Nieuws
Gratis: ‘Boekhoudsoftware en assurance’ - Brabantse krachtenbundeling voor controles - Paul Koster: ‘Laat commissarissen accountant benoemen’ - E&Y aangeklaagd wegens rol bij Lehman - Verkeerd gestrikt? - Slechts vijf accountancyaanbieders? - Omzetdaling KPMG en E&Y - Mkb ervaart weinig lastenverlichting - Gratis informatie over faillissementen - Jos Nijhuis machtigste RA.
Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 1/2, 2011
Bekijk alle artikelen uit dit nummer
Gratis: ‘Boekhoudsoftware en assurance’
De verwachting is dat veel boekhoudsoftware assurance-ondersteunende functies bevat, gezien ontwikkelingen als horizontaal toezicht eisen die banken stellen aan kredietrapportages (zie pagina 50). Het gratis onderzoeksrapport ‘Boekhoudsoftware en assurance’ biedt handvatten om na te gaan of dat ook zo is en gaat onder andere in op de rol van een boekhoudpakket, assurance-maatregelen (binnen en buiten de software) en managementrapportages binnen boekhoudsoftware.
‘Boekhoudsoftware en assurance’ is gratis beschikbaar via www.softwarepakketten.nl/ht en www.ictaccountancy.nl/ht.
Brabantse krachtenbundeling voor controles
De vier Brabantse accountantskantoren Brabant Accountants en Belastingadviseurs, Biemans Accountants, Dommeldael Accountants en Geo Accountants hebben samen een accountantsorganisatie opgericht waarbinnen wettelijke controleopdrachten kunnen worden uitgevoerd. William Manders RA (Geo Accountants/Geo Advies) zal de dagelijkse leiding van de organisatie, Audit Service Brabant BV, op zich gaan nemen.
Binnen Audit Service Brabant zullen voortaan de controleopdrachten voor de aangesloten kantoren worden uitgevoerd, maar ook voor cliënten die daartoe rechtstreeks opdracht geven. Daarnaast richt Audit Service Brabant zich ook nadrukkelijk op andere accountantskantoren die het controlewerk willen uitbesteden aan een partij die beschikt over de knowhow en die niet als concurrent hoeft te worden gezien.
Brabant, Biemans en Dommeldael beschikken zelf al over een Wta-vergunning maar zijn volgens eigen zeggen door de krachtenbundeling nog beter in staat om controles efficiënt uit te voeren. Audit Service Brabant zal zich op korte termijn aansluiten bij kantorennetwerk SRA.
Paul Koster: ‘Laat commissarissen accountant benoemen’
Bij het benoemen van een controlerend accountant zou de raad van commissarissen een leidende rol moeten vervullen. Dat zou de onafhankelijkheid van accountants ten goede komen. Aldus Paul Koster in een keynote speech tijdens een internationale bijeenkomst met ruim 150 accountants werkzaam in de Golfregio op 13 december 2010. De bijeenkomst ‘ Developments in the Audit Profession: Towards World’s Best Practice in the GCC’ was georganiseerd door de Dubai Financial Services Authority (DFSA), waar Koster (oud-AFM-bestuurder) chief executive is.
Zijn stellingname komt overeen met die van de NBA in haar Plan van Aanpak. Eerder pleitte hij voor een systeem waarbij een centrale trust, gefinancierd door ondernemingen, onafhankelijk de controlerend accountant inhuurt. De DFSA-topman ziet de ‘commissarissenroute’ op zijn minst als alternatief.
Ook los van de benoeming kan het contact tussen controlerend accountant en commissarissen een stuk frequenter en intensiever dan nu, vindt Koster.
In zijn speech zegt Koster verder voorstander te zijn van verplichte partnerrotatie, niet van verplichte kantoorrotatie. Dit vanwege de opgedane kennis die dan verloren zou gaan: “I am of the view that rotation of the audit partner every seven years appears reasonable, based on the cost associated in terms of acquiring the knowledge base.”
Rijksoverheid e-factureert
Bedrijven kunnen sinds 1 januari 2011 hun rekeningen elektronisch indienen bij het Rijk. Alle 78 rijksoverheidsorganisaties zijn verplicht elektronische facturen te ontvangen via Digipoort, het elektronisch postkantoor van de overheid dat zorgt dat e-facturen bij de juiste organisatie terechtkomen.
Bedrijven die e-facturen willen gaan sturen, kunnen op de website van Logius, de beheerder van Digipoort, een aansluitkit downloaden. Minister Verhagen van Economische Zaken wil dat in 2018 alle overheden (provincies, waterschappen, gemeenten) klaar zijn om elektronische facturen te ontvangen.
