Wie zonder zonde is
Ik ben niet vrij van zonden. Ik rijd wel eens te hard en ga een enkele keer met de auto nog net door ‘donker-oranje’.
Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 3, 2023
Bekijk alle artikelen uit dit nummer
» Download dit artikel in pdf
» Download het hele nummer (pdf)
Marc Schweppe
Ik ben niet meer teruggegaan, toen thuis ooit bleek dat een kledingwinkel één van de door mij gekochte kledingstukken (een best dure trui, geloof ik) was vergeten aan te slaan. Ik spiekte vroeger niet op school en nam ook geen spiekbriefjes mee. Te schijterig voor, ik was een nogal braaf jongetje. Maar ik las voor mijn boekenlijst wel eens een samenvatting van iemand anders, in plaats van dat complete Engelstalige boek. En als ik de antwoorden van een examen vooraf had kunnen inzien, had ik ze misschien wel gebruikt.
“Just when I thought I was out, they pull me back in!”, verzucht Al Pacino in zijn rol als maffiabaas Michael Corleone in het derde deel van The Godfather-trilogie. Zo voelde het deze zomer weer even voor het accountantsberoep. Ging het in het verleden veel over zorgen rondom commercialisering en kwaliteit, de laatste paar jaar leek het beroep dat station grotendeels gepasseerd en speelden er andere thema’s: de krappe arbeidsmarkt, beperkte keus in oob-kantoren, de komst van private investeerders, nieuwe technologie. Het dieptepunt voor de sector, eind 2013-begin 2014, leek sinds het rapport In het publiek belang stap voor stap overwonnen. Maar tien jaar later blijkt dat de weg naar boven nog vol hobbels en valkuilen zit. En dat meer regeltjes, checklists en toetsingen niet per se de panacee voor alle oude kwalen van het accountantsvak zijn. “Peeping-driven progress”, zo viel op social media te lezen, na het bekend worden van de examenfraude binnen KPMG. Een vileine variant op het motto van de organisatie, dat met enorme letters op het dito Amstelveense hoofdkantoor langs de A9 te lezen is.
In het kader van de compliance moet iedereen binnen accountantsorganisaties anno nu regelmatig aan de bak met verplichte en vrijwillige toetsingen; van de postkamer tot de bestuurskamer. Toetsingen die in de optiek van de deelnemers ongetwijfeld meer of minder zinnig zijn, op het verkeerde moment moeten worden ingevuld, te veel tijd kosten of te geestdodend zijn voor de vele slimme denkers binnen een grote accountants- en adviesorganisatie. Dan kiest zelfs de voorzitter van de rvc blijkbaar voor de makkelijke weg, als hij net in een time squeeze zit.
De storm die door het gesjoemel met interne toetsingen over KPMG kwam deze zomer, zal ongetwijfeld voor veel onrust zorgen bij andere marktpartijen. Daar lopen immers ook nog onderzoeken naar mogelijke examenfraude en je mag ervan uitgaan dat de uitkomst niet alleen maar heilige boontjes oplevert. Zelfde soort toetsingen, zelfde volle agenda’s, zelfde tijdsdruk. Dus is het straks vooral zoeken naar de juiste timing, framing, excuses en aangekondigde maatregelen bij het presenteren van de uitkomsten.
De weg naar boven, waarvan ik oprecht geloof dat het beroep die heeft gevonden, zit vol hobbels en valkuilen. Te midden van alle commentaren, scherpe oordelen, columns en opinies van journalisten, hoogleraren en andere vrije denkers, zwijgen grote kantoren daarom voorlopig als het graf over de examenfraude bij de Amstelveense collega’s. Wie zonder zonde is, werpe de eerste steen.