Daarbij vragen wij de ondernemer persoonlijk in te staan voor een deel van de schuld van de bv. Als je achteraf alles moet regelen, geeft dat een hoop rompslomp. En het zet de relatie onder druk wanneer de accountant of een andere adviseur deze boodschap niet met de bank hebben gedeeld.”
Zekerheden
Nesselaar: “Wanneer de bank er pas later achter komt, gaan we allerlei vragen stellen. Waarom is de rechtsvorm gewijzigd? Wat zijn de plannen? De klant begrijpt niet dat de bank er ineens over begint nadat hij alles al heeft geregeld met de accountant en met de Kamer van Koophandel. Wij zien de mutaties van de Kamer van Koophandel. Tegenwoordig krijgt de klant een KvK- nummer als de rechtsvorm verandert. De oude onderneming, waarmee de kredietovereenkomst is aangegaan, wordt dan in de KvK-bestanden op inactief gezet. De inactieve status is een signaal van verhoogd risico. Want de kans dat een inactief bedrijf zijn krediet niet terugbetaalt is groot. Er moet dan een nieuwe kredietovereenkomst worden gesloten met mogelijk nieuwe zekerheden. Dat is inderdaad geen prikkel om de bank in te lichten, maar het moet wel. En wanneer de ondernemer dat tijdig doet, scheelt dat een hoop gedoe.”
Nieuwe beoordeling
Voor de bank is het ook belangrijk om te weten dat een bedrijf wordt gesplitst of dat een vennoot vertrekt. Nesselaar: “Als dezelfde firma na een splitsing of reorganisatie nog maar één vennoot heeft, willen wij weten hoe die vennoot het vertrek van de ander opvangt. Of hij in zijn uppie nog wel dezelfde omzet kan maken. En zolang wij het contract niet hebben aangepast, blijft de vertrokken vennoot hoofdelijk aansprakelijk. Dus als het misgaat met de firma spreken wij de vertrokken vennoot aan. Totdat wij die vennoot na de aanpassing van het contract decharge geven van de aansprakelijkheid.”
De ondernemer moet nog maar afwachten of de bank het contract onder dezelfde voorwaarden voortzet. Ahmadali: “Wanneer wij achteraf horen dat de rechtsvorm is veranderd, hebben wij feitelijk te maken met een nieuw bedrijf dat moet worden beoordeeld, terwijl het om dezelfde persoon gaat. Bij de beoordeling is de onderlinge relatie belangrijk. En die kan onder druk staan als de klant wordt verrast door de aanpassingen die wij moeten doorvoeren omdat hij ons niet tijdig heeft geïnformeerd. Zeker als hij dat nog niet eerder te horen heeft gekregen van zijn accountant of adviseur.”
Checklist
De banken zien graag dat de accountant de bank informeert of de ondernemer aanspoort dat te doen. Gerard Nesselaar: “Het moet terug op de checklist van de accountant.”
Sha-ied Ahmadali: “Vaak gaat het wel goed. Vooral bij de grotere accountantskantoren. Maar uit eigen ervaring weet ik dat het bij de kleinere kantoren bijna nooit was geregeld.”
Gerard van IJzendoorn herkent de klachten van de bank. “Kantoren met 25 mensen of meer, waar accountants en fiscalisten samenwerken, hebben die checklists meestal wel. Maar bij kleinere kantoren ontbreken die nogal eens. Mijn boodschap aan de accountant is: houd contact met je cliënt, zorg dat je bij de wijzigingen wordt betrokken en zorg dat je een goede checklist hebt.”