Het juiste doen
Ik heb vier dochters en maak me zorgen om hun toekomst. Bovenop de klimaatverandering, huizenprijzen, studieschulden en prestatiedruk kwam eerst corona. Twee jaar beperkingen in persoonlijke vrijheid, in sociaal contact, in geestelijke ontwikkeling. Net toen we weer mochten terugkeren naar het ‘normale’ leven, kwam er oorlog aan de rand van Europa.
Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 2, 2022
Bekijk alle artikelen uit dit nummer
» Download dit artikel (pdf)
» Download het hele nummer (pdf)
Marc Schweppe
Op een paar duizend kilometer van huis vond een regeringsleider dat het tijd was om een buurland met geweld te veroveren. Het was immers toch eigenlijk gewoon deel van Rusland, hij deed de lokale bevolking een plezier met zijn plan om het ‘naziregime’ aldaar te verwijderen en met een paar dagen zou het geregeld zijn. Oud-KGB’er Vladimir Poetin verlangde terug naar de dagen van de Sovjetunie. Zijn opa was ooit al de privékok van zowel Lenin als Stalin, dus onderdrukking werd hem met de paplepel ingegeven.
Inmiddels duurt de oorlog in Oekraïne veel langer dan hij had verwacht. Het verzet is taai, de president van het land dat een buffer vormt tussen oost en west blijkt niet alleen een komiek maar ook een stoere verzetsstrijder die, gekleed in militair t-shirt, de westerse wereld vraagt om steun. Overal wappert het geel-blauw, er kwam een flink pakket aan economische sancties tegen Rusland. Maar het sanctiebeleid van de Nederlandse regering raakt acht ministeries. In een brief van minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken aan de Kamer ging het over een “interdepartementale sanctiewerkgroep”, “subgroepen”, een “Rijksbrede stuurgroep” en als uitkomst het aanstellen van een nieuwe “coördinator”, met een bekende naam. Op Twitter werd gekscherend gesproken over een geheime grot, waar Johan Remkes, Herman Tjeenk Willink en Stef Blok “zitten te klaverjassen en te roken tot het alarm gaat en er weer op één van die drie een beroep wordt gedaan”. Klaverjassen doe je met vier, maar toch.
Hoe dan ook, de uitwerking van het sanctiepakket was vooral reden voor vragen en kwam dus niet echt op gang. Begin april was amper één procent van de Russische tegoeden in Nederland bevroren: een half miljard van de 45 miljard waar het volgens Het Financieele Dagblad om gaat. De regering “heeft zich, een paar hervormingen daargelaten, onderworpen aan de principiële normloosheid van de Zuidas, waar alles op z’n Angelsaksisch rule based is en bijna niets principle based”, zo schreef een NRC-columnist. In het FD werd gesteld dat de stroperige wijze waarop ons land omgaat met het sanctiebeleid meer dan genoeg tijd biedt aan diezelfde Zuidas (de symboliek van een kantorenwijk) om zaken onvindbaar te maken en Russische superjachten onder andere vlag te laten doorvaren.
Nu is het tijd voor accountants om het juiste te doen, zei Lousewies van der Laan, directeur van Transparancy International Nederland, recent tijdens een NBA-bijeenkomst over corruptie. We moeten stoppen met het verdienmodel van advocaten, trustkantoren en accountants, die Russische oligarchen helpen om miljarden te verstoppen.
Of sancties voldoende zijn om Poetin te stoppen, is de vraag. Hij is populairder dan ooit in Rusland, schijnt het. Ondertussen worden ook mijn dochters geconfronteerd met beelden die niemand onberoerd laten. Ik hoop dat het verstand uiteindelijk zegeviert. Ik wens mijn dochters een mooie toekomst in een vrij land, dat oprecht het juiste wil doen. Daar hebben accountants ook een rol in.