Magazine 25 oktober 2022

Vijftien jaar website 'zonder oordeelonthouding'

Accountant.nl bestond op 2 oktober 2022 precies vijftien jaar. Als platform voor nieuws, artikelen en opinies vervult de website nog steeds een stevige rol in de discussies over het accountantsberoep.

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 5, 2022

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

» Download dit artikel (pdf)
» Download het hele nummer (pdf)

Marc Schweppe

De eerste jaren van het nieuwe millennium verliepen nogal turbulent voor het accountantsberoep, daarover zijn vriend en vijand het wel eens. Arthur Andersen werd meegesleept in de ondergang van Enron, er waren grote boekhoudschandalen als WordCom en Parmalat en in ons land de bouwfraude en Ahold. En telkens kwam de vraag op “Waar was de accountant?” Dat resulteerde in aangescherpte beroepsregels en extern AFM-toezicht op het accountantsberoep.

De hoeveelheid nieuws over en om het accountantsvak rechtvaardigde een website die kon voorzien in dagelijks nieuws, want de actualiteit bijhouden via een maandblad, dat schoot niet op. Tom Nierop, al een aantal jaren hoofdredacteur van het magazine De Accountant van het NIVRA, wist critici te overtuigen dat ook bij de start van de website dagelijks twee tot drie nieuwsberichten haalbaar moest zijn. “Toch legde ik voor alle zekerheid een voorraadje ‘tijdloze’ berichten aan voor de opstartfase”, erkent Nierop, terugkijkend op die start. Op 2 oktober 2007, om technische redenen een dagje later dan gepland, ging Accountant.nl live. Zo kwam er een nieuwssite ‘zonder oordeelonthouding’, tevens bedoeld als platform voor debat onder beroepsgenoten en andere betrokkenen.

Het werd een vaksite met een journalistieke formule en vanaf de start medewerking van enkele stevige columnisten die het debat op de rails konden zetten. “Na de start ging het meteen hard”, aldus Nierop. “Zowel met het bezoek als met de berichten. En de reacties. Eén van de eerste was van een ontstemde medewerkster, die al de eerste dag klaagde over het geringe aantal vrouwen op de website. Maar dat steeg gestaag. Evenals het aantal opiniebijdragen. Waar aanvankelijk aan auteurs moest worden ‘getrokken’, werd de plaatsing al snel gedoseerd vanwege het grote aanbod.”

Columnisten

Columnisten van het eerste uur waren hoogleraar Marcel Pheijffer, eminence grise Jules Muis en het driemanschap Albert Fieret, Marc van Hilvoorde en Arnout van Kempen, dat zich presenteerde als ‘Wildschut’. In de loop der jaren kwamen er meer vaste scribenten, naast veel incidentele opiniebijdragen. Enkele jaren geleden is de formule van de site weer tegen het licht gehouden, wat resulteerde in opnieuw een poule van vaste columnisten, naast ruimte voor ingezonden opinies en (vaktechnische en achtergrond) artikelen. Een website is nooit klaar, iedere paar jaar is vernieuwing aan de orde; ook soms vrijwel ongemerkt qua techniek op de achtergrond.

Hoe het ook zij: NIVRA en daarna NBA bieden met Accountant.nl al vijftien jaar lang een podium voor discussie. Ook voor bijdragen die soms ongemakkelijk zijn, die schuren, die ook de beroepsorganisatie zelf niet altijd sparen. Niet iedereen is daarover altijd positief, tot op de dag van vandaag ligt de site regelmatig onder vuur en krijgt die kwalificaties aan de broek als “epicentrum van suggestieve speculatieve toxische kritiek op accountants en accountantsorganisaties”.

Dat is de website zeker niet, al valt niet te ontkennen dat er soms kritiek wordt geuit en het ook wel eens hard tegen hard gaat onder beroepsgenoten. Dat maakte meer dan eens dat intern verantwoording moest worden afgelegd voor de rol van de website en verwijten in de sfeer van ‘zelfkastijding’ en ‘bevuilen van het eigen nest’ moesten worden gepareerd.

Teruggefloten

Andere organisaties wilden in de afgelopen jaren meer dan eens leren van de NBA-ervaringen met een debatsite voor accountants. De uitkomst was meer dan eens dat ze enthousiast het NBA-pand verlieten, vastbesloten om voor hun beroepsgroep ook zoiets te gaan doen. Maar eenmaal thuis werden ze teruggefloten door bestuurders die zo’n platform voor discussie niet aandurfden.

