FYI
Graaiende accountants - Fris naar uw werk met de e-fiets - De rijkste accountants aan de overkant - U werkt nog geen drie uur per dag - Down Under - Ook staan is het nieuwe roken? - Beroepseer - Helft accountants uitgeteld - Ingeschreven.
Dit artikel is verschenen in Accountant Q4, 2017
Bekijk alle artikelen uit dit nummer
Graaiende accountants
TNO-onderzoek onder veertigduizend werknemers in Nederland laat zien in welke bedrijfstakken ongewenst seksueel contact het meeste voorkomt. Wat blijkt: bij accountants komt dat significant vaker voor dan het Nederlands gemiddelde.
De #MeToo-discussie kan niemand ontgaan zijn in de afgelopen weken. Eerst beschuldigden tientallen vrouwen de invloedrijke Hollywood-producer Harvey Weinstein van seksuele intimidatie, aanranding en verkrachting. Vervolgens lieten talloze vrouwen en mannen op sociale media door middel van de ‘hashtag MeToo’ weten ook slachtoffer te zijn van verschillende vormen van seksueel wangedrag. En zo sneuvelden de reputaties van onder andere topacteur Kevin Spacey en film- en televisieproducent Job Gosschalk.
RTL Nieuws en TNO publiceerden recent onderzoek waaruit blijkt dat grofweg één op de vijftig werkende Nederlanders (ongeveer 1,9 procent) het afgelopen jaar te maken heeft gehad met ongewenste seksuele aandacht van collega’s of leidinggevenden. Dat zijn in totaal 134 duizend mensen.
Ook op Accountant.nl staan inmiddels opinies over het onderwerp. “De onthullingen via #MeToo komen uit alle hoeken. Waar sprake is van macht, ligt het gevaar van machtsmisbruik op de loer. Dus ook in onze sector, binnen de accountancy en de advieswereld”, schreef Marcel Pheijffer.
Significant slechter
En dat blijkt ook uit het onderzoek van TNO. “Er zijn sectoren die significant slechter dan gemiddeld scoren, waar je het misschien niet meteen van verwacht. Denk bijvoorbeeld aan advocatenkantoren (4,2 procent) en registeraccountants (3,1 procent). En ook bij de politie hadden bovengemiddeld veel werknemers het afgelopen jaar ongewenste seksuele aandacht van collega’s (3 procent)”, aldus RTL Nieuws.
Het onderstreept nog eens de noodzaak van goed ontwikkeld beleid van kantoren op dit gebied. Duidelijke kernwaarden formuleren, waarbij er geen misverstand mogelijk is over welk gedrag onacceptabel is, en een onafhankelijke vertrouwenspersoon beschikbaar stellen: het zijn twee maatregelen die gedragsonderzoekers Heleen Hoynck van Papendrecht en Paul Hulshof adviseren in een opinie op Accountant.nl. Hun boodschap is duidelijk, de perfect storm rondom het onderwerp maakt dit een uitgelezen moment om taboes op het werk aan te pakken: “Wacht je op een incident of het moment dat de organisatie opduikt in de sociale media met #MeToo? Of grijp je de kans om een patroon te doorbreken en voor eens en altijd duidelijk te maken dat ongewenst gedrag niet meer wordt geaccepteerd?” Toch blijft het een lastig, beladen onderwerp. En stond de teller qua reacties op die opinie nog op nul, toen dit nummer naar de drukker ging...
Fris naar uw werk met de e-fiets
Organisaties hebben in de zoektocht naar manieren om hun duurzaamheidsbeleid vorm te geven ook de e-fiets ontdekt. De regelingen verschillen sterk, maar inmiddels zijn er ook diverse accountantskantoren die het gebruik van een e-fiets voor woon-werkverkeer belonen of stimuleren. Maar wat is een goeie e-fiets?
Het begon met welgestelde geriatrische fiets-bendes op de Veluwe, die plots menig scooter voorbij spoten. Het fenomeen drong vervolgens door tot jonge ‘grachtengordel-groen-links-heeft-voorrang-ouders’, die de reistijd van de dagelijkse kinderopvangrace in Amsterdam fanatiek fietsbellend wisten te halveren. Inmiddels is de e-fiets bij bijna elke soort Nederlander wel in huis te vinden. En terecht, want de e-fiets maakt gezond bewegen in de buitenlucht voor veel mensen een stuk toegankelijker, uitnodigender en praktischer. Ondertussen zorgen extra snelle varianten, zoals de Speed Pedelec, weer voor nieuwe vragen: een fiets die harder kan dan een scooter, is dat wel een fiets?