E&Y aangeklaagd wegens rol bij Lehman
De New Yorkse aanklager Andrew Cuomo heeft een formele civiele aanklacht ingediend tegen Ernst & Young vanwege de rol van het kantoor bij het opfleuren van de cijfers door de in 2008 ineengestorte bank Lehman Brothers. Het kantoor wordt verweten “er bij te hebben gestaan” terwijl de zakenbank beleggers misleidde over haar financiële gezondheid.
De zaak concentreert zich op de zogenoemde repo-transacties die de door de bank gelopen risico’s kunstmatig lager deden lijken dan ze in werkelijkheid waren. Lehman Brothers was lange tijd een van de grootste controleklanten van Ernst & Young.
De zaak is onderdeel van een breder onderzoek naar praktijken waarbij banken hun schuldniveau kunstmatig aan het zicht onttrokken door schulden vlak voor elke kwartaalrapportage via tijdelijke ‘repo-transacties’ van de balans te halen. Ook Bank of America wordt in dat verband op de korrel genomen. De repo-praktijk bij Lehman kwam in maart 2010 aan het licht in het onderzoeksverslag van de curatoren.
Ernst & Young gaf in de jaren 2001-2007 steeds een ‘schone’ goedkeurende verklaring bij de cijfers. Het kantoor wordt in dat verband ‘nalatigheid’ en ‘wangedrag’ (malpractice) verweten, evenals het niet reageren op een klokkenluider binnen Lehman Brothers (senior vice president Matthew Lee) die de ‘rode vlag hees’ over de verhullende repo-transacties. Ook de Britse Financial Reporting Council onderzoekt de rol van Ernst & Young bij de ineenstorting van Lehman.
Verkeerd gestrikt?
Heb je een ‘verkeerde’ stropdasknoop, dan zien mensen je als ‘onbetrouwbaar’. Hetzelfde geldt voor te korte sokken of rokken en ruiken naar uien of knoflook. Als je de Zwitserse bank UBS moet geloven tenminste. UBS publiceerde richtlijnen voor medewerkers op het gebied van kleding en verzorging als onderdeel van een pilot en denkt dat het vertrouwen in de bank herstelt als medewerkers het 43-pagina tellende ‘dresscode’-document naleven.
Enkele ‘do’s’ voor vrouwen:
- Knoop je jasje dicht als je staat.
- Doe je jasje open als je zit (uiteraard!).
- Houd uitgroei bij (voorwaarde is natuurlijk dat je je haar verft).
Enkele voorschriften voor mannen:
- Draag een zwart, donkergrijs of donkerblauw pak.
- Hang je colbert aan een grote kledinghanger (anders verdwijnt de vorm van de schouders).
- Maak om de vier weken een afspraak met de kapper.
In het oog springend is de richtlijn dat niet elke stropdasknoop voor elke persoon geschikt is. De knoop moet passen bij de vorm van het gezicht en/of lichaam. Dus strik een halve windsor als je een smal gezicht hebt en een dubbele bij een wat voller gezicht. Of was het nu andersom? UBS zal het weten.
Slechts vijf accountancyaanbieders?
“In Nederland is op de middellange termijn plaats voor hooguit vijf grote nationale aanbieders van accountants- en adviesdiensten. Kleinere organisaties kunnen op termijn de noodzakelijke investeringen en overhead niet meer opbrengen en ondernemers zijn niet bereid om te betalen voor inefficiënte dienstverlening.” Deze ‘gemeenschappelijke visie’ uitten Flynth en de GIBO Groep toen ze afgelopen zomer hun fusieplannen bekendmaakten. Nu die fusie een feit is denken ze er niet anders over.
Maar collega-kantoren trekken die stelling in twijfel. “Ook wij denken dat er meer en meer schaalvergroting zal zijn binnen onze branche”, zegt Frank Ponsioen, partner bij Grant Thornton. “Maar naast de big four-kantoren is in Nederland ruimte voor meer dan één andere aanbieder op nationaal niveau. Welk aantal dat exact is zal de toekomst moeten leren.”
Ponsioen sluit niet uit dat ook Grant Thornton zich door de marktontwikkeling op het fusiepad zal
bewegen. “Wij streven in de nabije toekomst verdere groei na, waarbij fusies en samenwerkingsverbanden tot de reële mogelijkheden behoren.”
