Magazine 01 maart 2012

Van geldkwesties tot toekomstvisioenen

Wat kost het en wat levert het me op? Uiteindelijk waren dat de belangrijkste vragen tijdens de tien SBR-voorlichtingsbijeenkomsten die de afgelopen twee maanden werden georganiseerd. Nog een ontnuchterende conclusie: ondanks alle voorlichting vanuit overheid en koepelorganisaties blijkt de kennis over SBR bij veel intermediairs nog vrij beperkt.

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 3, 2012

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

» Download dit artikel in pdf

SBR-voorlichtingsbijeenkomsten

“Er bestaat een hardnekkig misverstand bij kleine ondernemers dat ook zij hun cijfers aan hun accountant via SBR moeten aanleveren. Dat is dus niet juist. De accountant moet vanaf 2013 aan de fiscus de aangifte voor de inkomsten- en vennootschapsbelasting doen via SBR. De belastingdienst maakt het echter niet uit hoe ondernemers hun intermediair van de juiste informatie voorzien.”

Van alle misverstanden die Jan Pasmooij de revue heeft zien passeren tijdens de voorlichtingsbijeenkomsten was dit de opvallendste. Pasmooij werkt voor Logius, de overheidsinstantie die de invoering van ICT in de communicatie met burgers en bedrijfsleven begeleidt. De tien SBR-bijeenkomsten werden gemiddeld door tweehonderd accountants en andere intermediairs bezocht die in meerderheid werkzaam waren bij kleinere kantoren. Begrijpelijk, omdat die doorgaans niet over stafafdelingen beschikken die zich met ICT of vaktechniek bezighouden. Pasmooij: “Opmerkelijk is dat met name in het westen bijna een derde van de mensen die zich had aangemeld uiteindelijk niet verscheen. Hiervan meldde zich elf procent af en kwam negentien procent zonder enig bericht niet opdagen.”

De meeste vragen gingen, hoe ‘Nederlands’, over de kosten. Bijvoorbeeld over de aanschaf van het PKI-overheid-certificaat dat nodig is om op een veilige manier digitaal met de overheid te kunnen communiceren. Jan Pasmooij: “Er zijn vier aanbieders, dus men kan als intermediair kiezen bij wie men het aanschaft. De kosten liggen rond de zeshonderd euro. Maar dan is het wel drie jaar geldig en men kan het voor veel meer gebruiken dan alleen voor het aanleveren van documenten in SBR. Zo kan men er bijvoorbeeld ook mee e-factureren.”

Onverwachte concurrentie

Gerard van IJzendoorn, beleidsmedewerker vaktechniek bij de NBA, heeft alle voorlichtingsbijeenkomsten bezocht. Op enkele van de bijeenkomsten voerde hij namens de koepelorganisaties het woord. “Ik ben ingegaan op de grote gevolgen die SBR onherroepelijk zal hebben voor intermediairs. Ik voorspel dat over een paar jaar de kleine accountant die alleen maar jaarrekeningen opstelt, is verdwenen. Die zal zijn weggeconcurreerd door de grotere kantoren. Voor hen was de mkb-markt tot nu toe nauwelijks interessant. Maar door SBR wordt het samenstellen van de jaarrekening en de belastingaangifte gestandaardiseerd. Dat wordt straks een automatisch proces waar nog nauwelijks een mens aan te pas komt. Hierdoor zullen de kosten van dit soort diensten enorm dalen. Daarom begeven de grotere kantoren, tot aan de big four aan toe, zich nu meer op deze markt.”

‘Niet zo'n vaart’

Van IJzendoorn is ervan overtuigd dat ze dat niet doen om aan deze activiteiten te verdienen. Dat kan ook niet, want de tarieven voor deze eenvoudige administratieve handelingen zullen uiteindelijk richting nul gaan, zo is zijn verwachting.

