Magazine 10 juli 2020

Hoed u voor de fiscale cowboy!

In ieder nummer van Accountant kijkt juridisch journalist Lex van Almelo, ter lering en vermaak, terug op een opmerkelijke tuchtzaak. Kijk voor tuchtrechtsamenvattingen van de Accountantskamer, inclusief annotaties, op Accountant.nl.

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 3, 2020

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

» Download dit artikel (pdf)
» Download het hele nummer (pdf)

Lex van Almelo

Omdat de accountants van een accountantskantoor niet kritisch genoeg zijn, kan een fiscalist zijn gang gaan. Hij beschadigt daarmee de reputatie van het kantoor.

College van Beroep voor het bedrijfsleven
Zaaknummers: 18/2226, 19/9 en 19/27
Datum uitspraak: 19 mei 2020
Oordeel: hoger beroepen ongegrond / klachten deels gegrond
Maatregel: berisping
Status: definitief
Vindplaatsen: ECLI:NL:CBB:2020:344 en ECLI:NL:CBB:2020:343

Het is 2006. Op de Bossche vestiging van een middelgroot accountantskantoor zetelt dé zonnekoning van het kantoor als het om internationale fiscale structuren gaat. Hij legt mindere goden de theorie van de trust uit en verzekert hen dat de besproken trust-structuren fiscaal toelaatbaar zijn. Kort daarna verkoopt het kantoor zo’n constructie aan een mkb-bedrijf. De winst van de onderneming wordt afgeroomd door voor 6.250 euro merkrechten te verkopen aan een Cypriotische Ltd, waarover de dga formeel geen zeggenschap heeft en die vervolgens tussen de twee en drie ton per jaar factureert voor het gebruik van het merk. Om het geld onbelast bij de dga in privé te krijgen, zijn een Cypriotische trust, nog een Cypriotische Ltd en een BVI nodig.

Etalagetaal

In de opdrachtbevestiging waarschuwt het kantoor de dga dat hij niet kan beschikken over het geld in de trust. De dga ziet dit als etalagetaal, want ‘natuurlijk ga ik mijn geld niet aan een vreemde geven’. Uit e-mails blijkt dat de Bossche vestiging zich tot in detail bemoeit met het beheer van de structuur en de Cypriotische marionetten zelfs opdraagt geld over te maken naar de dga in privé. Het accountantskantoor factureert flink voor deze dienstverlening.

De senior audit manager AA van de ondernemer vervangt een dag voor het boekenonderzoek van de belastinginspecteur de factuurbijlagen met ‘Cyprus’ door bijlagen waarop ‘internationale advisering’ staat. De ondernemer komt er naar eigen zeggen pas bij het boekenonderzoek achter dat de structuur fiscaal ontoelaatbaar is. Wat daar ook van zij - het accountantskantoor legt de verantwoordelijkheid bij hem. De civiele rechter vindt echter dat het kantoor een onrechtmatig advies heeft gegeven en daarom de helft van de schade moet dragen.

Geheugenverlies

Wat vindt de tuchtrechter? De Accountantskamer berispte de accountmanager c.q. senior audit manager onder meer vanwege het vervalsen van de facturen. Deze AA ging niet in hoger beroep en kwam met het OM een boete van 7.500 euro en een werkstraf van veertig uur overeen. De registeraccountant die de jaarrekeningen goedkeurde en dus akkoord ging met de afroming van de winst werd eveneens berispt, ook al omdat hij geen Wwft-melding had gedaan. In hoger beroep bevestigde het College van Beroep voor het bedrijfsleven de berisping. De accountant had de concrete uitwerking en toepassing van de trust-structuur moeten onderzoeken en zich extra kritisch moeten opstellen tegenover de bedenkers en verkopers van het product, toen die beweerden dat er geen fiscale problemen te verwachten waren. De registeraccountant moest door de affaire het veld ruimen als bestuursvoorzitter van het kantoor, maar werd niet strafrechtelijk vervolgd. De al eerder vertrokken zonnekoning ook niet. In het verhoor van de FIOD zei deze fiscalist dat hij na een val met de fiets aan geheugenverlies leed. Eerder wilde hij niet meewerken aan het feitenonderzoek van de advocaten van het accountantskantoor. Zijn vrouw was (en is) raadsheer bij een gerechtshof in het zuiden des lands en hij wilde haar reputatie niet in gevaar brengen.

Omdat de accountants van zijn kantoor niet kritisch genoeg waren, heeft de fiscalist wel de reputatie van het kantoor bezoedeld. Dus kijk uit voor de fiscale cowboys van uw kantoor!