Magazine 01 december 2014

Gespot - december 2014

Wat gebeurt er aan het front van wetenschap en onderzoek? Een maandelijkse selectie van lezenswaardige publicaties uit binnen en buitenland.

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 12, 2014

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

Tekst: Joost van Buuren en Chris Knoops

Old boys network

Audit committees worden geacht volledig onafhankelijk te zijn. Uit onderzoek blijkt dat er vaak goede relaties bestaan tussen leden van audit committees en ceo's. Als dit het geval is, dan blijkt dat er meer winststuring wordt toegestaan. Ook externe accountants blijken gevoelig voor deze relatie: de kans op een controleverklaring met een continuïteitsparagraaf neemt af en accountants rapporteren minder vaak tekortkomingen in de interne beheersing van bedrijven. 

• Bruynseels, L., & Cardinaels, E. (2014). The audit committee: Management watchdog or personal friend of the CEO? The Accounting Review, 89(1), 113-145

Audit committee kwaliteit

Wat bepaalt de effectiviteit van een audit committee? Amerikaanse onderzoekers beoordeelden of branchespecialisatie en financiële expertise de effectiviteit van de audit committee versterken. Het onderzoek suggereert dat dit het geval is: de kwaliteit van de financiële verslaggeving wordt er door verhoogd. De effectiviteit van de audit committee wordt nog hoger als de leden zowel branchespecialisten als financieel experts zijn.

• Cohen, J.R., Hoitash, U., Krishnamoorthy, G., & Wright, A.M. (2014). The effect of audit committee industry expertise on monitoring the financial reporting process. The Accounting Review, 89(1), 243-273

Management cultuur en controlekwaliteit

Wat voor impact heeft de managementcultuur op de controlekwaliteit? Onderzoekers testten dit door de effecten van een cultuur met een open, constructief klimaat af te zetten tegen een cultuur waar fouten worden afgestraft. Het onderzoek suggereert dat in een straf-georiënteerde cultuur minder interne fouten worden gerapporteerd, wat de controlekwaliteit zou kunnen verlagen.

• Gold, A., Gronewold, U., & Salterio, S.E. (2014). Error management in audit firms: Error climate, type, and originator. The Accounting Review, 89(1), 303-330

Controlekosten beursfondsen

In het afgelopen decennium zijn er veel nieuwe regels ingevoerd voor beursfondsen. Amerikaanse onderzoekers hebben het effect van deze regels op de stijging van de controlekosten nader bestudeerd. Volgens het onderzoek hebben Amerikaanse beursfondsen circa 22 procent hogere controlekosten dan vergelijkbare private bedrijven. De onderzoekers verklaren deze hogere kosten door toegenomen aansprakelijkheidsrisico's van accountantskantoren.

• Badertscher, B., Jorgensen, B., Katz, S., & Kinney, W. (2014). Public equity and audit pricing in the United States. Journal of Accounting Research, 52(2), 303-339

Nieuwe controleverklaring

Hoewel de regelgeving zich nog in een conceptfase bevindt, is in Nederland de nieuwe controleverklaring over verslagjaar 2013 al toegepast bij een derde van de beursondernemingen. Dit artikel gaat in op de ontwikkelingen op dit gebied in Nederland en internationaal en zet de eerste praktijkervaringen op een rij. Met de nieuwe controleverklaring wordt een belangrijke stap gezet om te voldoen aan de verwachtingen van het maatschappelijk verkeer. Nederland loopt samen met het Verenigd Koninkrijk op de internationale ontwikkelingen vooruit.

• Bos, A. de, & Strating, H. (2014). Nieuwe controleverklaring bezig aan snelle opmars. Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie, 88(11), 430-439

Harmonisatie verslaggeving overheden

De Europese schuldencrisis heeft duidelijk gemaakt dat de jaarrekeningen van de overheden van de lidstaten van de Europese Unie een beperkt inzicht bieden in hun financiële positie. De Europese Commissie stelt voor de International Public Sector Accounting Standards, of een Europese variant daarvan verplicht te stellen voor centrale en lokale overheden. De auteur beschrijft de verslaggevingsstandaarden die het Rijk in Nederland nu hanteert en hij analyseert de verschillen met IPSAS.

• Schaik, F.D.J. van (2014). Financiële verslaggeving door het Rijk vergeleken met IPSAS. Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie, 88(11), 440-449

Beheersing cyberrisico's

De auteurspresenteren een high-level model voor de integrale beheersing van cyberrisico's. Het model is ontworpen om organisaties strategische ondersteuning te bieden. Het is generiek opgezet zodat organisaties systematisch hun huidige situatie kunnen analyseren. Het model is opgebouwd rondom cyber als centrale component, die door vier bouwstenen wordt omsloten: risico's, reputatie en middelen, respons, en bronnen. Hiervoor zijn handvatten uitgewerkt die bedrijven helpen om cyberrisico's op een integrale manier te beheersen.

• Shahim, A., Batenburg, R.S., & Geusebroek, J. (2014). Een high-level beheersingsmodel voor cyberrisico's. Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie, 88(11), 450-457

Koersbewegingen

Financieel analisten publiceren adviezen om aandelen te kopen, houden of verkopen. De publicatie van deze adviezen gaat koersveranderingen, waarbij opwaarderingen doorgaans zijn gerelateerd aan koersstijgingen en afwaarderingen aan koersdalingen. De grootste koersverandering vindt plaats voorafgaand aan de uitgifte van het advies mogelijk als gevolg van het lekken van ophanden zijnde analistenrapporten. Ná de bekendwording van een afwaardering daalt de koers gemiddeld gezien ook nog in de erop volgende week.

• Gerritsen, D.F. (2014). Koersbewegingen rond de publicatie van beleggingsadviezen op de Nederlandse aandelenmarkt van 1995 tot 2013. Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie, 88(11), 458-465