Out of print: Handschrift en seksualiteit
Oei! Zou dit de allereerste keer zijn dat het woord 'seksualiteit' wordt afgedrukt in dit blad? 'No sex please; we're accountants' zou zomaar een staande uitdrukking kunnen zijn - als variant op 'No sex please; we're British', titel van een Engels toneelstuk uit 1971. Sex is een brrr-onderwerp dat zich gelukkig ver, vér van het - professionele - accountantsbed afspeelt.
Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 6, 2011
Bekijk alle artikelen uit dit nummer
Is dat trouwens waar? Het boek 'Handschrift en Seksualiteit' van de Amsterdamse grafoloog H.C. Bruinsma, in 1972 uitgegeven door H. Meulenhoff uit Baarn, zal indertijd vooral gekocht zijn door mensen die zich bezighielden met de selectie van kandidaten voor topfuncties in bedrijfsleven en overheid. In de jaren zestig en zeventig werd grafologie gezien als een zeer serieus te nemen, zelfs wetenschappelijke, methode om de karakterstructuur en drijfveren van mensen te peilen. 'De pen is als een seismograaf die koel en duidelijk ook de diepste trillingen optekent', schreef auteur Bruinsma.
Daarmee zitten we al dicht bij deelterreinen van de advisory-kant van accountantskantoren. Want me dunkt dat in de powerpoint-presentaties van consultants die zich met prestatiemeting en -beloning bezighouden - zoals bij de balanced scorecard-methode - ook termen als empowerment, coaching, personal growth, en momenteel natuurlijk mindfulness opduiken. Dingen die op de grens van hard en zacht liggen. Daar gaat 't ook over menselijke drijfveren en dan is dat brrr-twaalf-letterwoord (uitgaand van spelling met 'ks') niet ver weg. Of het weleens wordt uitgesproken? Geen idee.
Grafoloog Bruinsma's inzichten leunden impliciet natuurlijk op de ideeënwereld van Freud. Die mag tegenwoordig niet meer wetenschappelijk heten en misschien verklaart dat waarom ook handschriftanalyse geleidelijk achter de horizon verdween.
Toch kan ik me best voorstellen dat grafologie ooit populair werd. Als ik een briefje zie, geschreven in die grote letters die allemaal op appeltjes lijken dan heb ik m'n conclusie al klaar: vrouw, jonger dan veertig jaar, niet dom maar evenmin uitzonderlijk brainy. Het handschrift van zeventigplussers herken ik, dat van Amerikanen ook. En regelmatige, sierlijke handschriften zijn zonder uitzondering van mensen met een sterk esthetisch gevoel. Daar leg ik m'n hand op het blok.
Handschrift zegt wel iets. Maar als Bruinsma schrijft dat als mensen grote onderlussen maken 'het seksuele zeer belangrijk voor hen is', wat weet ik dan? Zelfs als het waar is? Kan ik zo iemand gerust mijn boekhouding laten doen? Of controleren? Hoe schrijft de ideale accountant trouwens? 'Alsof het gedrukt staat?'