Magazine 08 maart 2023

Bronnen

Te mooi om waar te zijn - Een gewaarschuwd mens… - Ondertussen op kantoor - Elly's boekblog.

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 1, 2023

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

» Download dit artikel (pdf)
» Download het hele nummer (pdf)

Rob Heinsbroek

Te mooi om waar te zijn

If it is too good to be true, it usually is… Een waarheid als een koe, een waarschuwing die al heel lang als een rode vlag zou moeten dienen, maar toch gaan er altijd weer hele volksstammen voor de bijl als er een prachtig en aanstekelijk verhaal over hoge rendementen op korte termijn met weinig tot geen risico langskomt.

Overigens, de oplettende lezer zal misschien denken ‘Wacht eens even, heeft Roel Janssen niet eerder een boek over financiële schandalen geschreven?’. Ja, inderdaad. In 2011 verscheen Grof geld (zie Accountant nummer 5 uit mei 2011) en dit boek Gokkers & graaiers is een volledig herziene uitgave hiervan. En dat komt prima uit, want dat betekent dat er onder andere een aantal nieuwe hoofdstukken zijn toegevoegd over bijvoorbeeld Vestia en ING en die liggen natuurlijk nog heerlijk vers in het geheugen.

Maar eerst - net als in Grof geld - duikt Janssen de geschiedenis in van Nederlandse schandalen en dan komt uiteraard de ‘tulpenmanie’ ook weer prominent langs. En dit blijft toch wel heerlijk leesvoer. ‘Hoe kunnen mensen zo dom zijn?’ Tegelijkertijd, hoe makkelijk is het toch ook om mee te gaan met een soort van collectieve gekte. Overigens vergelijkt Janssen de tulpenbollenmanie met de crypto currencies van vandaag de dag. En dat blijkt in de afgelopen maanden ook nog eens volkomen terecht te zijn.

En natuurlijk krijgt ook Lodewijk Pincoffs zijn eigen hoofdstuk. De Rotterdamse havenbaron uit de negentiende eeuw die er - na zijn omvangrijke malversaties - min of meer voor zorgde dat er een beroepsgroep kwam die onafhankelijk de financiële controle van de boekhouding van bedrijven op zich nam. Namelijk het in 1883 door Barend Moret opgerichte Bureel van Boekhouding Confidencia. Je kunt grote boef Pincoffs dus ook als de godfather van het accountantsberoep in Nederland beschouwen, misschien wel meer dan Limperg, maar dit terzijde.

Duidelijke toevoegingen aan het boek zijn de al genoemde hoofdstukken over Vestia en het witwasschandaal bij ING. Plus nog een nieuw laatste hoofdstuk dat wel bijzonder actueel is. Getiteld ‘Bediende Joost’ behandelt dit de financiële dienstverlening aan Russische bedrijven en oligarchen. Deze ‘bediende Joost’ is uit de (strip)boeken van Marten Toonder over de belevenissen van Olivier B. Bommel en Tom Poes: ‘Met uw welnemen.’

Met ander woorden ‘u vraagt, wij draaien’ en met de gebruikelijke Zuidastarieven levert dat een goed belegde boterham op voor een breed scala aan advocaten, fiscalisten, notarissen, bankiers én accountants. Economisch interessant maar vanuit maatschappelijk oogpunt uitermate discutabel.

Overigens stelt Janssen in zijn inleiding dat dit boek geen conclusies en moralistische vermaningen bevat, maar zo tussen de regels door is de mening van Janssen wel te distilleren.

Enfin, de Engelse uitspraak van aan het begin in gedachte, zullen sommige mensen het wel nooit leren en dat betekent dat we over een pakweg tien jaar hopelijk weer een vervolg krijgen op deze fijne weglezer. Wellicht kan Janssen alvast tijd in zijn agenda reserveren voor een hernieuwde beschrijving van de schandaaltjes die de komende jaren ongetwijfeld gaan plaatsvinden in onze ‘aangeharkte polder met fatsoenlijke bestuurders, deugdzame ondernemers en prudente bankiers’. Tsja, na lezing van dit boek moet je wel naïef zijn om daar nog in te geloven. En dat zijn nu precies de mensen die… ja inderdaad, too good to be true.

Roel Janssen - Gokkers & graaiers: financiële schandalen van de VOC tot de Zuidas, Follow the money/Roel Janssen 2022, ISBN 978 90 8319 605 3

Een gewaarschuwd mens…

Als accountant wil je er graag op tijd bij zijn, vóórdat het verkeerd gaat met de klant. Daartoe biedt dit boekje nuttige leesstof.

