Magazine 01 juli 2011

Nultarief en intracommunautaire leveringen

Bij grensoverschrijdende levering binnen de Europese Unie mag de exporteur voor de btw het nultarief toepassen. Hieraan zijn wel voorwaarden verbonden. En deze voorwaarden blijven vragen oproepen.

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 7/8, 2011

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

» Download dit artikel in pdf

De hoofdregel bij grensoverschrijdende leveringen is dat goederen zijn belast in het land waar de goederen heen gaan (bestemmingslandbeginsel). Om daarvoor te zorgen, vindt in Nederland een zogenoemde ‘intracommunautaire levering’ plaats: levering van een goed van het ene EU-land naar een ander EU-land. Daarbij gaan de goederen met nul procent btw de grens over. De ondernemer in de andere lidstaat moet daarentegen wel btw voldoen. Dit doet hij door een ‘intracommunautaire verwerving ’ aan te geven. Over dit bedrag betaalt hij het btw-tarief van zijn land. 

Voorwaarden

Om bij een intracommunautaire levering het nultarief te mogen toepassen moet zijn aangetoond dat: 

• de goederen zijn vervoerd vanuit Nederland naar een ander EU-land; én,
• de goederen in het andere EU-land zijn onderworpen aan de btw-heffing in het kader van een intracommunautaire verwerving van die goederen. Van een intracommunautaire verwerving is alleen sprake als de goederen worden afgenomen door een ondernemer met een btw-identificatienummer in het desbetreffende land.

Boeken en bescheiden

Het nultarief is van toepassing als uit boeken en bescheiden blijkt dat aan bovenstaande twee voorwaarden is voldaan. De leverancier moet aantonen dat de goederen zijn geleverd aan een ondernemer in een ander EU-land en dat deze goederen daadwerkelijk naar het desbetreffende land zijn vervoerd. 

Voorbeelden van boeken en bescheiden zijn: 

• een schriftelijke bestelling vanuit het buitenland met de aanduiding dat de geleverde goederen op een plaats in het buitenland worden afgeleverd;
• correspondentie met de koper, zoals een orderbevesti-ging, waaruit blijkt dat de goederen in het buitenland worden of zijn afgeleverd.

Omdat het begrip ‘boeken en bescheiden’ nogal breed kan worden geïnterpreteerd, heeft Hof Den Haag hierover een uitspraak gedaan. Volgens het Hof voldoet de ondernemer in elk geval aan zijn bewijslast als hij de volgende bescheiden aan de Belastingdienst kan overleggen: 

• kopieën van de facturen die op de transactiesbetrekking hebben;
• de CMR-vrachtbrieven (Convention Relative au Contrat de Transport International de Marchandises par Route);
• pakbonnen;
• betalingsbewijzen;
• kopiefacturen waarop voor ontvangst is getekend;
• een verklaring van de vervoersonderneming.

Het spreekt voor zich dat aan deze bescheiden geen gebreken mogen kleven. 

De Hoge Raad heeft beslist dat voor toepassing van het nultarief bij een intracommunautaire levering het niet per se noodzakelijk is om over een juist btw-identificatienummer te beschikken. Wel moet aannemelijk worden gemaakt dat de goederen in het kader van de levering worden vervoerd vanuit Nederland naar een ander EU-land en de goederen in het andere EU-land onderworpen zijn aan btw-heffing vanwege intracommunautaire verwerving. Beschikt u over het btw-identificatienummer, dan kunt u dit laatste makkelijk aantonen. 

Naheffing en boete

Om een naheffingsaanslag te voorkomen is het belangrijk om altijd over voldoende bewijsmateriaal te beschikken. Daarom is het verstandig om de leverancier bij afhaaltransacties vervoersverklaringen te laten invullen. Voor de naheffing zal het normale tarief worden toegepast, vergelijkbaar met die van binnenlandse leveringen. Deze claim kan in de meeste gevallen niet meer worden verhaald op de afnemer, aangezien deze voor zijn verbintenis al heeft betaald. Het is ook nog mogelijk dat de Belastingdienst een boete oplegt wegens het ten onrechte toepassen van het nultarief. 

Noot
Carola van Vilsteren is eigenaar van Van Vilsteren BTW Advies. 

Btw-identificatienummer laten controleren

Het is raadzaam het verstrekte btw-identificatienummer te laten controleren door de Belastingdienst. Dit kan schriftelijk, telefonisch (0800-0543), per fax of aan de balie. De Belastingdienst verstrekt hiervoor een schriftelijke bevestiging. Het is ook mogelijk dit te doen via de website http://ec.europa.eu/taxation_ customs/vies, maar dan wordt geen schriftelijke verklaring verstrekt en voor de bewijspositie is die noodzakelijk. 

Belangrijke aandachtspunten

• Leveringen van een ondernemer aan particulieren in de EU zijn wel belast in het land van aankoop (= oorsprongsbeginsel).
• Met name bij afhaaltransacties is het moeilijk om aan te tonen dat de goederen over de grens zijn gegaan. De leverancier heeft vervoer niet in de hand.
• Btw-identificatienummers kunnen wijzigen. Het is dus belangrijk om de nummers periodiek te controleren.
• Gebruik van een onjuist btw-identificatienummer kan leiden tot naheffing van btw.