Magazine Vandaag

Bronnen

Slimmer werken met AI - Financieel management - Etiquette op het werk - Elly's boekblog.

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 1, 2025

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

» Download dit artikel in pdf
» Download het hele nummer (pdf)

Rob Heinsbroek

Slimmer werken met AI

"Why don't you just google it?" Deze zin zou binnenkort weleens vervangen kunnen worden door "Waarom vraag je het niet aan ChatGPT?".

We kunnen een hele inleiding schrijven met de dooddoener dat de ontwikkelingen op het gebied van kunstmatige intelligentie AI zo ongelooflijk snel gaan. Maar dat weet iedereen ondertussen wel die een beetje de krant leest of een goede introductiesessie van ChatGPT meemaakte. Het lerend vermogen van AI is hoog, zeer hoog. ChatGPT ontwikkelde zich niet voor niets in zeer korte tijd tot een favoriet instrument voor de 'vooruitstrevende' scholier en student die hun papers een stuk sneller afhebben dan voorheen. En eerlijk is eerlijk, uw recensent zou ook in de verleiding kunnen komen. Maar heeft de verleiding toch nog kunnen weerstaan.

Maar dit is genoeg malligheid. Mollick richt zich in zijn boek op de echt serieuze mogelijkheden en toepassingen van AI. Die richten zich vooral op mensen die met data en informatie werken en accountants horen daar zeker bij.

De 'drie slapeloze nachten' uit de inleiding door Ethan Mollick zijn een fantastische parabel. Als je na een eerste kennismaking je echt realiseert waartoe large language models (LLM's) zoals ChatGPT in staat zijn, gaan sommigen zich behoorlijk zorgen maken. Het is ook niet voor niets dat dergelijke LLM's in recente jaren de Turingtest en de Lovelace-test haalden (de liefhebbers kunnen nu even googlen op de betekenis van deze testen, vraag het ChatGPT, of lees pagina's 76-81).

Gelukkig is Mollick geen doemprofeet met onheilspellende verhalen dat de robots ons gaan koloniseren maar ziet juist de mogelijkheden om werkzaamheden te verbeteren en efficiënter in te richten. Hierbij is hij niet blind voor mogelijke nadelen en hij is ook eerlijk over het feit dat wat hij nu opschrijft in dit interessante boek, over zes maanden gedeeltelijk al kan zijn ingehaald. Maar in elk geval geeft hij een gezond kritische en positieve draai aan de ontwikkelingen en laat zien hoe AI als een extra middel - naast de menselijke intelligentie - kan worden gebruikt. Mens en machine werken samen en creëren daarmee co-intelligentie, daar komt het op neer.

Tot slot van deze recensie een disclaimer die we misschien vanaf nu standaard onder een echt zelfgeschreven tekst moeten gaan opnemen; 'Deze tekst is zelf bedacht en geschreven door een echt mens van vlees en bloed, tezamen met alle eigenaardigheden, vooroordelen en taalfouten die daar bij horen.' Zo iets?

Ethan Mollick: Co-intelligentie - slimmer werken met AI, POM Press 2024. ISBN 978 94 9321 3845

Financieel management

Wanneer mogen we een boek een 'dikke pil' noemen? Meer dan vijfhonderd pagina's lijkt een goede grens te zijn. In dat geval kwalificeert dit boek er precies voor met 502 pagina's over financieel management van organisaties.

En de 502 pagina's worden nuttig besteed. Er is weinig in financieel management en control wat de lezer niet tegenkomt. Er zijn hoofdstukken over onder andere bestuurlijke informatieverzorging, inkomsten, kosten, investeringen en de planning en controlcyclus. Het boek is wat dat betreft zeer compleet en de uitleg vindt op een toegankelijke manier plaats. Verder zijn er uitgebreide antwoorden op de toetsvragen uit het boek en is er een begrippenlijst van zestig pagina's.

Zodoende lijkt deze dikke pil zich ook goed te lenen voor vormen van zelfstudie en is het een uitgebreid en compleet naslagwerk voor financieel managers en geïnteresseerden in deze materie.