BDO waagt zich niet aan een voorspelling over de nationale accountancymarkt. “Want over welke
nationale markt en welke soorten dienstverlening spreek je dan?”, zegt woordvoerder Daan van den
Broek van BDO. “Per marktsegment hebben we wel aardig zicht op een aantal belangrijke ontwikkelingen. Daar hoort ook schaalvergroting bij. Maar veel hangt ook af van wetgeving. Welke invloed heeft bijvoorbeeld de Green Paper van de EU op de Nederlandse regelgeving?”
Omzetdaling KPMG en E&Y
De omzet van KPMG Nederland is het afgelopen boekjaar (tot 30 september 2010) met zes procent gedaald van 676 miljoen euro in 2009 tot 635 miljoen euro in 2010. De auditpraktijk daalde nog sterker: met 8,7 procent naar 284 miljoen euro. De adviesomzet daalde met 4,9 procent naar 196 miljoen euro, die van de belastingadviespraktijk (KPMG Meijburg & Co) met 2,2 procent naar 156 miljoen euro. Het aandeel van audit in de totale omzet nam af van 46 tot 44,7 procent.
Ook de omzet van Ernst & Young Nederland liep in 2009/2010 (tot 30 juni 2010) terug, met 8,1 procent van 719,8 miljoen euro tot 661,7 miljoen euro. Wel tekent het kantoor daarbij aan dat het vorige boekjaar 53 weken telde in plaats van de huidige 52 weken en dat bepaalde vestigingen en onderdelen zijn verkocht. Daarvoor gecorrigeerd bedraagt de omzetdaling 5,7 procent.
Rob Bosman naar Accountantskamer en SRA
Rob Bosman, directeur beroepsontwikkeling en -reglementering bij de NBA, is per 1 januari 2011
benoemd tot lid van de Accountantskamer in Zwolle. Daarnaast is hij per die datum adviseur bij SRA. Bij SRA gaat Bosman parttime het bestuur adviseren, op diverse terreinen zal hij een klankbordfunctie
vervullen voor het Vaktechnisch Bureau.
Bosman was eerder partner bij KPMG en was onder andere intensief betrokken bij de herziening van de
beroepsregelgeving, waaronder de implementatie van de Verordening Gedragscode en de International Standards on Auditing (ISA). Eerder dit jaar kondigde Bosman aan dat hij het voornemen had de beroepsorganisatie eind 2010 te zullen verlaten.
Gratis informatie over faillissementen
De nieuwe website Faillissementsdossier.nl stelt alle informatie over faillissementen gratis beschikbaar. Initiatiefnemer Marcel van den Berg: “Het is voor klanten en leveranciers belangrijk om geïnformeerd te zijn als de partij waarmee zij zaken willen doen in surseillance verkeert of failliet is geweest.”
Faillissemensdossier.nl haalt de informatie uit openbare bronnen, zoals Kamers van Koophandel en de Raad voor de rechtspraak. “Vroeger kon je informatie over faillissementen alleen inzien bij de rechtbank, tegenwoordig kan iedereen er via internet bij komen.”
Het is volgens Van den Berg “niet meer van deze tijd” om deze informatie vervolgens weer te verbergen op besloten websites. “Pas wanneer het gaat om specifiekere informatie, bijvoorbeeld het aantal faillissementen per sector, vragen wij geld. Ook willen wij inkomsten genereren via advertising.”
Mkb ervaart weinig lastenverlichting
Slechts acht procent van de mkb’ers heeft daadwerkelijk iets gemerkt van het beleid van het vorige kabinet om de administratieve lasten met een kwart terug te dringen. Dit blijkt uit onderzoek van EIM. In 2007 had nog 24 procent van de mkb’ers de hoop op vermindering van de administratieve lasten, op dit moment verwacht slechts 21 procent dit in de komende jaren. Bijna 78 procent ergert zich op enigerlei wijze aan verplichte administratieve handelingen. De verplichtingen rond belasting (21 procent), administratie in het algemeen (acht procent) en de strikte controles en toezicht (zeven procent) wekken in 2010 de meeste ergernis op. Die rondom milieu en arbo staan op de vierde en vijfde plaats. Op zes tot en met tien staan het aanvragen van vergunningen, statistieken/enquêtes, personeelsadministratie, gemeentelijke verplichtingen en de kilometeradministratie.
