Magazine 01 december 2011

Gespot - december 2011

Wat gebeurt er aan het front van wetenschap en onderzoek? Een maandelijkse selectie van lezenswaardige publicaties uit binnen en buitenland.

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 12, 2011

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

» Download dit artikel in pdf

Waardering financiële instrumenten tegen reële waarde en financiële crisis

In dit artikel worden argumenten gegeven ter onderbouwing van het waarderen van financiële instrumenten tegen reële waarde. De auteur betoogt dat het geamortiseerde-kostprijsmodel heeft gefaald in het tijdig in de financiële cijfers verwerken van de gevolgen van de financiële crisis. Ook lessen uit eerdere crises, en onderzoek waaruit blijkt dat waarderingen tegen reële waarde het best correleren met het rente- en kredietrisico van banken, onderbouwen de wenselijkheid van een full fair value-model.

• Thomas J. Linsmeier, Financial Reporting and Financial Crises: The Case for Measuring Financial Instruments at Fair Value in the Financial Statements. Accounting Horizons, volume 25, no. 2, 2011, pages 285-314

Onderzoek jaarverslagen

Het MAB van december 2011 betreft het jaarlijks terugkomende Onderzoek Jaarverslaggeving ‘Het jaar 2010 verslagen’. Er wordt verslag gedaan van de kwaliteit van de financiële verslaggeving. Evenals in voorgaande edities zijn de onderwerpen gekozen op grond van hun actualiteit. Onderwerpen zijn: 1. de presentatie-alternatieven in primaire financiële overzichten en het gebruik van alternatieve (non-GAAP) winstbegrippen, 2. de eerste toepassing van IFRS 3-Revised over bedrijfscombinaties, 3 de eerste toepassing van regelgeving over pensioenen (RJ 271.3), 4. onderzoek naar de naleving van de Code Banken, 5. de kwaliteit van naleving van de risicotoelichtingsbepalingen van IFRS 7 bij Nederlandse en Europese banken, en 6. de kwaliteit van informatie omtrent het beleggingsbeleid, premiebeleid en toeslagbeleid van pensioenfondsen. Rode draad van deze artikelen is dat er nog genoeg ruimte voor verbetering is. De artikelen bevatten allen best practices.

• Ralph ter Hoeven, Quality? What quality?;
• Jan Backhuijs en Chris Knoops, Keuzes en alternatieven in de presentaties van de primaire overzichten onder IFRS;
• Ronald de Feijter en Leo van der Tas, Bedrijfscombinaties en transacties met minderheidsaandeelhouders;
• Ralph ter Hoeven, Inhoud, gevolgen en toepassing van nieuwe pensioenverslaggevingsregels in Nederland;
• Auke de Bos, Henk Edelman, Johan Scheffe en Marlène Jans-van Wieringen, Code Banken: op weg naar vertrouwen?;
• Bert-Jan Bout, Toepassing IFRS 7 door Nederlandse en Europese banken;
• Anne Laning en Henk Langendijk, Pensioenfondsen: voldoende verantwoording in hun jaarverslag omtrent beleggingsbeleid, premiebeleid en toeslagbeleid?

MAB, december 2011

XBRL en fouten in jaarrekening

XBRL heeft de potentie om de transparantie van financiële verslaggeving te verbeteren. Maar vanwege de complexiteit is ook het risico van fouten groter. Dit artikel doet verslag van de ervaringen met fouten in XBRL-jaarrekeningen in de Verenigde Staten. De SEC vereist sinds juni 2009 deponering van jaarrekeningen in XBRL-opmaak.

• Jon Bartley, Al Y. S. Chen en Eileen Z. Taylor, A Comparison of XBRL Filings to Corporate 10-Ks-Evidence from the Voluntary Filing Program. Accounting Horizons, volume 25, no. 2, 2011, pages 227-245

Lessor accounting

De verwerking van leasecontracten staat sinds de Exposure Draft van de IASB, waarin wordt voorgesteld om het onderscheid tussen operationele en financiële leasing af te schaffen, weer volop in de belangstelling. De meeste aandacht is daarbij gericht op de lessee. Dit artikel behandelt de belangrijkste vraagstukken van lease accounting vanuit het gezichtspunt van de lessor, met een nadruk op de informatieverschaffing. De analyse is mede gebaseerd op een onderzoek van de jaarrekeningen van 57 van de honderd grootste machineverhuurbedrijven in de VS.

• Mark P. Bauman en Richard N. Francis, Issues in Lessor Accounting: The Forgotten Half of Lease Accounting. Accounting Horizons, volume 25, no. 2, 2011, pages 247-266

Voorzichtigheid in financiële verslaggeving technologiesector

Technologiebedrijven in de VS zijn relatief voorzichtiger in de financiële verslaggeving dan andere ondernemingen. Dit wordt veroorzaakt door de conservatieve FASB standaard SFAS 2, maar ook doordat de technologiebedrijven blootstaan aan hogere risico's van aansprakelijkstelling door aandeelhouders.

• Uday Chandra, Income Conservatism in the U.S. Technology Sector. Accounting Horizons, volume 25, no. 2, 2011, pages 285-314

Kwaliteit accountantscontrole en reële winststuring

Sturing van winstcijfers door het management is mogelijk door administratieve maatregelen en reële maatregelen. Uit onderzoek blijkt dat kwalitatief hoogwaardige accountants grotere beperkingen opleggen aan de mogelijkheid van winststuring door administratieve maatregelen, maar dat het management als gevolg daarvan meer reële transacties onderneemt om de winst te sturen.

• Wuchun Chi, Ling Lei Lisic en Mikhail Pevzner, Is Enhanced Audit Quality Associated with Greater Real Earnings Management? Accounting Horizons, volume 25, no. 2, 2011, pages 409-417