In vijftien jaar tijd is het aantal paginaweergaven op Accountant.nl opgelopen van ruim één miljoen in het eerste volledige jaar 2008, naar ruim vijf miljoen in 2021. Dat betekent in totaal inmiddels bijna vijftig miljoen paginaweergaven, ontelbare nieuwsberichten en zo’n 3.300 columns en opinies, met precies tien keer zoveel reacties.

Bij een greep in de archieven valt op dat de praktijkgerichte bijdragen van John Weerdenburg goed waren voor liefst acht(!) van de vijftien best gelezen artikelen op de site in de afgelopen vijftien jaar. De column met de meeste reacties: die over ‘Het God-deeltje en de vertrouwenskloof’ van Jules Muis (opmerkelijk, we dachten altijd dat een column van Tom Ooms over ‘Uitmelken en rijp voor de slacht’ de meeste reacties had gekregen). Sinds we de spelregels voor het debat wat hebben aangehaald (maximaal drie reacties per persoon bij een column, opinie of artikel), is dat aantal reacties veelal wat minder, al roepen sommige bijdragen nog altijd veel commentaar op.

Een ijzersterk element van de website zijn ook de tuchtrechtsamenvattingen plus annotaties van onze juridisch journalist Lex van Almelo. Recent scoorde die nog een nieuw record met een bijdrage over de CBb-uitspraak over de accountants van Imtech: leestijd 32 minuten, dat mag je gerust een long read noemen.

Sleaze & dirt

Ook aardig om weer vast te stellen, bij het graven in de statistieken: Een pittige kop boven een verhaal doet het altijd goed. Zo werd het artikel ‘Koolmees blijkt wolf in schaapskleren’ ruim 52.000 keer bekeken. En het bericht ‘Vakantiegeld 2020 meevallertje voor bijna alle werknemers’ bijna dubbel zoveel. Hoewel ook de aankondiging van een nieuwe controlestandaard kan zorgen voor blosjes op de wangen, is niets menselijks de accountant vreemd. Een snufje sleaze and dirt of enig persoonlijk leed scoort bijna altijd bij de lezers. “Accountants kussen het beste”, met zo’n titel weten we zeker dat een bericht dagenlang in de top vijf van best gelezen berichten staat. Zelfs al is de wetenschappelijke onderbouwing van het aangehaalde onderzoek uitermate twijfelachtig…

Hoe het ook zij: Accountant.nl voorziet ook na vijftien jaar in een behoefte. Dus houden we ook na dit jubileum graag vol met het werk aan de website, die inmiddels als subtitel draagt ‘NBA-platform voor accountants en financials’. Om founding father Tom Nierop te citeren: “Ik denk wel eens dat als de NBA met Accountant.nl niet had kunnen laten zien dat ze als volwassen organisatie vrijuit het debat liet voeren, de politiek het beroep in 2014 geen ‘laatste kans’ had gegund om zelf met hervormingsvoorstellen te komen. Op naar de volgende vijftien jaar!”

Meest spraakmakende auteur: Marcel Pheijffer

Geen twijfel mogelijk: De meest spraakmakende auteur op Accountant.nl over de periode 2007-2022 is natuurlijk columnist van het eerste uur en hoogleraar forensische accountancy Marcel Pheijffer.

Vele honderden bijdragen verzorgde Pheijffer op de site, waarvan de eerste vijfhonderd al eens werden gebundeld in vijf edities van elk honderd columns. Pheijffer nam en neemt falende accountants en frauderende ondernemingen regelmatig op de korrel, snijdt gevoelige kwesties aan en noemt daarbij man en paard. Dat wordt hem niet altijd in dank afgenomen, maar dat doet aan zijn voortdurende strijd voor betere controlekwaliteit niets af. Pheijffer verrast soms door zijn opmerkelijke stijl (hij schreef al eens een column van slechts één woord), maar maakt altijd indruk door zijn formidabele dossierkennis. Daarom reikte de redactie van Accountant.nl hem bij de viering van het jubileum van de site graag een passende award uit.

Jubileumboekje ‘Website zonder oordeelonthouding’

De tiende verjaardag van Accountant.nl werd gevierd met het gidsje ‘Bloggen voor accountants’, van de hand van Lex van Almelo en Michel Knapen. Ons vijftienjarig bestaan memoreren we met een greep uit de vele opiniebijdragen op de site in de voorgaande jaren; met enige nadruk op de laatste vijf jaar.

Opmerkelijke columns die veelal bovenaan de lijstjes van best gelezen verhalen van het jaar te vinden waren. Opiniestukken met zeldzaam veel reacties, met een originele insteek of toonzetting. Tussendoor twee memorabele essays die eerder op de site waren te vinden; van de hand van nestor Jules Muis en van de helaas dit voorjaar overleden journalist Bert Bakker. Het jubileumboekje is als pdf beschikbaar via Accountant.nl.