Het verschil maken
Op dit moment ben ik 35 jaar werkzaam als accountant. Ik hou van het vak. Waarom? Omdat ik al talloze keren heb meegemaakt dat je als accountant het verschil kan maken. Dat je daarmee echt invulling geeft aan een publieke functie, vertrouwen kan toevoegen ten behoeve van gebruikers van ons werk. En dat heb ik vele keren mogen doen. Elke keer geeft dat mij echt het gevoel dat je invloed kan uitoefenen. Laat mij een paar voorbeelden delen.
Dit artikel is verschenen in Accountant Q1, 2018
Bekijk alle artikelen uit dit nummer
Een van de grootste uitdagingen is voor mij om mensen recht te zetten. Wat ik daar mee bedoel: verkeerd gedrag corrigeren. Je komt het op talloze manieren tegen: natuurlijk als het gaat om frauderen. Maar ook bewust cijfers opvoeren die iemand in staat stellen een bonus te verzilveren. Slordig met declaraties omgaan, cijfers bewust in het verkeerde jaar boeken.
Velen van u kennen deze voorbeelden en hebben er regelmatig mee te maken. Waarom is het een grote uitdaging? Omdat het in je rol als accountant (opsteller, samensteller of controleur) soms lastig is dit soort zaken te ontdekken. En als je ze hebt ontdekt is het redelijk makkelijk dit te herstellen, als je kijkt naar de koele cijfers. Maar hoe voorkom je herhaling van dit gedrag, hoe diep zit het in de organisatie, gaat het tot aan de leiding of is het de leiding zelf? Gelukkig heb ik vaak genoeg meegemaakt dat het aankaarten, bespreekbaar maken en daarin standvastig zijn leidt tot verandering. Maar niet altijd. In het uiterste geval geef je dan je opdracht terug. Ik heb dat verschillende keren gedaan en heb daar nooit, maar dan ook echt nooit spijt van gehad. Wat ik wel jammer vind is dat ik niet in alle gevallen opvolgende accountants heb kunnen informeren over mijn inzichten.
Iedere accountant brengt correcties aan. Talloze keren. Elk jaar weer. Dan weet je weer dat je een vak hebt dat actuele diepgaande kennis vereist en dat je dat goed moet bijhouden. De meeste correcties worden gewoon opgevolgd en geboekt. Mijn beste ervaringen als openbaar accountant op dit terrein zijn met bedrijven waarin er tijdig vooraf wordt overlegd, waarin duidelijke vaktechnische standpunten worden ingenomen, zodat je daar als accountant een besluit kan nemen. De tip die ik elke accountant kan meegeven is: maak dit tijdig bespreekbaar. Niemand wil bij correcties onder tijdsdruk komen. Maar als dat toch gebeurt, houd dan je rug recht.
Natuurlijk kent u mij niet alleen als accountant, maar ook als bestuurder. Eerst bij EY en de laatste drie jaar als voorzitter van het bestuur van de NBA. Daarbij heb ik vaak de verandering aan mogen sturen, om beter te worden. Bij EY als firma en bij de NBA als sector. Daarvoor is keuzes maken heel belangrijk. Als accountants hebben wij wel wat te kiezen dit jaar. Niet alleen in de dagelijkse praktijk zoals ik hierboven heb toegelicht, maar vooral ook voor onze toekomst. Door de keuze te maken wie wij als sector willen zijn en daar gezamenlijk naar toe te werken.
Ons visieproces heeft aangetoond dat wij als accountants veel gemeen hebben. Dat wij elkaar vinden op thema’s die er toe doen, die belangrijk zijn. Om het verschil te kunnen blijven maken, ook in de toekomst. Dat wens ik u toe.
Pieter Jongstra
Pieter Jongstra is voorzitter van de NBA.