NBA nieuws
Kwartiermakers gaan aan de slag met eerste werkgroepen - Jonge accountants zijn de helden van Marlies de Vries - Herdruk ‘Rode vlaggen’ over frauderisico’s - Klein deel NBA-leden voldoet niet aan PE-verplichting - Minister Koolmees bij NOW-webinar: ‘Nederland rekent op u’ - Ingrid Hems NBA-bestuurslid namens ledengroep AiB - NBA doet suggesties voor toekomstige wetgeving - NBA telt meer dan 22.000 leden - In herinnering prof. Ben de Mare.
Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 4, 2020
Bekijk alle artikelen uit dit nummer
» Download dit artikel (pdf)
» Download het hele nummer (pdf)
Kwartiermakers gaan aan de slag met eerste werkgroepen
De kwartiermakers Toekomst Accountancysector, Marlies de Vries en Chris Fonteijn, gaan met accountants en gebruikers van de jaarrekening aan de slag met twee projecten: het vaststellen en verankeren van Audit Quality Indicators (AQI’s) en de opzet van een experiment met een intermediair.
De kwartiermakers stellen werkgroepen in, die voorstellen moeten doen voor specifieke (deel)vraagstukken rondom deze twee projecten. Uitgangspunt bij de samenstelling van de werkgroepen is dat daarin verschillende ketenpartners zitting hebben; naast accountants ook gebruikers van de jaarrekening en de toezichthouder.
“Het opstellen van AQI’s was de eerste en belangrijkste aanbeveling van de Commissie Toekomst Accountancysector en is van groot belang om inzicht te krijgen in de kwaliteit van de wettelijke-controlesector. Het experiment met een intermediair is onder andere vanuit wetenschappelijk oogpunt uniek en zal zowel nationaal als internationaal op de voet worden gevolgd”, aldus De Vries en Fonteijn begin augustus bij hun oproep voor deelnemers aan de werkgroepen.
Na de zomer doen de kwartiermakers een volgende oproep voor kandidaten voor werkgroepen die zich moeten bezighouden met cultuur, fraude en inzet forensische expertise, (dis)continuïteit en het stimuleren van innovatie.
De instelling van de kwartiermakers vloeit voort uit de aanbevelingen van de eindrapporten van de Commissie Toekomst Accountancysector (CTA) en de Monitoring Commissie Accountancy (MCA). De kwartiermakers zijn per 1 mei 2020 benoemd door minister Hoekstra voor een periode van drieënhalf jaar, om een deel van de kabinetsreactie op het eindrapport van de CTA ten uitvoer te brengen en daarnaast de uitvoering van verschillende aanbevelingen en maatregelen aan te jagen, de samenhang en voortgang daarvan te bewaken en hierover aan de minister te rapporteren.
Jonge accountants zijn de helden van Marlies de Vries
Kwartiermaker Marlies de Vries ziet met name voor young professionals een flinke rol weggelegd bij de duurzame verandering van het accountantsberoep. De inbreng van jonge accountants is daarbij “keihard nodig”.
De Vries, directeur van de controllersopleidingen aan Nyenrode en inmiddels Kwartiermaker toekomst accountancysector, is trots op jonge accountants die zich binnen het beroep laten horen. Dat stelde zij op 30 juni tijdens de zevende editie van de NBA Young Profs Arena, waarbij De Vries in gesprek ging met Accountant.nl-hoofdredacteur Marc Schweppe. Samen met collega-kwartiermaker Chris Fonteijn geeft De Vries opvolging aan de maatregelen die door minister Hoekstra zijn gememoreerd in de kabinetsreactie op het CTA-rapport. Die opdracht is vooral een succes als het accountantsberoep “in staat is zelf duurzaam de antenne naar buiten te houden” en zich aan te passen; zowel waar het de sector als geheel betreft als de individuele accountant, aldus De Vries. “Intrinsieke motivatie is een heel belangrijk woord voor ons.”
Voor de eerste keer werd de Arena online georganiseerd en konden jonge (aankomend) accountants via een chatbox vragen stellen. Het gesprek is terug te kijken via nba.nl/arena.
Herdruk ‘Rode vlaggen’ over frauderisico’s
De nieuwe editie van de publicatie ‘Rode vlaggen: frauderisico’s ontdekken en melden’ is na een herdruk weer beschikbaar voor leden van de NBA. De inhoud is gebaseerd op rechtspraak over gevallen van fraude waarin accountants een rol speelden.
