Magazine 01 maart 2022

Op de stoel: Kris Douma

Kris Douma (60) is sinds 13 december de nieuwe voorzitter van de NBA en de eerste niet-accountant op die post. “Ik heb enthousiaste reacties gehad, zowel van binnen als van buiten de sector. Maar er is ook scepsis, met name in de samenstelpraktijk. Er zijn ook mensen die het betreuren dat er geen accountant is benoemd. Dus ik ga veel praten en vooral ook veel luisteren de komende tijd, om me in de verschillende geledingen van het vak, hun dagelijkse praktijk en uitdagingen te verdiepen en hopelijk het vertrouwen te winnen.”

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 1, 2022

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

» Download dit artikel (pdf)
» Download het hele nummer (pdf)

Adrie Boxmeer

Bij zijn verkiezing presenteerde Douma ‘strategische uitdagingen’ voor de accountancy: principes moeten weer leidend zijn, de professioneel-kritische houding en forensische vaardigheden moeten worden versterkt, meer aandacht voor ESG (Environmental, Social & Governance), voorkom verwijtbaar falen en leer van fouten en maak het beroep aantrekkelijker voor jongeren.

Wat wordt je eerste taak als NBA-voorzitter?

“Verbeteringen realiseren op het gebied van continuïteit en fraudeopsporing. Er gebeurt al veel, maar het mag een tandje sneller en diepgravender. Ik snap dat dit lastig kan zijn met een controlecliënt die de rekening betaalt en met de regels rond geheimhouding. Accountants moeten actiever optreden als ze iets zien dat niet klopt. Maar ik ga niet meehuilen met de wolven in het bos dat er te weinig gebeurt, zoals je in de politiek en de media wel hoort. Ik zie juist veel verandering en bereidheid op maatschappelijke zorgen te reageren.”

Je wilt dat accountants meer aandacht besteden aan ESG.

“Ja, maar alles in de goede volgorde: eerst fraude en continuïteit. Voor het herwinnen van het vertrouwen van het vak is dat prioriteit nummer één. Overigens kent duurzaamheid twee benaderingen. Ten eerste: In welke mate is ESG materieel van belang voor ondernemingen? Denk aan dieselgate bij VW en je ziet de enorme materiële risico’s. Daarmee moet de accountant aan de slag. Accountants noemen dat vaak niet-financiële informatie. Dat klopt niet. ‘Klimaat is financieel’ heet niets voor niets de public management letter van de NBA.”

En de tweede benadering van ESG?

“Accountants moeten meer beseffen dat de samenleving eist dat ondernemingen zelf bijdragen aan duurzame oplossingen. Maar er is ook zorg over greenwashing. Daarin kan de accountancy een grote rol spelen. Helaas ontbreekt het nog aan duidelijke reporting standards. De Europese Commissie en de International Accounting Standards Board zijn ermee bezig. Maar dat betekent niet dat accountants op hun handen moeten gaan zitten. Ook nu al mogen er geen tegenstrijdigheden zitten tussen duurzaamheidsclaims in het verslag en de jaarrekening en kunnen onterechte claims een materieel risico vormen.”

Wat doe je naast je werk?

“Ik ben een bergwandelaar. Mijn vriendin Marion en ik gaan vrijwel elke zomer naar de Alpen en tussendoor naar de Eifel en de Ardennen. Daarnaast lees ik veel literatuur: Nederlands, maar ook Engels, Duits en soms Spaans in de oorspronkelijke taal. Ook Spaans ja, want ik heb in een ver verleden een vriendinnetje in Spanje gehad, dat helpt. En ik luister veel naar klassieke muziek. Mahler is mijn favoriete componist. Maar ik houd ook van de renaissance componist Josquin Desprez en de hedendaagse Nederlandse componist Joey Roukens.”

CV

Kris Douma (1961) is socioloog en was na beleidsmedewerker bij de FNV te zijn geweest van 2003 tot en met 2006 lid van de Tweede Kamer. Daarna was hij zeven jaar directeur verantwoord beleggen bij pensioenvermogensbeheerder MN. In 2015 was hij binnen de NBA projectmanager voor ‘In het Publiek Belang’, de implementatie van 53 verbetermaatregelen voor de accountancysector. Van 2015 tot 2019 maakte hij deel uit van de directie van de VN-organisatie voor verantwoord beleggen (PRI) in Londen. Tot voor kort was Douma directeur corporate engagement bij Morningstar/Sustainalytics. Momenteel is hij commissaris/toezichthouder bij onder meer OxfamNovib en lid van de programmaraad van het Rathenau Instituut.