Magazine 22 juni 2022

Adverteren doet begeren

1973: Een ‘dupliceer-apparaat’ dat kan verkleinen!

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 3, 2022

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

» Download dit artikel (pdf)
» Download het hele nummer (pdf)

Luc Quadackers

Het maken van een kopie is voor de meesten van ons de gewoonste zaak van de wereld. Dat was het tot pakweg zestig jaar geleden zeker niet. Tot ver na de eerste helft van de vorige eeuw werd er vooral getypt. Gelukkig was er het carbonpapier, in 1805 uitgevonden door Ralph Wedgwood (van de serviesfamilie), waarmee tot drie doorslagen konden worden gemaakt tijdens het typen. Als dat niet genoeg was, dan had de typist(e) pech en moest domweg meerdere keren hetzelfde worden getypt. Bij wat grotere oplagen gebruikte men ook wel een stencilmachine, als die beschikbaar was. Maar ook dat vergde tijd.

Volgens het EY-jubileumboek Een eeuw in balans (uit 1983) werd, rond het jaar 1935, van alle accountants in de dop verwacht dat zij aan het begin van hun loopbaan typewerk verrichtten in de ‘dienstbodenkamer’. Pas als je goed kon typen, werd je assistent-accountant en mocht je mee gaan controleren bij cliënten. Naar verluidt haalden velen die horde nooit. Nu zult u denken: “Wat goed dat ook mannen typewerk verrichtten.” Feit was echter dat vrouwen helemaal niet aan de bak kwamen op kantoor, dus zo feministisch was het niet.

Medio vorige eeuw kwamen de eerste commerciële kopieermachines op de markt. De kopieermachine werd in 1780 uitgevonden door James Watt (die van de stoommachine). Het kopiëren ging lange tijd via ‘natte’ methodes. Later stapte men over op het ‘droog schrijven’, oftewel de ‘xerografie’, waarbij onder andere werd gewerkt met statische elektriciteit en toner.

Van xerografie naar de naam (Rank) Xerox is slechts een kleine stap. Rank Xerox komt in 1973 met een ‘dupliceer-apparaat’ dat kan verkleinen. De advertentie benadrukt het “scheppen van orde” en het “kreëeren van ruimte” die het verkleinen tot gevolg heeft. Om eerlijk te zijn had ik nog nooit met die bril naar een kopieermachine gekeken. “De Rank Xerox 7000 heeft een instelknop, die vier verkleiningsgraden biedt. Dat betekent dat u grote originelen van uiteenlopende afmetingen kunt terugbrengen tot het handzame A4-formaat. Dat levert winst op. Ruimtewinst, tijdwinst, papierwinst, portiwinst.” Winst, daar wisten accountants natuurlijk wel raad mee!

“Origineel op de glasplaat leggen, gewenste verkleiningsgraad kiezen, instellen op gewenste aantal, druk op de printknop.” Was het hele leven maar zo eenvoudig.