Magazine 01 januari 2013

Gespot - januari/februari 2013

Wat gebeurt er aan het front van wetenschap en onderzoek? Een maandelijkse selectie van lezenswaardige publicaties uit binnen- en buitenland.

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 1/2, 2013

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

Tekst: Martin Hoogendoorn en Chris Knoops

Geschiedenis IASB

Stephen Zeff geeft een goed leesbaar overzicht van de belangrijkste aspecten van de geschiedenis van de IASB en zijn voorganger de IASC. Hij eindigt met vijf uitdagingen voor de IASB: het omgaan met de SEC, het incorporeren van de wensen van regelgevers in Azië-Oceanië en Latijns-Amerika, de controle op juiste naleving van IFRS door lokale beursautoriteiten, de onduidelijkheid die bestaat doordat in jaarrekeningen wordt gerefereerd aan een ‘lokale’ versie van IFRS (bijvoorbeeld ‘IFRS zoals goedgekeurd in de EU’), en de reflectie in de standaarden van fundamentele verschillen in bedrijfsvoering in verschillende landen (zoals de keiretsu als samenwerking tussen bedrijven in Japan).

• Stephen A. Zeff, The Evolution of the IASC into the IASB, and the Challenges it Faces. The Accounting Review, 87(3), 2012, pages 807-837

Leidt meer advieswerk tot grotere kans op claims?

Amerikaans onderzoek wijst uit dat in de situaties waarin de kwaliteit van de accountantscontrole onvoldoende was, zoals blijkt uit herzieningen van jaarrekeningen van 2001-2007, de kans op claims groter was naarmate absoluut en relatief meer advieswerkzaamheden werden verricht. Ook de kans op en de omvang van schikkingen is dan hoger. Door het verrichten van advieswerkzaamheden wordt de kans op succes in een procedure door klagers hoger ingeschat en rechters geven klagers dan eerder gelijk.

• Jamie J. Schmidt, Perceived Auditor Independence and Audit Litigation: The Role of Nonaudit Service Fees. The Accounting Review, 87(3), 2012, pages 1033-1065

Leidt tegenvallende overname tot misleidende verslaggeving?

Een overname die door de markt niet positief is ontvangen, zet de ondernemingsleiding onder druk. Leidt dit ertoe dat hierdoor prikkels ontstaan tot het rapporteren van (te) positieve resultaten na de overname? Onderzoek wijst uit dat overnames die meer negatief zijn beoordeeld door de markt leidt tot een grotere kans op misleidende verslaggeving, ondanks dat de kans op detectie van de winstbeïnvloeding relatief groot is. Het is wel van belang onderscheid te maken tussen echte winstverbetering na de overname en verbetering door winststuring.

• Daniel A. Bens, Theodore H. Goodman, Monica Neamtiu, Does Investment-Related Pressure Lead to Misreporting? An analysis of reporting following M&A Transactions. The Accounting Review, 87(3), 2012, pages 839-865

Fraudeconsultatie bij accountantscontrole

Leiden strikte interne consultatieverplichtingen ertoe dat externe accountants eerder de interne fraudedeskundigen consulteren dan in het geval consultatie meer vrijwillig is? Uit een internationaal gepubliceerd Nederlands experimenteel onderzoek onder drie van de vier Nederlandse grote accountantsorganisaties (163 managers en partners) blijkt dat dit inderdaad het geval is, maar alleen wanneer sprake is van een hoog frauderisico. Strikte consultatie-eisen leiden ook tot meer consulten als de tijdsdruk in de controle groot is, en strikte eisen vergroten de waarschijnlijkheid waarmee een fraude-indicator wordt waargenomen.

• Anna Gold, W. Robert Knechel, Philip Wallage, The Effect of Strictness of Consultation Requirements on Fraud Consultation. The Accounting Review, 87(3), 2012, pages 925-949

Voorstel aanpassing NCGC

De Nederlandse Corporate Governance Code is op een aantal gebieden onduidelijk. Dat komt doordat de NCGC een te beperkte doelstelling kent en eenzijdig berust op een verouderd concept van de onderneming. Institutionele verandering door de toenemende rol van ongecodificeerde en persoonsgebonden kennis is niet verankerd in systemen van corporate governance. De auteur maakt onderscheid tussen noodzakelijke correcties van de NCGC en vernieuwing van de code.

• Hans Strikwerda, De Nederlandse Corporate Governance Code: Noodzaak voor correctie en vernieuwing. MAB, 87(1/2), januari/februari 2013

Reputatierisico's

Regelmatig blijkt dat organisaties worden getroffen door de gevolgen van incidenten die hun reputatie tijdelijk of blijvend aantasten. De auteurs werken op basis van bestaande literatuur een aanpak van vier stappen uit om preventieve risicobeheersing vorm te geven. De aanpak sluit aan op het Enterprise Risk Management Framework van COSO (2004).

• Jim Emanuels en Myrthe Smeenk, Een visie op het onderkennen, inschatten en beheersen van reputatierisico's door organisaties. MAB, 87(1/2), januari/februari 2013

Duurzaamheidsverslaggeving voldoet niet

Doordat er geen generiek internationaal raamwerk voorhanden is dat aangeeft over welke kritieke prestatie-indicatoren moet worden gerapporteerd voldoet de huidige praktijk van rapporteren over duurzaamheid en governance door beursgenoteerde bedrijven niet aan de kwaliteitseisen van institutionele investeerders. De huidige informatie over ESG-prestaties wordt door bedrijven nauwelijks in verband gebracht met hun strategie, risico's, financiële en operationele zaken.

• Karen Maas, Rien Strootman, Stefan Meliefste en Marjelle Vermeulen, De toekomst van de duurzaamheidsverslaggeving. Het gebruik van KPI's in duurzaamheidsverslaggeving door AEX- en AMX-bedrijven. MAB, 87(1/2), januari/februari 2013