Het bevat acht verhalen over fictieve ondernemers en bedrijven, voortgekomen uit een meerjarig onderzoeksproject van de Hogeschool Rotterdam. Let wel, fictief maar wel degelijk gebaseerd op concrete ervaringen.

De verhalen schetsen de problemen als ‘geen strategie’ of ‘geen financieel inzicht’, ‘verkeerde kostenbesparingen’ maar ook de positieve omslag die kan worden gemaakt als de ondernemer en de adviseur/accountant de problematiek (h)erkennen en gezamenlijk aan de slag gaan.

Een interessant boek, zeker voor de accountant werkzaam in de mkb-praktijk.

Diverse auteurs – ‘Ik heb geen probleem’: acht verhalen over ondernemers die het verval van hun bedrijf nog net op tijd opmerkten, Hogeschool Rotterdam - Kenniscentrum Business Innovation 2022, ISBN 9789493012370

Ondertussen op kantoor

Te midden van het actuele debat of we allemaal weer meer dagen naar kantoor moeten krijgen we in elk geval wat tips gepresenteerd om de kantooruurtjes dan maar ook zo succesvol mogelijk door te komen.

In een vrolijke en directe schrijfstijl met de nodige kwinkslagen beschrijft Durlinger een aantal basisregels en ongeschreven regels van het kantoorleven. Zowel handig om weer te ‘wennen’ na al het thuiswerken alsmede een goede gids voor de kantoorjungle die immers ook continu verandert. Het boekje is gericht op de grotere kantoren met een corporate mentaliteit, en inderdaad, die hebben zo hun eigen jargon en regeltjes om door heen te laveren.

Overigens is Durlinger geen fan van hybride werken, dat moet zich naar zijn mening nog maar eens goed bewijzen in de praktijk. In elk geval is de conclusie dat het kantoorleven bijna een vorm van topsport is en deze toegankelijk geschreven gids levert de nodige munitie op om daarin een goede prestatie te leveren.

Koen Durlinger - De survivalgids voor kantoortijgers: succesvol alignen, connecten en levelen tussen negen en vijf, Haystack 2022, ISBN 9789461265210

Elly's boekblog

Elly Stroo Cloeck

Fictie, maar wordt vanzelf non-fictie

… aldus de auteur van Het Alles, Dave Eggers. Na het bepaald stevige en wetenschappelijke Het Klimaatboek had ik in de vakantie zin in een ontspannende roman, zonder klimaatzorgen. In mijn koffer ging de opvolger van De Cirkel, het geweldige boek over Facebook op steroïden. Ik kwam er al snel achter dat Het Alles niét ontspannend was, en wél over het klimaat ging.

The Circle (Facebook) is inmiddels gefuseerd met The Jungle (Amazon), zo beschrijft een hilarisch stukje in het begin. Het nieuwe bedrijf heet nu The Every en het koopt twee bedrijven per week op: productiebedrijven, transportbedrijven, van alles. Precies, ze doen inmiddels Alles. En natuurlijk ontwikkelen ze de meest krankzinnige apps en monitoren, meten en weten Alles. De dappere hoofdpersoon Delaney vindt dit veel te ver gaan en gaat undercover bij The Every om het bedrijf te saboteren.

Tot zover is het boek grappig, spannend én ontspannend. Maar dan (spoiler alert!) bedenkt Delaney de ultieme app, waardoor de hele wereld zich tegen The Every zal keren. Haar idee? Beperken van de keuzevrijheid van mensen. En omdat The Every inmiddels 82 procent van de online verkopen in handen heeft, is dit makkelijk. Alleen producten die voldoen aan de Every-normen voor duurzaamheid en eerlijk loon worden nog verkocht. En kopen consumenten
toch iets slechts, dan worden ze publiekelijk te schande gezet … via een Every-app. Every is de enige met genoeg macht om de wereld te redden, stelt Delaney.

De wereld redden of vrijheid, is dat onze keuze? Daar dacht ik de rest van de vakantie over na.

Dave Eggers, Het Alles, Uitgeverij De Bezige Bij, 2021, ISBN 9789403149110

Elly Stroo Cloeck is project- en interimmanager GRC, audit en accountancy. Ze schrijft recensies en samenvattingen van managementboeken, te vinden op 1001managementboeken.nl.