Van IJzendoorn: “Eenmaal binnen bij een klant zullen ze proberen adviesdiensten te leveren. Daar kunnen ze echt op verdienen. Eenpitters krijgen door de invoering van SBR concurrentie uit onverwachte hoek. Ik heb tijdens een van de voorlichtingsbijeenkomsten iemand horen zeggen dat hij niet van plan was actie te ondernemen omdat hij niet verwachtte dat het zo'n vaart zou lopen. Prima, als je dat denkt. Niets doen is ook een keuze, maar of het verstandig is, betwijfel ik.”

Kredietaanvraag IB-ondernemers vanaf februari in SBR

Intermediairs kunnen vanaf 1 februari 2012 voor zogenaamde IB-ondernemers een kredietrapportage in SBR indienen. Hierbij is geen samenstelverklaring nodig. Er zijn in Nederland inmiddels ongeveer één miljoen IB-ondernemers. Of zij massaal hun intermediair zullen vragen in het vervolg kredietaanvragen in SBR te doen, is overigens nog maar de vraag. Want de meeste van deze kleine bedrijven hebben geen krediet van de bank nodig. Guust Jutte, voorzitter van het Financiële Rapportages Coöperatief (waarin ABN Amro, ING en Rabobank samenwerken): “Desondanks is het belang van deze groep groot genoeg voor deze SBR-rapportage. Voor de banken is er een financieel belang. Want we moeten voor IB-ondernemers nu nog veel handmatig werk verrichten voor naar verhouding een klein krediet. Als we dat standaardiseren, levert dat kostenvoordeel op. Hierdoor kunnen we, ondanks dat kapitaal steeds duurder wordt, tegen goede voorwaarden aan kleine ondernemers kredieten blijven verstrekken.”

Gerard van IJzendoorn heeft namens de NBA wel een vraag. “Wat is het maximum dat een IB-ondernemer via SBR aan krediet mag aanvragen? Het maakt natuurlijk nogal verschil of de bovengrens bij vijftigduizend euro of bij een ton komt te liggen.” Van IJzendoorn vermoedt dat dit maximum een van de onderdelen is waarmee de afzonderlijke banken zich zullen onderscheiden in hun pogingen om zoveel mogelijk IB-ondernemers aan zich te binden.

Pensioenfondsen en SBR

Kunnen ondernemingen straks ook via SBR pensioenfondsen, verzekeraars en arbodiensten van de voor hen noodzakelijke informatie voorzien? Hierover wordt inmiddels gepraat. Echter, deze gesprekken leveren pas concreet resultaat op als de instellingen op het gebied van de sociale zekerheid en de Belastingdienst het eens zijn over wat precies onder het loonbegrip moet worden verstaan en wat niet. Dat is van belang om te bepalen over welk bedrag belasting en premies moeten worden betaald. De diverse instanties hanteren nu nog verschillende definities. Het is de bedoeling dat er één gelijkluidend loonbegrip wordt ingevoerd. Dat levert volgens het kabinet een besparing op van 380 miljoen euro.

Standard Business Reporting (SBR)

Hoe kunnen ondernemers administratieve lastenverlichting bereiken in de financiële rapportages? Hiervoor is het Standard Business Reporting-programma (SBR) bedoeld, een programma van de ministeries van Binnenlandse Zaken en Financiën. SBR gebruikt een methode voor het snel en goedkoop samenstellen en uitwisselen van betrouwbare financiële rapportages. Daarbij gelden binnen SBR standaardafspraken over de te hanteren begrippen. Dat is de Nederlandse XBRL Taxonomie en die heeft ertoe geleid dat ondernemers gemakkelijker aan hun verplichte rapportages aan overheden en banken kunnen voldoen. Uitgangspunt is de administratie van de ondernemer waarin bij SBR de te rapporteren gegevens slechts één keer worden vastgelegd. De betrouwbaarheid, snelheid en standaardisatie van de rapportages wordt hierdoor bevorderd.

Datum en locatie: 14 februari 2012 in Rotterdam, 19 juni 2012 in Putten

Kijk voor meer informatie op www.nbaopleidingen.nl.