Test
Hoe dan ook: door het succes van de e-fiets is er inmiddels heel veel keus, in verschillende prijsklassen. De Fietsersbond deed een uitgebreide test (te vinden via fietsersbond.nl) en zette de meest gewaardeerde modellen op een rij in de e-biketest 2017. Nieuwe merken doen het goed bij de elektrische fietsen. Winnaar in de klasse ‘tot 2050 euro’ was de Qwic (‘Wij verleiden automobilisten’) Premium N7.1. In de klasse ‘tot 2.500 euro’ won de Sparta M7s (tevens overall winnaar van de test), en in de categorie ‘boven 2.500 euro’ won de Duitse Kalkhoff Select S8.
Als het aan de redactie van Accountant ligt is de Van Moof Electrified S een vermelding waard: een fiets met een vernieuwend design, een traceersysteem waarmee hij in geval van diefstal kan worden opgespoord en een touchslot, waarmee je met een aanraking je fiets van het slot haalt. Als fris e-bikende accountant komt u ubercool voorrijden op deze stoere Amsterdamse stadsfiets (vanmoof.com). Alleen die dossierkoffers, die kunt u niet meenemen. Maar al uw werk zit in dat kleine laptopje, toch?
De rijkste accountants aan de overkant
De nieuwswebsite Economia van de Britse beroepsorganisatie ICAEW publiceert jaarlijks in september een top 100 van rijkste accountants in het Verenigd Koninkrijk: de ‘Accountancy Rich List’.
Dit jaar is het totale vermogen van de top 100 gigantisch gestegen: van 30,3 miljard Britse pond in 2016 naar 43,2 miljard Britse pond in 2017. Een toename van liefst 42,5 procent.
De rijkenlijst telt dit jaar veertien miljardairs, tegenover acht vorig jaar. De top tien van de lijst is goed voor een totaal van 20,7 miljard pond, 5 miljard meer dan vorig jaar. Om in aanmerking te komen voor de lijst moet je of een chartered accountant zijn, of in elk geval een opleiding tot
accountant te hebben afgerond. De lijst telt dit jaar 41 chartered accountants.
Nummer één op de lijst is net als in 2016 weer Denise Coates, de baas van Bet365, een van de grootste online gokwebsites. Coates weet duidelijk waar ze op moet inzetten; haar vermogen groeide van 3,75 miljard naar 5 miljard pond. Ter vergelijking: de hekkensluiter van de lijst moet rond zien te komen van een ‘schamele’ 60 miljoen pond. Ach, geld maakt niet gelukkig.
U werkt nog geen drie uur per dag
Al duurt een gemiddelde werkdag zo’n acht uur (bij accountants wat langer), u bent gemiddeld nog geen drie uur daarvan écht effectief bezig. Dat blijkt uit Brits onderzoek.
Bijna tweeduizend kantoormedewerkers met een fulltime functie namen deel aan onderzoek georganiseerd door Vouchercloud.com. Gemiddeld zijn die medewerkers maar twee uur en 53 minuten echt aan het werk. De rest van de werkdag gaat op aan rookpauzes (23 minuten), drinken en eten tussendoor (32 minuten), praten met collega’s over niet-werkgerelateerde zaken (40 minuten), privételefoontjes en -berichtjes (32 minuten) en ook: zoeken naar een andere baan (26 minuten). Maar vooral het bekijken van nieuwswebsites kost tijd, gemiddeld gaat daar liefst één uur en vijf minuten aan op. 44 minuten per werkdag gaan naar het bekijken van social media.
Tweederde van de deelnemers aan het onderzoek gaven aan dat ze een hele werkdag zonder dit soort onderbrekingen eigenlijk niet zouden redden.