Tjalling Palmbergen: financieel management van organisaties, ISBN 978 90 82850703

Etiquette op het werk

Etiquette ouderwets? Nee, niks daarvan. Zoals Isabelle Coppens in haar inleiding al opmerkt zorgt etiquette voor duidelijkheid en een helder kader voor de omgang met andere mensen.

En eerlijk gezegd, als Nederlanders staan wij vaak voor onze nuchterheid en directheid maar kunnen we misschien best wel wat etiquette gebruiken.

Niet enkel bij de chique dinerafspraak met een klant maar juist ook bij de alledaagse omgang met elkaar en collega's op kantoor - of in de virtuele wereld van online vergaderingen en besprekingen. Zoals Coppens terecht opmerkt is etiquette niets meer en minder dan "respectvol en attent zijn voor andere mensen in het dagelijks leven".

Hiervoor biedt Coppens ons een aantal handvatten en leidraden. Met hoofdstukjes over omgangsvormen, sollicitaties, meetings, communicatie, zakelijke events en professioneel voorkomen passeren de belangrijkste aandachtsgebieden de revue.

En ja, ook de door velen verfoeide kledingvoorschriften komen aan bod. Maar ook hier geldt dat je met 'gezond verstand' een heel eind komt. Mannen in pak en das? Alleen indien het gebruikelijk is bij de organisatie of voor die enkele gelegenheid. En graag een pak in marineblauw of donkergrijs, géén zwart. En voor de dames? Mantelpakjes zijn echt niet verplicht. Maar een jurk of rok wel minstens tot aan de knie, dat dan weer wel.

Geen gekke dingen doen en niet te veel opvallen, daar komt het eigenlijk op neer. En dit alles in een prettige leesstijl levert de conclusie op dat dit gewoon een handig boekje is.

Isabelle Coppens: Etiquette op het werk - de kunst van attent en respectvol omgaan met collega's en klanten, Lannoo 2024, ISBN 978 94 014 3986 2

Elly's boekblog

Elly Stroo Cloeck

Nexus

Sinds 20 januari jl. schokt Trump de VS en de wereld met zijn plannen voor de overname van Groenland, het Panamakanaal en de Gazastrook en zijn autocratische gedrag binnen de VS (ik schrijf dit op 5 februari). En terwijl ik de nieuwsberichten lees las ik ook, eindelijk, Nexus, van Yuval Noah Harari. Wat hebben die twee met elkaar te maken?

Democratie, dictatuur, zelfcorrigerende mechanismen en AI. Kan Harari, een historicus, wel wat zinnigs over AI zeggen? Ja. AI is een informatierevolutie en die waren er in het verleden meer. In Nexus analyseert hij hoe informatie de wereld vormgeeft, hoe het zorgt voor waarheid, wijsheid en tenslotte macht (volgens de 'naïeve kijk') of direct voor macht (volgens de 'populistische kijk'). En hoe informatienetwerken democratieën, autocratieën én totalitaire regimes beïnvloeden en vice versa.

Bijvoorbeeld hoe de Bijbel tot stand kwam: kerkvaders selecteerden wat er wél en niet in terechtkwam. Het misogyne 1Timoteüs wel en de tolerantere Handelingen van Thekla niet. Deze macht van de kerk beïnvloedde eeuwenlang de samenleving. De kerk had de boekproductie in handen en bepaalde wat men las. Algoritmen bepalen óók wat je leest, wat bovenaan je tijdlijn komt en wat wordt onderdrukt. Deze macht van big tech beïnvloedt de samenleving nú. En lijkt in handen van Trump.

Harari beperkt zich niet tot historische parallellen, maar trekt zijn analyses door naar een autonome AI en de schade die het kan toebrengen aan democratieën én totalitaire regimes. Die laatste nog het meest, tot mijn verrassing. Want bij gebrek aan zelfcorrigerende mechanismen, die kenmerkend voor een democratie zijn, hoeft het maar één persoon te manipuleren, de Grote Leider. Trump lijkt mij behoorlijk manipuleerbaar en droomt van een dictatuur. Relevant boek!

Yuval Noah Harari, Nexus, Thomas Rap, 2024, ISBN 9789400411517

Elly Stroo Cloeck schrijft recensies en samenvattingen van managementboeken, te vinden op 1001managementboeken.nl.