‘Rode vlaggen’ gaat niet alleen in op tuchtrechtspraak, maar ook op civiel, straf- en bestuursrechtspraak. Bovendien zijn niet alleen zaken geselecteerd waarin accountants een steek lieten vallen, maar ook uitspraken over zaken waarin de accountant het goed heeft gedaan. Bij elke besproken uitspraak staat een aantal rode en groene vlaggen.
“De praktijk is altijd weerbarstiger dan de theorie en de slimheid waarmee sommige fraudeurs te werk gaan, stelt ons voor flinke uitdagingen”, aldus NBA-voorzitter Marco van der Vegte in het voorwoord van de uitgave.
Ten opzichte van de editie van 2018 is de nieuwe uitgave uitgebreid met uitspraken die sindsdien zijn verschenen. Ook is er aandacht voor wijzigingen in de regelgeving voor accountants. Auteur is juridisch journalist Lex van Almelo, bekend van de tuchtrechtsamenvattingen op Accountant.nl.
Bestellen van de uitgave kan via nba.nl. ‘Rode vlaggen’ is ook als pdf beschikbaar. De pdf-versie bevat links naar wet- en regelgeving, rechtspraak en andere genoemde bronnen.
Klein deel NBA-leden voldoet niet aan PE-verplichting
Ondanks herhaaldelijke herinnering vanuit de NBA hebben enkele tientallen accountants nog niet voldaan aan hun permanente educatie-verplichtingen over de periode 2016-2018. De beroepsorganisatie dient tegen hen een klacht in bij de Accountantskamer.
Meer dan 99 procent van de ruim twintigduizend actieve leden voldoet wel aan de PE-plicht. NBA-leden hebben drie jaar de tijd om het afgesproken aantal PE-uren te behalen. Een deel van de leden is inmiddels overgeschakeld naar de nieuwe PE-systematiek van de NBA, die uitgaat van meer eigen verantwoordelijkheid en keuzevrijheid ten aanzien van inhoud en vorm van de permanente educatie. Vanaf 2021 is de nieuwe systematiek voor alle actieve NBA-leden van toepassing.
Minister Koolmees bij NOW-webinar: ‘Nederland rekent op u’
Ruim 2.200 deelnemers trok het zevende NBA Helpt-webinar op 8 juli 2020, dat was gericht op de verantwoording bij de NOW-regeling. Minister Koolmees van SZW stak de accountants een hart onder de riem. “De verantwoordelijkheid is groot, net als de bedragen waar het om gaat.”
Koolmees opende het webinar met een videoboodschap voor de deelnemende accountants. Die zijn bij de verantwoording van de steunmaatregelen “onmisbaar”, aldus de minister. Het gaat inmiddels om enorme volumes.
Zo’n 140.000 ondernemers hebben een beroep gedaan op de eerste tranche van de NOW-regeling en daarvan heeft circa tien procent een accountantsverklaring nodig bij de verantwoording van de subsidie. Maar die tien procent is wel goed voor zo’n zeventig procent van het totale subsidiebedrag.
De belangstelling voor de reeks NBA Helpt-webinars, met name voor twee webinars over de NOW-regeling, was uitzonderlijk groot. Ook de waardering was hoog. De serie webinars krijgt dit najaar een vervolg. Terugkijken van alle webinars kan via het YouTube-kanaal van de NBA of via nba.nl/webinar. Verslagen van de webinars zijn te vinden op Accountant.nl.
Ingrid Hems NBA-bestuurslid namens ledengroep AiB
Ingrid Hems AA is begin juli namens de ledengroep Accountants in Business (AiB) toegetreden tot het NBA-bestuur.
Ingrid Hems is concernhoofd bedrijfsvoering en financiën bij sociale werkvoorzieningorganisatie Ergon en tevens commissaris bij een woningcorporatie. Ze heeft sinds eind 2018 zitting in het AiB-bestuur en is sinds 27 mei 2020 voorzitter van deze ledengroep.
Malika Bensellam-Bouhtala, die namens de ledengroep AiB zitting had in het NBA-bestuur, heeft in verband met persoonlijke omstandigheden haar positie als NBA-bestuurslid neergelegd en haar rol als linking pin overgedragen aan Hems.
NBA doet suggesties voor toekomstige wetgeving
De NBA heeft minister Hoekstra van Financiën een aantal suggesties gedaan voor toekomstige wetgeving voor het accountantsberoep.