Volgens ons recent verschenen Accountancy Beloningsonderzoek 2017 werken accountants al gauw zo’n acht uur per week over, dus waarschijnlijk haalt u meer dan die twee uur en 53 minuten. Maar tegelijk mag u zich afvragen hoeveel uur u daarvan echt aan het werk bent. Werkgevers halen meer uit hun werknemers als die maar vijftig of vijfenzeventig procent van hun huidige aantal uren werken, menen experts. Eerder onderzoek toonde al eens aan dat werkdagen van vijf of zes uur veel effectiever zijn. Uit proeven daarmee in Zweden bleek dat medewerkers zich minder gestrest voelden en hun werk leuker vonden. Aan de vooravond van het komende controleseizoen iets om in de oren te knopen, al is dat idee even slikken. Misschien eerst maar eens stoppen met de bekende kantoorhumor, als uw collega besluit om half zes naar huis te gaan. “Zo, vrije middag?”
Down Under
Tom Ooms (PwC) vertrok in maart 2015 voor twee jaar naar Sydney, Australië. Een kwartaalbericht.
Haastige spoed
Kwart over zeven. Ik stap de auto in. Tien voor half acht: file. Heel veel rode achterlichten op de A9. Bumperklevende en slalommende auto’s. Getoeter, want een mede-automobilist wordt er door mijn voorganger niet tussengelaten. Gelukkig, we rijden weer. Snel optrekken. Weer remmen. Nog harder optrekken. Gelukkig kan ik de volgende afslag nemen voor mijn eindbestemming. Om half 9 ben ik op kantoor.
Ik kan lekker aan de slag. Vandaag heb ik enkele koffie-afspraken, drie klantafspraken en met de teams nog even samen zitten. Tussendoor nog even bellen of een belletje ontvangen: “Ik ben vijf minuutjes later, maar begin maar alvast zonder mij.” “Ik moet nog heel even dit mailtje versturen, dan kom ik eraan.” Druk, druk, druk. Het doet me denken aan de songtekst van Xander de Boisonje (na tweeëneenhalf jaar Australië ben ik de Nederlandse muziek veel meer gaan waarderen - toch een beetje chauvinistisch):
“Eerst moet ik nog de wereld redden
Daarna kom ik bij jou
Nog honderdachtenveertig mails checken
Wie weet wat daar dan nog gebeurt
En er gebeurt zoveel”
Om half één besluit ik toch maar even mijn rust te pakken. Mijn hoofd is op hol geslagen. Al die informatieverwerking en meetings van ‘pak hem beet’ dertig minuten.
Na mijn pauze heb ik een afspraak met een cliënt woonachtig in de VS. De ceo vraagt mij hoe het bevalt om weer terug te zijn in Nederland. Ik vertel dat ik nog moet wennen en dat veel zaken erg gehaast aanvoelen. Hij weet mij te vertellen dat een gemiddelde dag voor hem bestaat uit ‘tien-minuten-gesprekken’. Het belangrijkste onderwerp waarvoor een meeting was opgezet wordt veelal niet meer besproken, daarvoor was helaas geen tijd meer. Logischerwijs resulteert dit in vervolg meetings, videoconferences of conference calls. We sluiten af met de hoop dat dit niet de Nederlandse werkwijze zal gaan worden.
Zes uur ’s avonds. Elf kilometer langzaam rijdend verkeer op de A9, Amsterdam richting Alkmaar, door een kettingbotsing. Alle betrokkenen zijn ongedeerd. We zijn met zijn allen echter wel wat later thuis - misschien moet ik die kookcursus van vanavond toch maar even afzeggen. In de auto terug naar huis denk ik met heimwee terug aan de Australian way of living: ‘no worries mate’.
Ook staan is het nieuwe roken?
Dacht u er goed aan gedaan te hebben voor uw hele kantoor van die kekke sta-bureaus aan te schaffen, blijkt dat ook geen panacee voor alle kwalen.
Zitten is het nieuwe roken, the biggest killer in the office. Uw lijf is niet gebouwd om de hele dag op een stoel te verblijven. Overgewicht, diabetes, hart- en vaatziekten, aandoeningen aan spieren en gewrichten: het langdurig bewonen van uw kantoorstoel kan een hele reeks kwalijke gevolgen hebben. Maar dat weet u inmiddels wel. Dus neemt u stoer de trap, komt u wellicht op de fiets en gaat u ’s avonds dapper richting sportschool. Maar evengoed zit u overdag al snel een uur of zeven op uw krent achter die laptop.
