Magazine 23 juni 2021

Bronnen

Fiftyfifty please - Reflecteren voor commissarissen en toezichthouders - Maar als niemand kijkt... - Elly's boekblog.

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 3, 2021

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

» Download dit artikel (pdf)
» Download het hele nummer (pdf)

Rob Heinsbroek

Fiftyfifty please

U kent de beroemde ‘dertigprocentregel’ voor mannen en vrouwen?

U kent de onderbouwde stellingen dat bedrijven en organisaties die werk maken van hun m/v-beleid beter presteren op een aantal belangrijke indicatoren voor succes? U kent ook de jaarlijkse onderzoeken en lijstjes waarin blijkt dat het aantal vrouwen aan de top nog steeds uitermate moeizaam verbeterd?

Waarom schiet het niet wat meer op? Dat lijkt ook Robert Vos zich af te vragen en hij komt met een verbluffend eenvoudig voorstel; waarom niet gewoon heel eerlijk vijftig procent mannen en vijftig procent vrouwen? Gender in keurig evenwicht dus.

Dat is natuurlijk wel erg makkelijk roepen en gelukkig realiseert Vos zich dat dit niet zo makkelijk te bereiken is. Hij pleit voor een projectmatige aanpak via zeven stappen en trekt daar dan ook de nodige tijd en resources voor uit om het in de praktijk te brengen. In zijn stappenplan is er onder andere aandacht voor identificatie van vrouwelijk talent, coaching en loopbaanbegeleiding en de softe aspecten van cultuur en gedrag.

Overigens ligt de focus van dit boek op man-vrouw diversiteit, maar Vos trekt het breder; diversiteit en inclusie zijn natuurlijk meer dan alleen de man-vrouw verhouding. Vos lijkt te hopen dat met een snel resultaat bij ‘meer vrouwen aan de top’ er daarna meer ruimte komt om diversiteit en inclusie in brede zin bespreekbaar te maken en ook daar resultaten te bewerkstelligen.

Dus heren, kies eens niet voor een kloon van jezelf en maak een beetje plaats. En dames, niet afwachten maar pak de kansen die er nu al liggen. Overigens mag dit van Vos tot ongemakkelijke situaties leiden. Zonder wrijving geen glans, weet u wel.

Robert Vos, Fiftyfifty - een stappenplan voor het bevorderen van doorstroom naar de top, Haystack 2021, ISBN 9789461264374

Reflecteren voor commissarissen en toezichthouders

De kwaliteit van het toezicht, daar worden nog steeds flinke noten over gekraakt.

En als er echt iets aan de hand is bij een bedrijf of organisatie, lijkt er ook een panklare oplossing voorhanden te zijn die maar al te vaak wordt gebruikt; er wordt een zogenaamde ‘zwaargewicht’ als toezichthouder opgezet. Vinkje zetten bij ‘versteviging toezicht’ en we gaan over tot de orde van de dag.

Dit lijkt een forse onderschatting van het werk van een commissaris of toezichthouder te zijn. In deze publicatie beargumenteren Burger en Van der Weerdt-Norder dat statuur, ervaring, maatschappelijk aanzien allemaal belangrijk zijn voor een toezichthouder, maar waarom kijken we niet eens naar een meer fundamenteel aspect: het vermogen tot interactie en reflectie. Of eigenlijk; het gesprek aangaan.

Klinkt simpel, ja zeker. Maar interactie, teamgeest in een raad van commissarissen, het gesprek kunnen en durven aangaan én het reflecteren op eigen functioneren zijn belangrijk voor een effectief en goed opererende rvc. De auteurs beschrijven kort (96 pagina’s) en krachtig onder andere besluitvormingsdynamiek, taken, kwaliteiten en valkuilen voor een voorzitter, de eventueel handige rol van externe coaching en het nut van zelfreflectie.

Veel handvatten voor een goed gesprek dus. Niks softs aan, maar elementair voor een goed functionerende toezichthouder die het juiste gewicht in de schaal legt.

Yvonne Burger en Carla van der Weerdt-Norder, Reflecteren voor commissarissen en toezichthouders, Boom 2021, ISBN 9789024439065

Maar als niemand kijkt...

...moet het dan ook? Zeker weten. Vooral als niemand kijkt moet je het juiste doen. Aldus reputatie-expert Frank Peters. Dé lakmoesproef dus voor integer leiderschap.

In de inleiding wordt je als lezer meteen met de neus op de feiten gedrukt; de toeslagenaffaire bij de Belastingdienst. Deze laat zien dat er een stevig verband is tussen een integere organisatie, integere werknemers en vooral integer leiderschap.

De ambities van Peters met dit boek zijn niet mals. Hij wil verder gaan dan ‘ethisch leiderschap’, nog belangrijker is ‘leiderschap in ethiek’. Daarvoor bekijkt hij in tien hoofdstukken de uitgangspunten van zulk leiderschap én hoe je dit in de praktijk kunt verwezenlijken. In elk hoofdstuk ook een interview met een denker uit de filosofie of ethiek. Reputatie, communicatie, organiseren van tegenspraak, reflecteren op daden en verantwoording afleggen, al deze onderwerpen komen voorbij.

Inclusief een stappenplan voor een integere bedrijfscultuur en zelfs een persoonlijk werkmodel voor integer leiderschap. Forse ambities dus en waarom ook niet? De actualiteit laat immers zien dat we deze boeken nog al te hard nodig hebben.

Frank Peters, Het juiste doen als niemand kijkt - lessen uit de ethiek en filosofie voor integer leiderschap, Boom 2021, ISBN 9789024438327

Elly's boekblog

Uit het transformatiemoeras

Als Formule 1-fan schiet ik overeind in mijn stoel bij een van de eerste succesverhalen uit dit prima boek over digitale transformatie: McLaren.

McLaren ken ik als autofabrikant, maar het bedrijf maakt de meeste winst met haar dochteronderneming Applied Technologies, die McLarens kennis van data-analyse inzet voor het onderzoek naar nieuwe geneesmiddelen.

Na deze flitsende introductie geeft auteur Menno Lanting een aantal algemene inzichten over digitale transformatie: de noodzaak ervan, recente ontwikkelingen, wendbaarheid, de lerende organisatie et cetera. Allemaal puzzelstukjes, want je moet de beste aanpak voor jouw bedrijf zelf in elkaar puzzelen. Er is niet één aanpak die voor iedereen werkt, helaas.

Lanting identificeert vijf aanpakken die iedereen laten falen. 1 blijven hangen in je oude businessmodel, 2 te veel gefocust zijn op technologie en niet op waarde toevoegen, 3 het ontbreken van een top-down strategie, 4 het onvoldoende veranderen van cultuur en gedrag en 5 alleen aandacht geven aan de klant en niet aan het hele ecosysteem waarin je opereert.

Bij elk van deze vijf faalfactoren lees je de oplossingen die verschillende bedrijven kozen om het moeras te vermijden met die eerdergenoemde puzzelstukjes. Opvallend is dat de cases soms haaks op elkaar staan. Het boek sluit af met een visie op leiderschap, moraliteit en organisatiestructuur.

Ik vond dit weer een echte Lanting: inspirerend en praktisch. Fijn puzzelboek voor op vakantie!

Menno Lanting, Uit het transformatiemoeras, Business Contact, 2021, 978 90 470 1453 9

Elly Stroo Cloeck is project- en interimmanager GRC, audit en accountancy. Ze schrijft recensies en samenvattingen van managementboeken, te vinden op 1001managementboeken.nl.