Jos Nijhuis machtigste RA
Volgens de jaarlijkse Volkskrant Top 200 van machtigste Nederlanders is oud-PwC-voorzitter Jos
Nijhuis (Schiphol-baas en commissaris van SNS Reaal) de invloedrijkste RA en Jaap van Manen de snelste stijger. De totale lijst telt dezelfde acht (register)accountants als in 2009. Van hen is alleen Herman Dijkhuizen nog actief in het openbaar beroep. Van Manen nam eind 2010 afscheid als partner van PwC, is onder meer lid van de Monitoring Commissie Corporate Governance Code en per 1 januari 2011 commissaris bij De Nederlandsche Bank. Die laatste benoeming droeg zonder twijfel bij aan zijn spectaculaire stijging.
Bernard Wientjes (VNO-NCW) is Alexander Rinnooy Kan (SER) voor het eerst sinds jaren gepasseerd als nummer één.
Machtigste RA’s 2010 (2009):
21 (23) Jos Nijhuis, president-directeur Schiphol
32 (35) Kees van der Waaij, directievoorzitter Unilever Nederland
33 (94) Jaap van Manen, PwC-partner en hoogleraar
53 (42) Kees Storm, oud-Aegon topman
66 (55) Arie Brienen, directeur Jaarbeurs Utrecht
145 (149) Ben van der Veer, oud-bestuursvoorzitter KPMG
170 (196) Henk Sheffers, oud-financieel bestuurder SHV Holdings
180 (183) Herman Dijkhuizen, bestuursvoorzitter KPMG
Kees Storm hoogste RA-commissaris
Iets na de Volkskrant-lijst publiceerde zakentijdschrift Management Scope zijn jaarlijkse Top 50 van commissarissen. Die lijst telt dezelfde zes RA’s als vorig jaar.
RA topcommissarissen 2010 (2009):
4 (3) Kees Storm (ex-ceo Aegon), KLM (v), Pon Holdings, Unilever, Aegon, InBev Baxter International
9 (15) Ben van der Veer (ex-bestuursvoorzitter KPMG), Aegon, TomTom, Reed Elsevier, FrieslandCampina, Siemens Nederland
18 (26) Henk Scheffers (ex-cfo SHV), Wolters Kluwer, BAM Groep, Aalberts (v), FrieslandCampina
29 (21) Herman Hazewinkel (ex-vicevoorzitter Volker Wessels), TKH Group (v), Schiphol Group, North Sea Petroleum Holding (v), Reggefiber (v), Boskalis, Reggeborgh Groep, Zeeman.
35 (38) Robert-Jan van de Kraats (cfo Randstad), Ordina, SNS Reaal
45 (45) Rob Ruijter (interim-cfo ASM International), Wavin, Unit 4 Agresso
v = voorzitter
Oud Nieuws op Accountant.nl
Accountant/Accountant.nl duikt maandelijks in de archieven voor wat historisch perspectief en verrassende feiten. Zie Accountant.nl voor een uitgebreider versie en eerdere afleveringen.
Oud Nieuws (19): Fusiekoorts in accountantsland
“De afgelopen twee jaar is bijna elk accountantskantoor van enige omvang betrokken geweest bij een fusie. Verschillende deskundigen hebben voorspeld dat er binnen afzienbare tijd ruwweg nog twee soorten kantoren zijn: de grote met internationale partners en de kleine die voornamelijk plaatselijk actief zijn.”
Met de fusie van GIBO en Flynth en de daarbij gehanteerde argumentatie in het achterhoofd, een opvallend actuele kenschets van de accountantsmarkt in Nederland. Uit februari 1989. Het tijdschrift Account, dat inmiddels niet meer bestaat, publiceerde een interview met bestuurders van twee middelgrote kantoren, Paardekooper & Hoffman en Walgemoed Groep, over de fusiegolf die het Nederlandse accountantslandschap had overspoeld. Die zagen een fusie van hun kantoren nog niet zo snel gebeuren.
“Alle argumenten waarom wij niet langer zelfstandig zouden kunnen blijven, zijn mij bekend. Automatisering van de controle en van je eigen organisatie, de noodzaak van het hebben van een grote internationale partner, het bijhouden van de ontwikkelingen in de vaktechniek: dat kan allemaal alleen als je aansluiting zoekt bij een grote maatschap. Nou, dat ontken ik dus”, zei S.J.M. Ackermans RA, voorzitter van de maatschap Walgemoed, in dat interview.
Walgemoed fuseerde overigens in 2000 met BDO Camps Obers. Paardekooper & Hoffman is nu onderdeel van Mazars.
(Voor een veel uitgebreider versie met overzicht van toenmalige fusiebewegingen, zie Accountant.nl.)