Daarom bieden veel kantoren nu de nodige alternatieven: staand vergaderen, aparte sta-werkplekken. Geweldig, want staand werken maakt u scherper en productiever, omdat het hart veel meer bloed rondpompt. Uw houding is beter, u heeft minder kans op rug-, schouder- en nekklachten.
Chemische onbalans
Maar zoals bij alles geldt ook hier: niet te veel graag. Onderzoekers van de Universiteit van Toronto volgden liefst 7.300 werkenden (in de leeftijd van 35-74 jaar) gedurende twaalf jaar (onderzoek te vinden via theconversation.com). Mensen die de hele werkdag moeten staan, lopen juist weer een hoger risico op hart- en vaatziekten dan wanneer zij ander werk zouden doen. Bij langdurig staan stijgt de bloeddruk in de aderen, wat zorgt voor oxidatieve stress, een chemische onbalans in het lichaam. Een probleem dat met name voorkomt bij mensen met een echt staand beroep, zoals in de zorg, bij kappers en winkelpersoneel. Die lopen twee keer zoveel kans op hartklachten, vergeleken met mensen die de hele dag zitten tijdens het werk. Meer kans zelfs dan deelnemers die dagelijks roken (6,6 tegenover 5,8 procent).
Dooddoenertje daarom tot besluit: een combinatie van zitten, staan en bewegen tijdens het werk is het beste voor uw rikketik, aldus de onderzoekers. Dat op-en-neerbureau is dus prima, als u maar niet de hele dag staat. Wij zijn even een rondje wandelen.
Beroepseer
‘Artikel 5, de beroepseer van de accountant’ is de titel van een lijvig boekwerk van de Stichting Beroepseer dat in december verschijnt. Het boek, onder redactie van Thijs Jansen en Margreeth Kloppenburg, behandelt aan de hand van interviews en essays onder andere thema’s als ‘Van zelfstandige beroepsbeoefenaar naar conglomeraat’, ‘Assurance verlenen: een mijnenveld vol onzekerheden’, ‘Nee is (g)een optie’ en ‘De professionele kracht van de eigen persoonlijke afweging’.
Onder de auteurs vinden we bekende namen als Arnout van Kempen, Marcel Pheijffer, Marleen Jansen Groesbeek, Marlies de Vries en Jules Muis. Het boek bevat interviews met Arnold Schilder (IAASB), Eric Smit (Follow the Money), Marco van der Vegte (Deloitte), Christopher Humphrey (University of Manchester), Boudewijn de Bruin (Rijksuniversiteit Groningen) en commissaris Henk Scheffers (Monitoring Commissie Accountancy). Het artikel ‘Weeffout’ van Luc Quadackers en Kees Camfferman, elders in dit nummer, maakt ook deel uit van het boek.
Ter gelegenheid van de verschijning presenteert Accountant een klein zakboekje voor accountants, getiteld ‘Eer van de stand’. Naast de tekst van de huidige gedrags- en beroepsregels en de beroepseed voor accountants is dit zakboekje gelardeerd met citaten uit het boek ‘Artikel 5’.
Jubileumgids ‘Bloggen voor accountants’
Accountant.nl bestond in oktober 2017 tien jaar. Vooral de reeks opiniebijdragen levert al sinds de start een grote bijdrage aan de website. Om nieuwe scribenten over de streep te trekken is er nu een
compact gidsje ‘Bloggen voor accountants’.
De compacte gids voor bloggende accountants in spe is geschreven door Lex van Almelo en Michel Knapen. Eerder maakten zij al een bloggids voor advocaten. “Accountants kunnen vaak goed rekenen, maar staan niet direct bekend om hun mooie verhalen”, aldus de auteurs.
De compacte gids moet daarbij helpen. Het boekje biedt aparte hoofdstukken over opiniërend en commercieel bloggen. Als voorbeeld van hoe het moet, wordt een opiniebijdrage op Accountant.nl door de auteurs ontleed. Ook bevat de gids taal-, stijl- en spellingtips. Houd het simpel, is het belangrijkste devies.
‘Bloggen voor accountants’ is digitaal beschikbaar als pdf. Een hardcopy exemplaar bestellen kan via boekhandel@nba.nl.