Het merendeel van de suggesties heeft betrekking op de aanbevelingen van de Commissie toekomst accountancysector (CTA). Zo gaat de NBA in op de aanbeveling van de CTA om te komen tot een set uniforme Audit Quality Indicators. “De NBA verwacht dat nadere invulling is vereist en is bereid hiervoor nadere voorschriften vast te stellen, of, indien nodig, een voorstel voor een verordening aan de leden vergadering voor te leggen”, aldus de beroepsorganisatie.
Toezicht
De NBA ziet geen reden voor een wijziging van de Wet toezicht accountantsorganisaties (Wta), omdat het ook in het huidige juridische kader mogelijk is handhavend op te treden bij ernstige tekortkomingen in individuele wettelijke controles. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) pleitte om die reden eerder voor aanpassing van de Wta.
Als het gaat om het kwaliteitsbeheersingssysteem van accountantsorganisaties biedt de Wta voldoende soelaas en voor individuele accountants kan de AFM de mogelijkheden van de Wtra (Wet tuchtrechtspraak accountants) benutten, aldus de NBA.
Rapportage
Met betrekking tot de rapportage van ondernemingen pleit de NBA voor verplichte rapportage en assurance van niet-financiële informatie en uitbreiding van de verplichtingen met betrekking tot het control statement bij beursfondsen.
Ook stelt de NBA voor om rapportage over fraude(risico’s) en continuïteit in het bestuursverslag verplicht te stellen. Bij de uitwerking daarvan kan worden aangesloten bij eerder advies van sir Donald Brydon aan de Britse regering om een meerjarig Resilience Statement in te voeren.
Governance NBA
In december legt de NBA uitgewerkte plannen om de ledengroepen om te vormen tot faculties aan de ledenvergadering voor. “Nadat van de instemming van de ledenvergadering is gebleken, verzoeken wij u een wetsvoorstel in te dienen waarmee de ledengroepen in de Wab worden opgeheven en vervangen door faculties”, aldus de beroepsorganisatie. De
NBA heeft de minister gevraagd om in dat wetsvoorstel ook de mogelijkheid op te nemen de ledenvergadering online plaats te laten vinden.
Op 28 september overlegt minister Hoekstra met de Tweede Kamer over de plannen voor het accountantsberoep.
NBA telt meer dan 22.000 leden
De NBA is na jaren van gestage groei recent door de grens van 22.000 leden gebroken.
Bij de beroepsorganisatie staan op dit moment 22.021 accountants ingeschreven als lid (stand per 22 juli 2020). Eind 2019 bedroeg het aantal leden nog 21.966 (stand per 31 december 2019).
In tien jaar tijd is het ledenaantal zeer geleidelijk gegroeid. Op 31 december 2010 telden de toen nog twee aparte beroepsorganisaties NIVRA en NOvAA samen 20.905 leden. In de afgelopen twee jaar verliep de toename in ledenaantal relatief wat sneller; in 2018 groeide de NBA met 244 leden en in 2019 met 195 leden.
In herinnering prof. Ben de Mare
(26 juli 1930 - 6 mei 2020)
Prof. H.B. (Ben) de Mare was een vooraanstaand accountant, zowel op praktisch als theoretisch gebied. De Mare studeerde als accountant af in 1957 en was zijn hele werkzame leven verbonden aan accountantskantoor Limperg Dijker Nijst & Co en de rechtsopvolgers daarvan. In 1970 ontstond Moret & Limperg, het huidige EY, uit de fusie tussen Moret, De Jong & Starke en Limperg, Dijker, Nijst & Co. De Mare vervulde binnen de maatschap vele jaren de rol van voorzitter van de adviesafdeling. Zijn academische carrière begon hij in 1969 aan de Universiteit van Amsterdam (als lector administratieve organisatie en later als buitengewoon hoogleraar bestuurlijke informatievoorziening) en sloot hij af aan de Vrije Universiteit. Generaties accountants en controllers zijn opgegroeid met de bewerking van hem en professor Joëls van het standaardwerk van professor Starreveld, ‘Leer van de Administratieve Organisatie’.
De Mare was een bevlogen accountant, die met zijn enthousiasme voor het vak studenten en collega’s inspireerde. Hij hechtte erg aan de onafhankelijke positie van de accountant. De boekhoudschandalen van begin deze eeuw, zoals bij Enron en Parmalat, vervulden hem met afgrijzen. In zijn optiek werd daarmee de beroepseer van het vak te grabbel gegooid. Het benadrukte voor hem het maatschappelijk belang, van de accountancy in het algemeen en van een integere uitvoering van het beroep in het bijzonder. Op 6 mei 2020 overleed emeritus hoogleraar Ben de Mare op 89-jarige leeftijd.