Magazine 01 juni 2014

Gespot - juni 2014

Wat gebeurt er aan het front van wetenschap en onderzoek? Een maandelijkse selectie van lezenswaardige publicaties uit binnen en buitenland.

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 6, 2014

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

Tekst: Joost van Buuren en Chris Knoops

Gevaar van lijstjes

In inspectierapporten van accountantskantoren door de toezichthouder worden in de Verenigde Staten lijsten met tekortkomingen gedetailleerd beschreven. Uit eerder onderzoek blijkt dat mensen geneigd zijn te focussen op anekdotisch bewijs zonder in aanmerking te nemen in welke mate dit goed statistisch is onderbouwd. In inspectierapporten wordt vaak het aantal tekortkomingen gegeven, maar geen informatie over de statistische context. Dit kan tot een onjuist oordeel leiden over de beoordeling van de kwaliteit van het accountantskantoor. Onderzoekers analyseerden dit in een gedragsstudie onder managers en business professionals. Het bevestigt dat als de lijstjes alleen het aantal tekortkomingen bevatten en niet het aantal beoordeelde dossiers, de lijstjes tot onjuiste conclusies leiden. 

• Wainberg, J.S., Kida, T., Piercey, M.D., & Smith, J.F. (2013). The impact of anecdotal data in regulatory audit firm inspection reports. Accounting, Organizations and Society, 38(8), 621-636

Transparantie is business

Amerikaanse onderzoekers vroegen zich af of meer transparante resultaatcijfers ook economische voordelen opleveren. En wat blijkt? Bedrijven die meer transparant zijn over hun resultaat, hebben lagere vermogenskosten.

• Barth, M.E., Konchitchki, Y., & Landsman, W.R. (2013). Cost of capital and earnings transparency. Journal of Accounting and Economics, 55(2-3), 206-224

Winst versus verlies heuristiek

De resultaten van dit artikel onderstrepen de economische impact van het rapporteren van een kleine winst ten opzichte van een klein verlies. De heuristiek (duimregel) van verlies versus winst heeft een significante impact op het kunnen verkrijgen van externe financiering, ook al zijn de overige economische omstandigheden gelijk.

• Pinnuck, M., & Shekhar, C. (2013). The profit versus loss heuristic and firm financing decisions. Accounting, Organizations and Society, 38(6-7), 420-439

Belastingaftrek en goede doelen

Hoe belangrijk is belastingaftrek voor de mate waarin er giften worden gegeven aan goede doelen? Amerikaanse onderzoekers bestudeerden dit en rapporteren dat dit effect groot is. De prijselasticiteit voor publieke goede doelen is één. Met andere woorden, indien de verhouding belastingaftrek ten opzichte van de gift toeneemt, dan zal de gift met een gelijke verhouding toenemen. Bij niet-publieke goede doelen is dit effect nog sterker. De studie onderstreept het belang van belastingaftrek voor goede doelen.

• Yetman, M.H., & Yetman, R.J. (2013). How does the incentive effect of the charitable deduction vary across charities? The Accounting Review, 88(3), 1069-1094

Convergentie US GAAP en IFRS?

De auteur beschrijft de ontwikkelingen binnen US GAAP sinds het Enron-schandaal en de Norwalk-overeenkomst tussen de Amerikaanse Financial Accounting Standards Board en de International Accounting Standards Board. Hij concludeert dat het Codification and Simplification Project de structuur van US GAAP aanmerkelijk heeft verbeterd maar dat de regels als zodanig niet per se principle-based zijn. Betreffende de samenwerking met de IASB wordt geconcludeerd dat US GAAP niet wordt vervangen door IFRS. De FASB blijft als volwaardige standard setter fungeren en een eigenstandige koers varen. De samenwerkingsovereenkomsten tussen de IASB en de FASB leidden niet tot meer geconvergeerde regels. We moeten leren leven met IFRS en US GAAP die op onderdelen sterk van elkaar (blijven) verschillen. 

• Hoeven, R.L. ter (2014). US GAAP en convergentie met IFRS. Een overzicht van ontwikkelingen sinds Enron en Norwalk. MAB, 88(5, mei), 166-175

Loyaliteitsaandelen

Met het uitgeven van loyaliteitsaandelen beogen sommige ondernemingen aandeelhouders gedurende een bepaalde periode te binden aan de vennootschap zodat de aandeelhoudersstructuur meer stabiliteit krijgt. De auteur staat per saldo afwijzend tegenover loyaliteitsaandelen. De nadelen hebben van doen met de machtsverhoudingen tussen het zittend management en de aandeelhouders. De tweedeling in de aandeelhoudersstructuur leidt tot verhoging van de vermogenskosten van de onderneming en daarmee tot waardevernietiging. 

• Duffhues, P.J.W. (2014). Loyaliteitsaandelen zijn meestal overbodig, misplaatst en nadelig. MAB, 88(5, mei), 176-182

Bankkapitaal

De auteur beschrijft de ontwikkeling van regels voor bankkapitaal die volgden op de financiële crisis. Nieuwe Europese regels, die dit jaar zijn ingegaan, impliceren een significante verbetering van de hoeveelheid en kwaliteit van bankkapitaal. De transparantie van het Bazels Comité, de Europese Commissie en EBA over het proces van regelgeving op het gebied van bankkapitaal heeft bijgedragen aan een verbetering van de solvabiliteit van de Nederlandse bankensector en daarmee aan de financiële stabiliteit. 

• Lubberink, M.J.P. (2014). Versterkt Nederlands bankkapitaal en transparante regelgeving. MAB, 88(5, mei), 183-189

Corporate governance

Dit artikel beschrijft de mate waarin beurs-nv's in den vreemde de Nederlandse corporate governance code en/of buitenlandse corporate governance codes toepassen en in hoeverre de principes en bepalingen uit de code worden nageleefd. Beurs-nv's in den vreemde die geen banden met Nederland hebben, rapporteren relatief meer afwijkingen van de code dan beurs-nv's in den vreemde die wel banden met Nederland hebben. 

• Bootsma, A.A., & Hijink, J.B.S. (2014). De beurs-NV in den vreemde. Toepassing en naleving van de Nederlandse Corporate Governance Code. MAB, 88(5, mei), 198-209