Helft accountants uitgeteld
De helft van de accountants is ontevreden met hun baan, waardoor ze op het werk moe zijn en verveeld.
Althans, dat schreef Economia onlangs, de nieuwswebsite van het Britse Institute of Chartered Accountants in England and Wales (ICAEW). ‘Half of accountants unhappy at work’, luidde de kop. Dat is nogal een statement. Ligt echt de helft van alle accountants in het Verenigd Koninkrijk half slapend en chagrijnig rond te dweilen over hun keyboards?
Uit ons eigen Beloningsonderzoek rollen andere cijfers. In Nederland scoren interne accountants en accountants in business ongeveer even hoog: respectievelijk 77,3 en 74,6 procent geeft aan tevreden tot zeer tevreden te zijn. Daarna volgen de overheidsaccountants met 72,7 procent. Het minst tevreden zijn de openbaar accountants met 57,5 procent.
Kijken we naar het percentage accountants dat van plan is om buiten de accountancy te gaan werken, dan wordt het beeld iets genuanceerder (zie grafiek). Een flink aantal accountants heeft plannen om ooit buiten de accountancy te gaan werken. Maar het gaat te ver om hier meteen een directe correlatie in te zien; het wordt steeds normaler om meerdere soorten werk te doen, in plaats van een leven lang hetzelfde.
Hoe zit het dan met de conclusies van Economia? De auteur blijkt zich te baseren op een onderzoek van vacaturewebsite CV-Library onder 1.200 ‘professionals’. Uit het onderzoek bleek dat vijftig procent van de accountants niet tevreden was met zijn baan, en daarvan was 95,6 procent op zoek naar een nieuwe baan.
Maar het onderzoek werd gehouden onder allerlei verschillende soorten professionals. Zo meldt het bericht ook dat marketeers, juristen en horecapersoneel nog ontevredener zijn dan accountants. Kortom, het is goed mogelijk dat er slechts enkele tientallen accountants zijn meegewogen in de cijfers, iets dat CV-Library verder niet specificeert. Daarbij wordt ook niet duidelijk of het hier alleen om echte accountants gaat, of ook boekhouders, die in het Engels ook vaak ‘accountant’ worden genoemd.
De kans is dus groot dat accountants in het Verenigd Koninkrijk het toch wat meer naar hun zin hebben dan het onderzoek van CV-Library doet voorkomen. Wat daarentegen wel een interessante bevinding uit het onderzoek is, is de grootste ergernis van alle professionals: een gebrek aan ontwikkelingsmogelijkheden. Ongeacht de hoeveelheid accountants onder de respondenten, is dat een bezwaar dat steeds vaker naar boven komt. Kantoren van elke grootte doen er goed aan om daar in de huidige war for talent rekening mee te houden.
Ingeschreven
Jasper Brandwijk (33 jaar) ontving op 13 oktober 2017 zijn RA-diploma. Hij is werkzaam bij USG People The Netherlands. Drie vragen.
Na een start in de openbare praktijk sinds deze zomer een overstap naar een rol als financial controller. Waarom was dat?
Na bijna dertien jaar met veel plezier bij KPMG te hebben gewerkt, concludeerde ik dat ik een nieuwe uitdaging nodig had om mij verder te kunnen ontwikkelen. Die uitdaging moest voor mij aan de andere kant van de tafel zijn.
Welke rol speelt ICT in je dagelijkse werk?
De rol van ICT is groot. Alles is gedigitaliseerd, wat betekent dat iedere specificatie, berekening en boekingsgang digitaal wordt opgeslagen, maar ook dat autorisatiestromen zijn geautomatiseerd. Ook de wijze waarop wij verantwoording afleggen aan onze moedermaatschappij is gedigitaliseerd. Vast staat dat we niet meer zonder ICT kunnen.
Hoe zie je de toekomst van het accountantsberoep over een jaar of tien?
In mijn ogen zal het accountantsberoep blijven bestaan, maar de vorm waarin is voor mij onbekend. De afgelopen jaren zien we significante veranderingen met name op het gebied van toezicht, maar ook in de publieke opinie. De beroepsgroep zal er nu alles aan moeten doen om de negatieve opinie aan te pakken en daarmee de rol te kunnen blijven vervullen zoals het beroep al heel lang doet.