Magazine 01 juli 2012

Gespot - juli/augustus 2012

Wat gebeurt er aan het front van wetenschap en onderzoek? Een maandelijkse selectie van lezenswaardige publicaties uit binnen en buitenland.

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 7/8, 2012

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

Percepties tekst accountantsverklaring

Om te onderzoeken welke percepties bestaan ten aanzien van de tekst van de accountantsverklaring zijn groepsdiscussies gevoerd met vijf stakeholdergroepen: cfo's, bankiers, analisten, niet-professionele beleggers en externe accountants. Gebruikers vinden de accountantsverklaring nuttig, maar lezen hem niet helemaal. Alle stakeholdergroepen vinden het niet duidelijk welke boodschap de accountantsverklaring bedoelt over te brengen en wat het niveau van zekerheid is. Suggesties voor verbetering worden gedaan.

• Glen L. Gray, Jerry L. Turner, Paul J. Coram en Theodore J. Mock, Perceptions and Misperceptions Regarding the Unqualified Auditor's Report by Financial Statement Preparers, Users and Auditors. Accounting Horizons, volume 25, no. 4, 2011, pages 659-684

Wisseling accountant bij (niet-)familiebedrijven

Uit een analyse van accountantswisselingen in de VS van 2004-2008 blijkt dat deze minder vaak voorkomen bij familiebedrijven dan bij niet-familiebedrijven. Dit geldt vooral als het familiebedrijf wordt geleid door de oprichter of door een ceo buiten de familie, maar niet door een nazaat van de oprichter.

• Samer K. Khalil, Jeffrey R. Cohen en Gregory M. Trompeter, Auditor Resignation and Firm Ownership Structure. Accounting Horizons, volume 25, no. 4, 2011, pages 703-727

IFRS leidt tot hogere kwaliteit winst

Op basis van een analyse van in de VS genoteerde buitenlandse ondernemingen, die hun jaarrekening opmaken op basis van IFRS, is nagegaan welke gevolgen toepassing van IFRS heeft voor de kwaliteit van de winst. Daarmee wordt gesimuleerd wat het effect is op Amerikaanse ondernemingen indien zij IFRS toepassen. Afhankelijk van de gehanteerde maatstaf zijn er hetzij geen verschillen in winstkwaliteit hetzij is de winstkwaliteit op basis van IFRS hoger dan die op basis van US GAAP. Dit is een verrassende conclusie omdat US GAAP gewoonlijk wordt gezien als het systeem dat resulteert in de hoogste kwaliteit.

• Jerry Sun, Steven F. Cahan en David Emanuel, How would the Mandatory Adoption of IFRS Affect the Earnings Quality of U.S. Firms? Evidence from Cross-Listed Firms in the U.S. Accounting Horizons, volume 25, no. 4, 2011, pages 837-860

Verplichte toepassing IFRS en Amerikaanse beleggers

De verplichte toepassing van IFRS in een land leidt ertoe dat Amerikaanse beleggers eerder kiezen voor het opnemen van aandelen van ondernemingen uit dat land in hun beleggingsportefeuille. Dit is vooral het geval voor ondernemingen in landen waar het verschil tussen IFRS en lokale standaarden groot is, landen die een strak handhavingsregime hebben, landen die van origine een common lawsysteem kennen, en landen waar de prikkels tot het verschaffen van financiële informatie groot is.

• Inder K. Khurana en Paul N. Michas, Mandatory IFRS Adoption and the US Home Bias. Accounting Horizons, volume 25, no. 4, 2011, pages 729-753

Effecten herclassificatie financiële instrumenten Europese banken

In 2008 heeft de IASB in antwoord op de financiële crisis een amendement op IAS 39 uitgevaardigd die de mogelijkheid bood financiële instrumenten te herclassificeren. Dit artikel geeft een overzicht van de effecten voor de jaarrekeningen 2008 van 219 Europese banken die IFRS toepassen. Ongeveer één derde van de banken heeft gebruikgemaakt van de herclassificatiemogelijkheid, met een gemiddeld effect van een verhoging van het eigen vermogen met 31 procent. Ook konden banken hierdoor voorkomen dat substantiële afwaarderingen naar lagere marktwaarden noodzakelijk waren. De effecten van het amendement voor de financiële cijfers waren derhalve significant.

• Peter Fiechter, Reclassification of Financial Assets under IAS 39: Impact on European Banks’ Financial Statements. Accounting in Europe, volume 8, no. 1, 2011, pages 49-67

Dilemma's in wetenschap

Onder dit thema zijn drie artikelen opgenomen in het MAB. Boot en Van de Ven behandelen dilemma's in de wetenschap vanuit de universiteit en vanuit de wetenschappers. Hoogendoorn, Vergoossen en Wallage bespreken de unieke positie die Nederland inneemt op het gebied van universitair onderwijs in de accountancy, die wordt gekenmerkt door een nauwe verwevenheid tussen onderwijs, onderzoek en praktijk. Pheijffer gaat in op de deelname van (praktijk) hoogleraren accountancy aan het maatschappelijk debat en constateert “een min of meer selectieve aanwezigheid en op sommige onderdelen zelfs een collectieve afwezigheid ten aanzien van zaken die spelen in het maatschappelijk debat”.

• Arnoud W.A. Boot en Jeroen van de Ven, Universiteit en onderzoek: dilemma's en integriteitsvraagstukken;
• Martin Hoogendoorn, Ruud Vergoossen en Philip Wallage, Combinatie wetenschap en praktijk in accountancy: een wenselijke symbiose;
• Marcel Pheijffer, Hoogleraren accountancy en het maatschappelijk debat.

MAB, volume 86, no. 7/8, juli/augustus 2012

MOV

Maatschappelijke ondernemingsverslaggeving (MOV) heeft zijn plaats gevonden en ontleent bestaansrecht aan het afleggen van verantwoording aan de maatschappij. In dit onderzoek wordt het verband beschreven tussen onderneming en maatschappij, meer specifiek tussen de omvang van MOV en economische instituties.

• René Orij en Saskia de Bruijn, Institutionalisering van maatschappelijke ondernemingsverslaggeving. MAB, vol. 86, no. 7/8, juli/augustus 2012